Thay tên, đổi họ: không khó

 Liên tiếp những rủi ro ập đến với gia đình, đi tìm nguồn cơn chị Nhung hoảng hồn nhận ra tên con mình đặt phạm húy với các cụ ở “cõi âm”, đúng như lời “thầy” phán.

Liên tiếp những rủi ro ập đến với gia đình, đi tìm nguồn cơn chị Nhung hoảng hồn nhận ra tên con mình đặt phạm húy với các cụ ở “cõi âm”, đúng như lời “thầy” phán.

Người dân rất quan tâm tới các quy định của pháp luật về thay đổi họ, tên.
Người dân rất quan tâm tới các quy định của pháp luật về thay đổi họ, tên.

Cải tên để khỏi “phạm húy”

Cuộc sống đang yên lành đối với gia đình chị Nhung, anh Thắng (ở Thường Tín, Hà Nội) với nhà cao cửa rộng, xe hơi, con cái đủ cả “nếp lẫn tẻ” thì đùng một cái tai họa bỗng cứ từ đâu ập đến. Bắt đầu là việc ông bố chồng đang khỏe mạnh bỗng phải nhập viện vì một cơn đau không rõ nguyên nhân. Hai tháng sau ông mất vì bị tai biến.

Đúng vào hôm nhà chị làm trăm ngày cho ông thì đứa cháu bên chồng chị trên đường đi học về bị xe quệt gãy chân. Rồi mới đây, ông chồng chị trong một lần lấy tiền từ ngân hàng về mải vui với bạn để tiền hớ hênh, lại bị trộm cuỗm mất… Thôi thì “của đi thay người”, chị đành phải tự an ủi thế cho đỡ “xót”.

Nhưng chưa dừng ở đó, thằng con (vốn là đích tôn của dòng họ) nhà chị dạo này tự nhiên lại hay ốm. Nửa đêm đang ngủ không biết nó mơ gì mà miệng ú ớ không thành lời, chân tay đạp loạn xạ rồi khóc thét lên. Chị hỏi cô giáo lớp mầm non xem thằng bé ở lớp có bị ai bắt nạt không, cô giáo nói không có gì.

Xâu chuỗi các sự việc dồn dập đến với gia đình, nhất là chuyện của thằng bé, chị đem giải tỏa với cô bạn thân. Vốn là người “tín ngưỡng” cao, cô bạn bắt chị nghỉ một ngày làm để đi xem “đường âm” nhà chị có “bị làm sao” không.

Nghe đồn tận Hưng Yên có một “thầy” xem rất giỏi, chị và cô bạn thân thuê tắc xi tới đó. Sau khi xem tướng chị , “thầy” hỏi về gia cảnh nội ngoại, hướng đất, hướng nhà, tuổi tác các cụ… rỗi phán một câu xanh rờn: tai họa đến với nhà chị chỉ vì … cái tên thằng bé đích tôn trùng với tên một người đàn ông chết trẻ trong dòng họ nội bên chồng. Người này vì chết trẻ nên rất thiêng, nếu chị không “xin” ông ta dễ bắt cả thằng bé đi.

Mặt mũi xanh rờn, chị tức tốc về quê chồng, lục tung cả gia phả lên để xem có người nào trùng tên với con mình hay không. Đúng như thầy phán, thằng bé cùng tên với một người ông… 4 đời trước, ông này mất năm 52 tuổi, nhưng vì ông chưa lấy vợ nên mọi người trong gia đình vẫn coi ông “chết trẻ”!?

Hơn hai mươi triệu đồng cả tiền công và tiền lễ cho “thầy” nhưng chị vẫn chưa yên tâm khi thầy nói người cõi âm đã đồng ý “tha” cho thằng bé con nhưng với điều kiện nó phải đổi tên khác.

Tức tốc, chị ra UBND phường, sau khi nghe chị trình bày, căn cứ vào Bộ luật Dân sự, vào Nghị định 158 về đăng ký và quản lý hộ tịch, UBND chấp nhận cải chính tên cho thằng bé từ Trần Hoàng Minh thành Trần Hoàng Hà. Không biết từ khi con mang tên mới, gia đình chị có “yên” không, nhưng gặp chị, ai cũng thấy chị thật viên mãn…

Và những chuyện “cười ra nước mắt”

Xung quanh câu chuyện về cái tên, có hàng ngàn chuyện nhầm lẫn khiến người ta điêu đứng. Một cô bạn học đại học của tôi có cái tên đầy nam tính “Phạm Minh Hải”. Vốn gia đình cô có 4 chị em gái, trong lần sinh cuối cùng, vì kỳ vọng đứa bé trong bụng sẽ là con trai nên bố cô nhất định phải đặt cái tên này. Khi cô ra đời, ông cũng kiên quyết không đổi, vì bảo giữ lại cái tên đó như một … kỷ niệm buồn.

