Đoàn thanh tra liên ngành thành phố (Khoa học-Công nghệ, Y tế, Công an, Cảnh sát môi trường…) vừa thanh tra các cơ sở sử dụng thiết bị bức xạ trong hoạt động khám, chữa bệnh. Kết quả thanh tra đặt ra nhiều vấn đề đối với công tác quản lý và ý thức chấp hành các quy định về an toàn bức xạ của các cơ sở y tế.
Không có chuyên môn vẫn…chụp
Phòng khám đa khoa Thiên Hương ở khu vực ngã ba Trịnh Xá, xã Thiên Hương (Thủy Nguyên) có thiết bị X.quang phục vụ chẩn đoán bệnh, chưa được kiểm tra chất lượng định kỳ. Điều đáng ngạc nhiên là nhân viên chụp X.quang chưa từng qua trường lớp đào tạo nào về kỹ thuật chụp X.quang và an toàn bức xạ. Khi đoàn thanh tra yêu cầu xuất trình chứng chỉ chuyên môn và chứng nhận tham gia lớp tập huấn về an toàn bức xạ, nhân viên này thừa nhận chưa qua lớp đào tạo nào mà chỉ được một người họ hàng hướng dẫn cách ấn nút vận hành máy chụp X.quang. Như vậy, nhân viên này cứ làm theo hướng dẫn và chụp cho nhiều người bệnh.
 |
| Đoàn thanh tra tạm niêm phong hoạt động thiết bị X-quang của phòng khám đa khoa Bình Dân (Đồ Sơn) tại km 14 đường Phạm Văn Đồng, phường Tân Thành (Dương Kinh). |
Đây không phải là trường hợp cá biệt mà nhiều bệnh viện, phòng khám tiếp nhận nhân viên bức xạ vào làm việc không kiểm tra chứng chỉ chuyên môn, chứng nhận tham gia lớp tập huấn về an toàn bức xạ. Phòng khám đa khoa Bình Dân (Đồ Sơn) tại km14, đường Phạm Văn Đồng, phường Tân Thành (quận Dương Kinh) là một ví dụ. Nhân viên bức xạ làm việc tại phòng khám này không có chứng nhận tham gia lớp tập huấn về an toàn bức xạ.
Các nhân viên bức xạ không được trang bị đầy đủ các liều xạ kế và việc kiểm tra đọc liều xạ kế định kỳ 3 tháng/lần không được các cơ sở khám, chữa bệnh chấp hành nghiêm túc. Ít cơ sở quan tâm đến việc tổ chức theo dõi và khám sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần cho nhân viên bức xạ. Thậm chí khi đoàn thanh tra kiểm tra giấy khám sức khỏe của nhân viên bức xạ, lúc đó cơ sở được kiểm tra mới gấp rút cho người hoàn thành giấy khám sức khỏe, đóng dấu của cơ sở rồi chuyển cho đoàn thanh tra.
Không phép vẫn…hoạt động
Một trong những lỗi vi phạm phổ biến mà nhiều cơ sở khám, chữa bệnh công lập và tư nhân mắc phải là thiết bị không kiểm tra chất lượng, phòng chụp không kiểm xạ định kỳ nhưng vẫn vận hành, chiếu chụp cho người bệnh. Phòng khám đa khoa Bình Dân (Đồ Sơn) đang vận hành thiết bị X.quang nhưng chưa được cấp phép. Theo thông báo ngày 28-12-2009 của Trung tâm đánh giá không phá hủy (Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam), thời gian phát tia thực tế khi thiết bị hoạt động sai số gấp 14,7 lần cho phép. Mép trái cửa ra vào dành cho người bệnh bị lọt tia gấp hơn 6 lần cho phép, cửa đưa phim lọt tia gấp hơn 2 lần. Sở Khoa học-Công nghệ gửi 2 văn bản (2008, 2009) yêu cầu đơn vị tiến hành đánh giá kiểm định, kiểm xạ thiết bị, làm các thủ tục khai báo và đề nghị Sở KH-CN cấp phép, nhưng đến thời điểm thanh tra, phòng khám chưa làm thủ tục khai báo đề nghị cấp phép theo quy định.
Một số bệnh viện ở nội thành sử dụng thiết bị X.quang nhưng chậm trễ trong việc thực hiện khai báo, đề nghị Sở KH-CN cấp phép hoạt động mặc dù trước đó đã được nhắc nhở. Có cơ sở đầu tư, đưa thiết bị X.quang mới vào hoạt động gần 2 tháng không làm thủ tục đề nghị cơ quan quản lý nhà nước cấp phép hoạt động.
Xuất liều bức xạ vượt giới hạn cho phép
Kết quả thanh tra tại một số cơ sở khám chữa bệnh cho thấy nhiều phòng khám vẫn để lọt tia bức xạ ra ngoài, vượt giới hạn cho phép 8 – 10 lần. Nguyên nhân là sau một thời gian đi vào hoạt động, cánh cửa phòng chụp có bọc lớp chì khá nặng, cửa bị xệ, tạo thành khe hở, để lọt tia bức xạ ra môi trường chung quanh, trong khi đó, các bệnh viện, phòng khám lại bố trí ghế ngồi chờ cho người bệnh và người nhà ngay gần khu vực cửa phòng chụp X.quang gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe mọi người khi thiết bị X.quang hoạt động.
Thu gom nước rửa phim chưa đúng quy định
Đoàn thanh tra nhắc nhở nhiều cơ sở lưu ý việc xử lý các loại nước rửa phim bảo đảm đúng quy định. Thực tế kiểm tra tại một số cơ sở y tế sử dụng thiết bị chụp X.quang phim ở nội thành và huyện Thủy Nguyên, các cơ sở “bán” nước rửa phim cho đơn vị tư nhân để họ phân tích thu gom thành phần bạc. Phần còn lại, đơn vị tư nhân đó xử lý thế nào không rõ. Theo quy định, các đơn vị sử dụng phim X.quang phải ký hợp đồng với cơ sở có đủ năng lực pháp nhân, được cấp phép xử lý loại nước rửa phim bảo đảm các quy định, tránh gây nguy hại cho môi trường. Hành vi đổ trộm nước rửa phim không qua xử lý theo quy định sẽ bị phạt rất nặng, có thể tới hàng trăm triệu đồng.
(Còn tiếp)
Hồng Dương
