“Thế giới ngầm”
Không phải sau khi bị bắt, Joaquin “El Chapo” Guzman mới lên kế hoạch bỏ trốn khỏi nhà tù. Y đã chuẩn bị các con đường tẩu thoát cho mình từ gần 30 năm qua với hàng chục đường hầm dưới lòng đất được kết cấu tinh vi.
Bốn tháng sau khi bị bắt vào tháng 2/2014, một người đàn ông và một người phụ nữ dường như là vợ chồng đã mua lại một miếng đất nhếch nhác cách nhà tù Altiplano, nơi giam giữ Guzman 1,5 km.
Một người đàn ông lớn tuổi sau đó thuê hàng chục nhân công địa phương xây dựng một ngôi nhà cấp bốn đơn giản và nhà kho liền kề trong khuôn viên này.
Toàn bộ kế hoạch trên về cơ bản là sự lặp lại những gì "El Chapo" từng làm từ cuối những năm 1980, khi y chuẩn bị đào đường hầm đầu tiên cho mình.
Trước đây, Guzzman đã hướng dẫn chi tiết cho một số đàn em mua lại một khoảnh đất ở thị trấn biên giới Mexico Agua Prieta. Một kiến trúc sư có tên Felipe Corona-Verbera đã thiết kế và xây dựng một ngôi nhà tại đây.
 |
| Ngôi nhà bên cạnh nhà tù, nơi có lối ra của đường hầm |
Sau đó, ông giám sát việc đào một đường hầm từ bên trong ngôi nhà. Đường hầm kéo dài theo biên giới đến một nhà kho ở Douglas, bang Arizona, Mỹ. Ông trùm mang biệt danh "gã lùn" dự kiến di chuyển một lượng lớn ma túy thông qua con đường này.
Tại phiên xét xử năm 2005, một tay sai đã mô tả lại với tòa án liên bang ở Arizona về sự phấn khích của ông chủ: "Guzman nói rằng bây giờ ta đã có một lối đi tuyệt vời”.
Guzman đã chỉ đạo một tay sai thông báo cho các nhà cung cấp Colombia về con đường này: "Hãy nói họ gửi tất cả số ma túy họ có thể gửi vì bây giờ chúng ta sẽ chuyên chở ma túy lượng lớn".
Kể từ đó, các đối tượng cung cấp ma túy Colombia đặt một cái tên mới cho Guzman: "Họ bắt đầu gọi ông ta là The Fast One, vì máy bay chưa kịp quay về Colombia thì cocaine đã có mặt ở Los Angeles rồi".
Tại phiên xử sau đó, kiến trúc sư Corona-Verbera bị buộc tội xây dựng đường hầm đầu tiên trên. Trong phòng ngủ, dưới chiếc giường có một hệ thống thủy lực để nâng giường lên, mọi người vào đó thông qua một chiếc thang để cất tiền trong các két an toàn. Lối vào đường hầm đầu tiên này không chỉ được ngụy trang bằng chiếc giường ngủ mà còn bằng một bàn bi da.
Guzman đã di chuyển hàng tấn ma túy qua con đường này và sẽ di chuyển thêm hàng tấn nữa nếu một đàn em không quên khép kín cửa trước trong khi lối vào hầm đang mở. Một cảnh sát đi ngang qua và nhìn thấy. Đường hầm này bị phát hiện và đóng lại, nhưng Guzman cuối cùng vẫn xây thêm ít nhất 75 đường hầm tương tự và trở nên nổi tiếng với biệt danh "Chúa tể của những đường hầm".
Giới chức mô tả các đường hầm và những lối vào ngụy trang là "những tuyệt tác kỹ thuật". Họ ưu tiên việc theo dõi các kỹ sư sáng tạo ra chúng nhưng đến nay chỉ mới bắt được Corona-Verbera. Ông này đã bị kết án 18 năm tù. Trong khi đó, các kỹ sư khác vẫn tiếp tục công việc của mình, đào thêm những đường hầm dài hơn và được trang bị công phu cho Guzman.