Ngày vào lớp, không hiểu thầy Trưởng Phòng quản lý ký túc xá thế nào mà xếp ngay cô vào ở chung với các sinh viên nam. Ôm cái chiếu một cùng đống hành lý vào phòng, cô bạn mới té ngửa ra… mình bất đắc dĩ bị đổi giới tính.

Trước đây, nhất là những thế hệ sinh cách đây hơn nửa thế kỷ, hầu như các bậc sinh thành thường không để ý tới việc đặt tên cho con. Thậm chí, với những gia đình hiếm muộn hoặc sau nhiều lần sinh con khó nuôi, các cụ thường đặt những cái tên thật xấu với quan niệm xấu vậy thì mới dễ nuôi. Thế là những cái tên như Mít, Mẹt, Nở… cứ lần lượt ra đời. Có gia đình, anh em còn đặt tên theo vần, ba chị em gái thì là “Dét, Dèn, Dẹt”, 4 anh em trai thì “Súng, Nổ, Đùng, Đoàng”… Thế hệ 6X, 7X nhiều gia đình đơn giản đặt tên con gái chỉ có họ + Thị+ tên.

Ngày nay, việc đặt tên cho con trở nên quan trọng hơn vì ai cũng ý thức được cái tên sẽ theo người ta suốt đời. Nó giống như một “bộ mặt” khi giao tiếp. Do đó, nhiều người không chỉ vì sợ phạm húy như trường hợp chị Nhung, hay bị nhầm lẫn, phiền toái như Hải… mà đơn giản họ đổi tên chỉ để đảm bảo yếu tố… thẩm mỹ.

Thay đổi họ tên cho người dưới 14 tuổi: đến UBND cấp xã

1. UBND cấp xã, nơi đã đăng ký khai sinh trước đây có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người dưới 14 tuổi và bổ sung hộ tịch cho mọi trường hợp, không phân biệt độ tuổi;

2. UBND cấp huyện, mà trong địa hạt của huyện đó đương sự đã đăng ký khai sinh trước đây, có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên và xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch, điều chỉnh hộ tịch cho mọi trường hợp, không phân biệt độ tuổi.

(Điều 37 Nghị định 158/CP  về đăng ký và quản lý hộ tịch)

Thay đổi họ tên cho người từ đủ 9 tuổi trở lên phải có sự đồng ý của người đó

Người yêu cầu thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch phải nộp Tờ khai (theo mẫu quy định), xuất trình bản chính Giấy khai sinh của người cần thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch và các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch.

…Việc thay đổi, cải chính hộ tịch, xác định lại dân tộc, xác định lại giới tính, bổ sung hộ tịch cho người chưa thành niên hoặc người mất năng lực hành vi dân sự được thực hiện theo yêu cầu của cha, mẹ hoặc người giám hộ.

Đối với việc thay đổi họ, tên cho người từ đủ 9 tuổi trở lên và xác định lại dân tộc cho người chưa thành niên từ đủ 15 tuổi trở lên, thì phải có sự đồng ý của người đó.

(trích Điều 38 Nghị định 158 về đăng ký và quản lý hộ tịch)

Duy Hưng

Tin cùng chuyên mục

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

Tinh gọn bộ máy theo tinh thần Nghị Quyết 18-NQ/TW: Cần giảm thời gian giải quyết thủ tục hành chính, tiết kiệm chi phí cho người dân và doanh nghiệp

(PLVN) -  Cải cách tinh gọn bộ máy hiện nay đang thực hiện mạnh mẽ từ trung ương xuống, do vậy, nên cải cách theo hướng phân quyền mạnh hơn cho cấp địa phương, còn Trung ương chỉ làm những việc điều phối xuyên quốc gia. Trung ương kiên quyết không làm các nhiệm vụ thuộc phạm vi của địa phương, nhằm giảm thiểu việc can thiệp hay chồng chéo nhiệm vụ. Đây là một nội dung trong bài viết của GS.TS Võ Xuân Vinh - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh doanh (ĐH Kinh tế).

