Nhiều vấn đề đang đặt ra với thanh niên công nhân
Vừa qua, T.Ư Đoàn tổ chức Tọa đàm “Giải pháp phát huy tinh thần tình nguyện, xung kích, sáng tạo, nâng cao tay nghề, năng suất lao động của thanh niên công nhân trong quá trình hiện đại hóa, công nghiệp hóa và hội nhập quốc tế đất nước”. Bí thư T.Ư Đoàn Ngô Văn Cương cho biết, Tọa đàm là một trong những hoạt động trọng tâm hưởng ứng Tháng Công nhân năm 2024 với chủ đề “Đoàn kết công nhân - Triển khai nghị quyết”.
Theo ông Ngô Văn Cương, thế giới đang trải qua những biến động to lớn, diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó lường như các cuộc cạnh tranh, xung đột có dấu hiệu leo thang, tác động sau đại dịch COVID-19… gây ra nhiều trở ngại, khó khăn đối với môi trường kinh tế, chính trị, an ninh quốc gia và khu vực.
Bên cạnh đó, Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang phát triển với tốc độ cấp số nhân, phạm vi và tính phức tạp vô cùng lớn, đòi hỏi các quốc gia phải chủ động hơn nữa trước bối cảnh biến đổi mạnh mẽ của kỷ nguyên công nghiệp thông minh và công nghệ hiện đại. Trong cuộc cách mạng này, mọi lĩnh vực của đời sống kinh tế - xã hội đều bị tác động, đặc biệt những tác động đối với lĩnh vực lao động và việc làm là rất lớn.
Đặc biệt, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng xác định cụ thể mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện đại, lớn mạnh; nâng cao bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, tác phong công nghiệp, kỷ luật lao động thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Coi đây là nhân tố quan trọng để thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và xây dựng nước Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.
Ông Cương nhấn mạnh, để góp phần thực hiện thành công mục tiêu đó thì gần 17 triệu lao động gồm công nhân, kỹ sư, những người thợ lành nghề, những người trực tiếp sản xuất hàng hoá, có mặt ở tất cả các thành phần kinh tế, các ngành, nghề, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh, dịch vụ đóng vai trò quan trọng. Do đó, không chỉ doanh nghiệp phải thay đổi cách vận hành truyền thống để phù hợp với bối cảnh mới hiện nay mà người lao động cũng phải xung kích thay đổi, sáng tạo cách làm trước nay để có thể thích nghi và thay đổi trong công việc, hoà mình vào xu thế mới. Bên cạnh đó, còn có vai trò của các tổ chức chính trị xã hội, đặc biệt là tổ chức Đoàn thanh niên đồng hành, tạo lập môi trường để thanh niên công nhân, người lao động trẻ (chiếm tới hơn 60% tổng số lao động hiện nay) nâng cao tay nghề, tiếp cận khoa học công nghệ, nâng cao năng suất lao động, góp phần to lớn vào sự thành công cho doanh nghiệp.
Bởi vậy, ông Cương đề nghị các đại biểu đề xuất các cơ chế, chính sách, phát huy vai trò tổ chức Đoàn, Hội trong công tác mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên công nhân tại các khu công nghiệp, khu chế xuất, đặc biệt tại khối doanh nghiệp ngoài nhà nước. Đồng thời, chia sẻ về chính sách pháp luật lĩnh vực công pháp, tư pháp quốc tế; vấn đề lao động, việc làm và sự chuẩn bị của thanh niên công nhân trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Đồng thời, đề xuất giải pháp phát huy tinh thần tình nguyện, xung kích, sáng tạo, góp phần nâng cao tay nghề, năng suất lao động của thanh niên công nhân trong quá trình hiện đại hóa, công nghiệp hóa và hội nhập quốc tế đất nước.
Người trẻ cần thay đổi, tránh rủi ro
 |
Những sân chơi đầy năng lượng tích cực trong Tháng công nhân 2024. (Ảnh: T.Ư Đoàn) |
Ông Nguyễn Văn An, Phó Giám đốc Trung tâm Quốc gia về dịch vụ việc làm, Cục Việc làm, Bộ LĐ-TB&XH cho biết, cả nước hiện có hơn 52,4 triệu lao động, trong đó hơn 1 triệu người thất nghiệp. Nhu cầu tuyển dụng hiện đòi hỏi lao động có trình độ chuyên môn ngày càng cao hơn, buộc người lao động phải được đào tạo chuyên môn tốt hơn.
Theo ông An, hệ thống tổ chức dịch vụ việc làm cả nước ngày càng nhiều, chuyên nghiệp hơn. Các trung tâm dịch vụ việc làm thanh niên của các tỉnh, thành Đoàn đã góp phần kết nối, hỗ trợ lao động trẻ với thị trường lao động. Đồng thời cung cấp thông tin tuyển dụng, định hướng nghề nghiệp ngày càng nhanh hơn.
Cùng với đó, một trong những thách thức chính là tìm kiếm thông tin tuyển dụng trên Internet, các ứng dụng tìm việc khiến lao động bị cạnh tranh gay gắt. Sử dụng các nền tảng trực tuyến trong tìm kiếm việc cũng là cách làm hiệu quả nhưng cảnh giác trước thông tin không chính xác, cả rủi ro về an ninh thông tin.