Moi 3400 tấn đất đá lập đường hầm
Một trong những kỹ sư chính khác làm việc cho trùm ma túy là người đàn ông lớn tuổi giám sát việc xây dựng ngôi nhà cấp bốn giúp Guzman vượt ngục hôm 11/7 vừa qua. Nó nằm trong phạm vi của các tháp quan sát tại nhà tù Altiplano và cách không xa một căn cứ quân sự Mexico. Sau khi ngôi nhà được hoàn thành, các nhân công địa phương bị sa thải.
 |
| Chiếc xe máy dùng để chuyển đất đá trong đường hầm |
Đường hầm Guzman dùng để vượt ngục thiết kế ra sao? Sau khi phát hiện buồng giam trống rỗng, các nhân viên bảo vệ nhà tù vào kiểm tra và thấy một hố sâu 10 m có thang leo xuống dưới ở khu vực tắm. Guzman đã chui xuống hố này để tới đường hầm cao khoảng 1,7m, rộng 80cm và dài 1,5km, được trang bị hệ thống đèn chiếu sáng, quạt thông gió.
Bên trong đường hầm, tìm thấy một chiếc xe máy được thiết kế đi trên đường ray, có lẽ dùng để chở các dụng cụ và đất. Đường hầm dẫn tới ngôi nhà nêu trên phía ngoài nhà tù. Cảnh sát lần đến đây theo đường hầm dẫn từ buồng tắm trong phòng giam của Guzman, còn phát hiện ba chiếc sandwich ăn dở bị bỏ lại trên một chiếc bàn.
Giới chức nghi ngờ có những cá nhân bên ngoài nhà tù cũng đồng lõa trong vụ việc. Một người địa phương kể rằng chính ông cũng tham gia xây ngôi nhà và đã bị các thanh tra yêu cầu xuất trình giấy phép. Tuy nhiên ông cho biết không nhìn thấy ai trong ngôi nhà suốt quá trình thi công.
Một câu hỏi vẫn tồn tại hiện nay là làm cách nào mà các máy đào đất đi theo lộ trình chính xác đến thế khi hệ thống định vị GPS không hoạt động dưới lòng đất. Những tên tội phạm trong nhóm buôn lậu ma túy này thường sử dụng la bàn để lần đường đến một nhà kho ở bên kia biên giới.
Tuy nhiên, đường hầm này nối đến buồng tắm ở phòng giam số 20, hành lang số 2 ở một khu vực giam giữ đặc biệt. Thế nên một trong những suy đoán được đưa ra là chúng đã dùng tia laser có khả năng dẫn đường cho những kẻ đào hầm, dù cách này tốn nhiều công sức.
Chuyên gia xây dựng ước tính hơn 1.300 tấn đất đá, đủ để chất đầy 400 xe tải, đã được vận chuyển khỏi ngôi nhà trống phía cuối đường hầm dẫn tới khu vực tắm trong buồng giam của Guzman. Phải mất nhiều tháng để có thể hoàn thành khối lượng công việc đồ sộ như vậy. Người dân sống trong vùng cho hay thời gian gần đây họ thường xuyên thấy những chiếc xe tải chất đầy đất đá ra vào khu vực này.
Như đã nói ở trên, dù gây chấn động, nhưng việc Guzman sử dụng đường hầm để trốn thoát cũng không phải là điều quá bất ngờ bởi hắn được ghi nhận là một trong những ông trùm đi tiên phong khi sử dụng những con đường lắt léo nằm sâu dưới lòng đất để vận chuyển ma túy và lẩn tránh sự truy bắt của cảnh sát. Bảy ngôi nhà của Guzman ở thành phố Culiacan, Mexico, đều liên kết với nhau bằng đường hầm. Chúng còn thông với cả hệ thống ống thoát nước của thành phố./.