Đọc thêm

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật

Nắm bắt cơ hội để tiếp tục đổi mới và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật
(PLVN) - Để triển khai kịp thời, hiệu quả các chủ trương, đường lối được đề ra tại Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 09/11/2022 của Ban Chấp hành Trung ương về tiếp tục xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam trong giai đoạn mới gắn với Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) đã được tăng cường tổ chức thực hiện và đạt được những kết quả bước đầu quan trọng.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh

Thứ trưởng Mai Lương Khôi dự hội nghị triển khai công tác của Cục Thi hành án dân sự TP. Hồ Chí Minh
(PLVN) - Ngày 12/12, Cục Thi hành án Dân sự (THADS) TP HCM tổ chức hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu nhiệm vụ theo dõi THADS, theo dõi thi hành àn hành chính năm 2025 và ký kết quy chế phối hợp liên ngành trong công tác THADS tại TP. HCM. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi dự, chỉ đạo hội nghị và chứng kiến lễ ký kết.

Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp: Triển khai công tác năm 2025

Toàn cảnh Hội nghị.
(PLVN) -Chiều 10/12, Chi cục Thi hành án dân sự quận Gò Vấp tổ chức Hội nghị triển khai thực hiện chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác thi hành án dân sự và theo dõi thi hành án hành chính năm 2025. Ông Trần Phương Hồng, Ủy viên Thường vụ Đảng ủy, Phó Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự TP.HCM tham dự và chỉ đạo Hội nghị.

Hình thành thiết chế Luật sư công sẽ tăng cường nguồn lực cho tổ chức Trợ giúp pháp lý

Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.
(PLVN) -Thiết chế Luật sư công ở Việt Nam đang được hiểu như thế nào và sự cần thiết của Luật sư công trong giai đoạn hiện nay, đặc biệt xuất phát từ thực tế, tại Việt Nam không phải đối tượng nào cũng có điều kiện nhờ luật sư khi gặp các vấn đề pháp lý. Xung quanh vấn đề này Báo PLVN phỏng vấn Luật sư Nguyễn Hồng Bách, Chủ tịch HĐTV Công ty Luật Hồng Bách và Cộng sự.

“Cẩm nang pháp luật” giúp giảm tải công việc cho cán bộ tư pháp địa phương của chị Phạm Thị Trang Đài

Chị Phạm Thị Trang Đài, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng
(PLVN) - Thấu hiểu nỗi vất vả của cán bộ Tư pháp - hộ tịch cấp xã nói chung và cán bộ ngành tư pháp nói riêng, chị Phạm Thị Trang Đài (SN 1972, Phó Chánh Thanh tra Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng) không ngừng nghiên cứu, cải tiến liên quan đến công tác theo dõi thi hành pháp luật giúp “giảm tải” cho cán bộ cũng như dễ dàng phổ biến đến người dân.

184 luật cần sửa đổi, bổ sung khi tinh gọn bộ máy

Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh
(PLVN) -  Chiều 11/12, tại TPHCM, phát biểu tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP. HCM, Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: Bộ Tư pháp đang được Chính phủ giao rà soát toàn bộ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn bộ máy theo Nghị quyết 18- NQ/TW

TP.Hồ Chí Minh: Tập trung hơn nữa nguồn lực cho công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế

Lễ kí kết Chương trình phối hợp công tác về tăng cường hợp tác trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành công tác Tư pháp trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2025 - 2030 giữa Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Chủ tịch UBND TP. HCM
(PLVN) - Chiều 11/12, Đoàn Công tác Ban Cán sự Đảng Bộ Tư pháp do Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh, Uỷ viên Ban chấp hành TW Đảng dẫn đầu đã có buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy TP.Hồ Chí Minh về nâng cao hiệu quả phối hợp công tác lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác tư pháp và thi hành án dân sự trên địa bàn Thành phố.

Hết sức cần thiết hình thành thiết chế luật sư công

Thạc sĩ Đỗ Thu Hương. (Ảnh PV)
(PLVN) -  Trong bối cảnh xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay, việc hình thành thiết chế luật sư công là hết sức cần thiết và nên được sớm thông qua trong lần sửa đổi, bổ sung Luật Luật sư sắp tới.

Phú Yên: Sáng kiến cấp phiếu lý lịch tư pháp qua VNeID đạt giải ba cuộc thi về cải cách hành chính

Bà Phan Thị Hoa, Phó Giám đốc Sở Tư pháp (thứ ba từ phải qua) đại diện Sở nhận giải.
(PLVN) - Sáng kiến giải pháp “Tiết kiệm thời gian, chi phí cho người dân và doanh nghiệp thông qua ứng dụng VNeID khi thực hiện thủ tục cấp phiếu lý lịch tư pháp” của Sở Tư pháp tỉnh Phú Yên mới đây đã được trao giải ba tại cuộc thi Tìm kiếm sáng kiến, giải pháp cải cách hành chính năm 2024 của tỉnh.