Thanh Hóa tổng rà soát hộ nghèo để không còn “nghèo trên giấy”

Rà soát để “đo” đúng nghèo, không chạy theo con số

Theo kế hoạch được UBND tỉnh Thanh Hóa ban hành, địa phương sẽ tổ chức rà soát toàn diện hộ nghèo, hộ cận nghèo, đồng thời xác định hộ làm nông, lâm, ngư nghiệp có mức sống trung bình và người lao động có thu nhập thấp trên địa bàn cuối năm 2025. 

Khác với cách tiếp cận đơn chiều trước đây, việc rà soát tiếp tục áp dụng chuẩn nghèo đa chiều, không chỉ căn cứ vào thu nhập mà còn đánh giá mức độ tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản như: y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, việc làm và tiếp cận thông tin. Điều này giúp phản ánh sát thực hơn đời sống người dân, nhất là tại các vùng nông thôn, miền núi, ven biển.

Một điểm đáng chú ý được tỉnh Thanh Hóa nhấn mạnh là không chạy theo thành tích giảm nghèo bằng con số, mà coi trọng tính chính xác, trung thực của kết quả rà soát. “Đúng đối tượng, đúng thực trạng” được xác định là yêu cầu bắt buộc xuyên suốt quá trình triển khai.

Cuộc rà soát được thực hiện từ cấp thôn, tổ dân phố với sự tham gia trực tiếp của người dân. Các hộ gia đình đều được khảo sát, xét chọn, họp dân để thống nhất kết quả, sau đó niêm yết công khai.

Đáng chú ý, tỉnh yêu cầu tăng cường vai trò giám sát của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, đồng thời đối chiếu thông tin hộ nghèo, cận nghèo với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, nhằm hạn chế tối đa tình trạng sai lệch, trùng lặp hoặc “lọt lưới” đối tượng.

Những trường hợp có khiếu nại, phản ánh sẽ được phúc tra tại chỗ, bảo đảm quyền giám sát của người dân và tính khách quan của kết quả cuối cùng.

Chủ tịch UBND cấp xã chịu trách nhiệm nếu rà soát sai

Trong kế hoạch, UBND tỉnh Thanh Hóa quy định rõ trách nhiệm cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu cấp xã. Chủ tịch UBND xã, phường chịu trách nhiệm toàn diện nếu để xảy ra tình trạng công nhận sai đối tượng hoặc số liệu không phản ánh đúng thực tế đời sống nhân dân.

Tinh thần xuyên suốt là kiên quyết loại khỏi danh sách hộ nghèo, hộ cận nghèo những trường hợp không đủ điều kiện, tuyệt đối không để xảy ra việc lợi dụng chính sách, an sinh xã hội.

Song song với đó, các địa phương cũng phải xác định rõ: hộ thoát nghèo, hộ tái nghèo, hộ nghèo phát sinh... đây là những căn cứ quan trọng phản ánh tính bền vững của công tác giảm nghèo.

Không chỉ phục vụ đánh giá kết quả giảm nghèo năm 2025, cuộc rà soát lần này còn có ý nghĩa chiến lược. Đây sẽ là nguồn dữ liệu nền để tỉnh Thanh Hóa xây dựng và triển khai các chính sách giảm nghèo, phát triển kinh tế - xã hội cho giai đoạn 2026-2030, khi chuẩn nghèo đa chiều mới của Trung ương được ban hành.

Trên cơ sở kết quả rà soát, tỉnh sẽ đề xuất các chính sách phù hợp hơn với từng nhóm đối tượng, từng vùng khó khăn, bảo đảm an sinh xã hội gắn với phát triển bền vững và ổn định quốc phòng - an ninh.

Ở góc độ quản lý nhà nước, cuộc rà soát hộ nghèo cuối năm 2025 được xem là phép thử năng lực điều hành và tinh thần trách nhiệm của chính quyền cơ sở. Khi danh sách hộ nghèo không còn là “con số trên giấy”, mà gắn trực tiếp với quyền lợi của người dân, thì sự công tâm, minh bạch trong từng bước rà soát trở nên đặc biệt quan trọng.

Thanh Hóa đặt mục tiêu không để ai bị bỏ lại phía sau, nhưng cũng không để chính sách bị lợi dụng. Cuộc rà soát lần này vì thế không chỉ mang ý nghĩa thống kê, mà còn là bước chuẩn bị căn cơ cho chặng đường giảm nghèo bền vững trong giai đoạn tiếp theo.