Thanh Hóa: Câu lạc bộ liên thế hệ - nơi người cao tuổi tiếp tục lan tỏa giá trị cho cộng đồng

Già hóa dân số đang trở thành xu thế tất yếu tại nhiều địa phương, trong đó Thanh Hóa là một trong những tỉnh có tốc độ gia tăng người cao tuổi nhanh. Trước yêu cầu vừa bảo đảm an sinh, vừa khai thác hiệu quả nguồn lực xã hội đặc thù này, UBND tỉnh Thanh Hóa đã ban hành Kế hoạch triển khai Đề án nhân rộng CLB liên thế hệ tự giúp nhau đến năm 2035, cụ thể hóa Quyết định của Thủ tướng Chính phủ, đồng thời xác lập một hướng đi mang tính lâu dài, nhân văn và thực chất.

Theo kế hoạch, đến năm 2035, Thanh Hóa phấn đấu thành lập mới ít nhất 900 CLB liên thế hệ tự giúp nhau, nâng tổng số CLB trên toàn tỉnh lên khoảng 2.200. Mục tiêu này không chỉ dừng ở việc tăng số lượng, mà hướng tới việc phủ rộng mô hình đến từng xã, phường, khu dân cư, đặc biệt tại các địa bàn có tỷ lệ người cao tuổi cao, vùng khó khăn, miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.

Theo đó, lộ trình được chia làm hai giai đoạn rõ ràng. Giai đoạn từ năm 2025 đến 2030, toàn tỉnh sẽ thành lập ít nhất 400 CLB mới, bảo đảm 100% xã, phường đều có mô hình hoạt động. Giai đoạn tiếp theo, từ 2030 đến 2035, Thanh Hóa tiếp tục thành lập thêm tối thiểu 500 CLB, phấn đấu 40% khu dân cư có CLB liên thế hệ tự giúp nhau. Song song với mở rộng mạng lưới, tỉnh Thanh Hóa đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt về chất lượng, trong đó 100% CLB phải duy trì hoạt động ổn định, phấn đấu 90% đạt loại khá, vững mạnh, không để tồn tại mô hình hình thức, kém hiệu quả.

Điểm cốt lõi của mô hình CLB liên thế hệ tự giúp nhau nằm ở cách tiếp cận mới mẻ và toàn diện. Thay vì chỉ chăm lo đời sống tinh thần cho người cao tuổi, mô hình này tạo ra không gian sinh hoạt chung của nhiều thế hệ, nơi người cao tuổi, phụ nữ, người trẻ và các thành viên cộng đồng cùng tham gia, hỗ trợ lẫn nhau. Mỗi CLB có từ 50 đến 70 thành viên, trong đó người cao tuổi chiếm tỷ lệ chủ đạo, ưu tiên phụ nữ và những người có hoàn cảnh khó khăn, còn lại là lực lượng trung niên, thanh niên.

Trong các buổi sinh hoạt định kỳ, CLB không chỉ tổ chức văn hóa, văn nghệ, thể dục dưỡng sinh, mà còn triển khai các hoạt động thiết thực như hỗ trợ sinh kế, tăng thu nhập, chăm sóc sức khỏe, truyền dạy kỹ năng sống, chia sẻ kinh nghiệm lao động sản xuất.

Đáng chú ý, kế hoạch của tỉnh yêu cầu các CLB từng bước lồng ghép những nội dung mới như chuyển đổi số, “bình dân học vụ số”, chuyển đổi xanh, kinh tế bạc, khởi nghiệp và tạo việc làm phù hợp với điều kiện sức khỏe của người cao tuổi. Đây được xem là cách để người cao tuổi không đứng ngoài tiến trình phát triển, mà tiếp tục đóng góp vào đời sống kinh tế - xã hội của địa phương.

Để bảo đảm tính bền vững, mỗi CLB khi thành lập phải có nguồn vốn ban đầu tối thiểu 50 triệu đồng phục vụ hoạt động tăng thu nhập. Tỉnh khuyến khích các thành viên có nhu cầu được vay vốn, tham gia các mô hình kinh tế phù hợp, qua đó cải thiện đời sống, giảm phụ thuộc vào trợ cấp xã hội.

Bên cạnh ngân sách nhà nước, Thanh Hóa xác định huy động nguồn lực xã hội là giải pháp then chốt. Tổng kinh phí thực hiện Kế hoạch giai đoạn 2025-2035 dự kiến khoảng 59,4 tỷ đồng, trong đó ngân sách tỉnh hỗ trợ 14,4 tỷ đồng, phần còn lại được huy động từ các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân và các nguồn hợp pháp khác. Hội Người cao tuổi tỉnh giữ vai trò nòng cốt trong vận động xây dựng Quỹ chăm sóc và phát huy vai trò người cao tuổi, tạo nguồn lực ổn định để duy trì, nhân rộng mô hình CLB.

Song song đó là sự phối hợp chặt chẽ giữa các sở, ban, ngành và chính quyền cơ sở nhằm đưa dịch vụ chăm sóc sức khỏe, chuyển giao kỹ thuật sản xuất, hoạt động văn hóa, thể thao, ứng dụng công nghệ đến gần hơn với người cao tuổi và cộng đồng.

Trong bối cảnh già hóa dân số không còn là câu chuyện của tương lai mà đã hiện hữu, việc Thanh Hóa chủ động nhân rộng mô hình CLB liên thế hệ tự giúp nhau cho thấy cách nhìn mới: coi người cao tuổi không phải là gánh nặng, mà là nguồn lực quý giá. Nếu được triển khai đồng bộ, thực chất và tránh hình thức, mô hình này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng sống cho người cao tuổi, mà còn xây dựng cộng đồng đoàn kết, bền vững, đúng với tinh thần “không ai bị bỏ lại phía sau” trong phát triển xã hội.