 |
| Nhà thờ tổ họ Nguyễn Chùa giáp |
Họ Nguyễn Chùa giáp đến lập ấp tại Hữu Bằng từ năm 1454, là một trong những dòng họ lâu đời nhất của xã Hữu Bằng, huyện Thạch Thất và thường được gọi là họ Nguyễn Chùa giáp hay họ Nguyễn phe Chùa.
Dòng họ có ngôi Từ đường trên diện tích đất 370m2 thờ tổ tiên và tiến sĩ khai khoa cho làng với kiến trúc đẹp, đồ thờ tự cổ… có giá trị về lịch sử, văn hóa, tâm linh không chỉ đối với gia tộc mà đối với cả xã Hữu Bằng và huyện Thạch Thất.
Đây vốn là thửa đất của một gia đình trong dòng họ, đến đời cụ Nguyễn Văn Tiu thì không có con cái nối dõi. Năm 1924, vợ chồng cụ Nguyễn Văn Tiu xin được gửi Hậu vào gia tộc và gia tộc chấp nhận. Vì thế hai bên lập khoán ước nêu rõ vợ chồng cụ Nguyễn Văn Tiu hiến thửa đất đang ở rộng 370m2 tại xóm Phú Xuân, xã Hữu Bằng vào dòng họ để sau khi vợ chồng cụ Tiu tạ thế, dòng họ sẽ hương khói, thờ cúng hai cụ mãi mãi.
Hai bên tiến hành các thủ tục chuyển quyền sở hữu theo qui định rất chặt chẽ về pháp lý lúc bấy giờ, nên Sổ địa bạ và Bản đồ xanh trước năm 1945 (và bản đồ địa chính năm 1962) đều ghi rõ thửa đất kể trên thuộc họ Nguyễn Chùa giáp.
Đến năm 1941, gia tộc di chuyển Từ đường từ xóm khác về thửa đất 370m2 này, gồm ba gian: gian giữa thờ Thủy tổ và Tiên hiền Nguyễn Ngung, gian bên trái thờ Thổ công và gian bên phải thờ các cụ Hậu, trong bài vị có tên cụ Nguyễn Văn Tiu và vợ là Nguyễn Thị Lỗi.
Như vậy, việc lập Hậu giữa vợ chồng cụ Nguyễn Văn Tiu và họ Nguyễn Chùa giáp là một hợp đồng dân sự được hai bên thỏa thuận và thi hành nghiêm chỉnh từ đó đến nay, bảo đảm về mặt pháp lý lẫn phong tục và đạo lý.
Khi họ Nguyễn chuyển Từ đường về thửa đất này, cụ Nguyễn Thị Lỗi có ý kiến: Cụ có người cháu gọi bằng cô tên là Nguyễn Văn Quang (thường gọi là Cuông) không có chỗ ở nên xin được ở nhờ trong ngôi nhà tường đất, lợp rạ của vợ chồng cụ Tiu để trông nom quét dọn Từ đường. Dòng họ đã đồng ý.
Từ đó đến thế hệ ông Nguyễn Văn Phong (con ông Quang và là bố của ông Bàu), gia đình vẫn thực hiện việc trông nom, quét tước Từ đường. Đến năm 1993, họ Nguyễn xây cổng thì gia đình ông Bàu ngăn cản. Sau đó, UBND xã Hữu Bằng và UBND huyện Thạch Thất phải giải quyết tranh chấp.
Sau khi xem xét các căn cứ pháp lý, Thanh tra huyện Thạch Thất đã có Quyết định số 07-QĐTT ngày 18/8/1993, nêu rõ: “Đồng ý với kết luận giải quyết khiếu nại của UBND xã Hữu Bằng tại Văn bản ngày 30/9/1992. Thửa đất thổ cư số 47, diện tích 370m2 tại tờ Bản đồ số 4 năm 1962 xã Hữu Bằng thuộc quyền sử dụng của họ Nguyễn phe Chùa xã Hữu Bằng”. Như vậy, Từ đường và thửa đất 370m2 thuộc dòng họ Nguyễn Chùa giáp.
Mới đây, khi kê khai xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (Sổ đỏ), họ Nguyễn mới phát hiện gia đình anh Bàu đã được cấp Sổ đỏ số AH 758462 với diện tích 87,2m2 trên thửa đất của Từ đường, khiến gia tộc này rất bức xúc. Nhận được đơn khiếu nại của họ Nguyễn, UBND huyện Thạch Thất đã cử cán bộ Phòng TNMT phối hợp cùng UBND xã Hữu Bằng, xác minh và tiến hành thu hồi Sổ đỏ đã cấp cho gia đình ông Bàu.
Việc xử lý bước đầu nhanh chóng, đúng pháp luật đó khiến bà con trong dòng họ Nguyễn yên tâm, tin tưởng vào sự giải quyết của chính quyền địa phương.
Tuy nhiên, từ đó đến nay đã hơn nửa năm, UBND huyện Thạch Thất vẫn chưa giải quyết dứt điểm vụ việc này. Trao đổi với chúng tôi, đại diện họ Nguyễn phe Chùa xã Hữu Bằng đề nghị UBND huyện Thạch Thất sớm ra quyết định thu hồi Sổ đỏ đã cấp cho gia đình ông Bàu và cấp Sổ đỏ thửa đất Từ đường rộng 370m2 cho họ Nguyễn Chùa giáp theo đúng qui định của pháp luật.