Vấn đề được nêu ra tại Tọa đàm là rất cần làm tốt tuyên truyền để lao động trẻ cảnh giác trước các thông tin trên mạng, tránh bị lừa việc nhẹ, lương cao. Từ điểm cầu TP HCM, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ thanh niên công nhân TP HCM Lê Hoàng Minh nói sau gần 18 năm phát triển, Trung tâm khẳng định vị thế là bạn với thanh niên công nhân.
Trung tâm hiện có những nhóm giải pháp chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho công nhân. Trong đó, mỗi năm đã vận động các nguồn lực hỗ trợ công nhân khoảng 15 tỉ đồng. Nổi bật là hoạt động chăm lo Tết, chuyến xe miễn phí đưa công nhân khó khăn về quê đón Tết, lễ cưới tập thể, tặng căn phòng mơ ước, phương tiện sinh kế...
Ngoài ra, còn có nhiều chương trình giải trí, chăm sóc sức khỏe cho công nhân tại các khu lưu trú văn hóa và ngay tại xưởng làm việc với mong muốn nâng cao chất lượng đời sống tinh thần, giảm stress sau giờ làm. Cùng với các lớp học ngoại ngữ cho công nhân, hiện còn có chương trình đồng hành với con em công nhân tại các khu nhà trọ. Theo ông Minh, nếu bị cắt giảm, lao động trẻ dưới 25 tuổi rất dễ kiếm lại việc làm nhưng lao động trên 30 tuổi sẽ khó hơn nhiều, nên rất cần kết nối, giới thiệu việc làm cho những lao động độ tuổi này tìm việc mới.
Phó Bí thư Tỉnh Đoàn Đồng Nai Nguyễn Hiếu Trung chia sẻ: “Chúng tôi quan tâm tới đào tạo nguồn nhân lực trẻ, trong đó có nhân lực chất lượng cao chuẩn bị cho sân bay quốc tế Long Thành hoạt động thời gian tới. Cùng với đó là tìm giải pháp mở rộng tập hợp công nhân không chỉ ở các doanh nghiệp, nhà máy hay khu trọ mà còn cả trên không gian mạng”.
Thực tế, Đồng Nai là một trong những tỉnh phát triển công nghiệp hàng đầu của cả nước với 31 khu công nghiệp đang hoạt động, 1 khu công nghiệp đang đầu tư xây dựng hạ tầng. Số lượng công nhân trong độ tuổi thanh niên hiện nay chiếm hơn 40% tổng số công nhân lao động.
Trong khi, tỉ lệ lao động kỹ năng cao của nước ta kém cạnh tranh hơn so với thị trường lao động một số nước trong khu vực. Nguy cơ một số công việc trở nên lỗi thời, một số nghề sẽ bị công nghệ thay thế nên người lao động càng phải tham gia đào tạo, nâng cao trình độ chuyên môn cho bản thân.
Theo ông Nguyễn Hiếu Trung, số lượng công nhân trong độ tuổi thanh niên hiện nay chiếm hơn 40% tổng số công nhân lao động. Bởi vậy, chuyển đổi số đang diễn ra nhanh chóng, đòi hỏi lĩnh vực sản xuất công nghiệp Việt Nam nói chung và tỉnh Đồng Nai nói riêng phải nhanh chóng chuyển đổi để thích nghi. Trong đó, lao động trẻ phải là những người tiên phong thay đổi cách nhìn, cách làm, sáng tạo, thích nghi tốt nhất với quá trình chuyển đổi số.
7.500 công nhân được tư vấn, khám, chữa bệnh miễn phí
Cũng trong Tháng Công nhân năm 2024, T.Ư Hội LHTN Việt Nam phối hợp với Công ty TCP Việt Nam tổ chức Ngày hội “Thanh niên công nhân - Lan tỏa năng lượng tích cực” năm 2024. Chuỗi ngày hội cấp T.Ư đã diễn ra tại 3 tỉnh, thành gồm: Đà Nẵng, Thanh Hóa và Hải Phòng.
Chị Nguyễn Thị Thùy Linh (25 tuổi, quê ở thành phố Phúc Yên, Vĩnh Phúc) chia sẻ, chị làm công nhân Công ty Huimei được 4 năm. Chị biết đến Ngày hội Thanh niên công nhân nên rất hào hứng tham gia. Chị cảm thấy không khí ngày hội sôi động và náo nhiệt, mang lại khí thế vui tươi.
Chị Trần Thị Phương Thảo (24 tuổi, quê ở Nghệ An) đang làm công nhân cho Công ty Ja Solar thuộc Khu công nghiệp Quang Châu. Chị cùng một số công nhân trong Công ty tham gia Ngày hội Thanh niên công nhân với nhiều hoạt động thể thao như chơi kéo co, nhảy dây. Theo chị Thảo, các hoạt động văn nghệ, thể thao tại Ngày hội Thanh niên công nhân không chỉ giúp rèn luyện sức khỏe, tinh thần đoàn kết mà còn tạo ra năng lượng tích cực để công nhân tiếp tục lao động, sản xuất…
