Tên miền không dễ...“cướp”

Dù trên nguyên tắc ai đăng ký trước được dùng trước, nhưng các quy định tại dự thảo Nghị định quản lý, cung cấp, sử dụng dịch vụ Internet và nội dung thông tin trên mạng đang được Bộ Thông tin và Truyền thông lấy ý kiến cho thấy, không phải dễ mà đầu cơ được tên miền.

Có “cơ” đòi được tên miền

Từ trước đến nay, theo thông lệ quốc tế và cũng được pháp luật Việt Nam tôn trọng, mọi tổ chức, cá nhân đều có quyền đăng ký tên miền quốc gia Việt Nam “.vn” và các tên miền quốc tế, theo nguyên tắc bình đẳng, không phân biệt đối xử và đăng ký trước được quyền sử dụng trước. Chính vì thế, sau khi chậm chân, nhiều tổ chức, cá nhân, đặc biệt là những người nổi tiếng, tập đoàn kinh tế lớn, đã bị mất tên miền vào tay người khác, trong đó có những tên miền được rao bán với giá trị không nhỏ.

Theo dự thảo nghị định này, việc giải quyết tranh chấp tên miền “.vn” được thực hiện thông qua 3 hình thức: thương lượng hòa giải giữa người khiếu kiện và người bị kiện; thông qua việc giải quyết trọng tài; thông qua việc xử kiện của Tòa án. Trường hợp khi một bên sử dụng tên miền đã đăng ký với ý đồ xấu để cạnh tranh không lành mạnh, cơ quan quản lý cạnh tranh hoặc cơ quan quản lý viễn thông thực hiện việc kiểm tra và xử lý vi phạm hành chính.

Tranh chấp tên miền được xem xét khi đảm bảo đầy đủ bốn yếu tố. Đó là, người khiếu kiện phải gửi đơn khiếu kiện và các giấy tờ, bằng chứng (nếu có) có liên quan đến việc tranh chấp tên miền đến một trong các cơ quan, tổ chức hữu quan. Hai, tên miền tranh chấp trùng hoặc giống đến mức nhầm lẫn với tên của người khiếu kiện; trùng hoặc giống đến mức nhầm lẫn với nhãn hiệu thương mại hay nhãn hiệu dịch vụ mà người khiếu kiện là người có quyền hoặc lợi ích hợp pháp. Ba là, người bị khiếu kiện không có quyền hoặc lợi ích hợp pháp liên quan đến tên miền đó. Ngoài ra, tên miền đã được người bị khiếu kiện sử dụng với ý đồ xấu đối với người khiếu kiện.

Thế nào là sử dụng tên miền với ý đồ xấu?

Tên miền được coi là sử dụng với ý đồ xấu nếu được dùng để cho thuê hay chuyển giao tên miền cho người khiếu kiện là người chủ của tên, nhãn hiệu thương mại, nhãn hiệu dịch vụ trùng hoặc giống đến mức gây nhầm lẫn với tên miền đó; cho thuê hay chuyển giao cho đối thủ cạnh tranh của người khiếu kiện vì lợi ích riêng hoặc để kiếm lời bất chính.

Tên miền bị chiếm dụng, ngăn không cho người chủ của tên, nhãn hiệu thương mại, nhãn hiệu dịch vụ đăng ký tên miền tương ứng với tên, nhãn hiệu thương mại hay nhãn hiệu dịch vụ đó nhằm mục đích cạnh tranh không lành mạnh. Tên miền được dùng để hủy hoại danh tiếng của người khiếu kiện, cản trở hoạt động kinh doanh của người khiếu kiện hoặc gây sự nhầm lẫn, gây mất lòng tin cho công chúng đối với tên, nhãn hiệu thương mại, nhãn  hiệu dịch vụ của người khiếu kiện nhằm mục đích cạnh tranh không lành mạnh…

Theo nhận định của chuyên gia về sở hữu trí tuệ, nếu những quy định này được thông qua, việc đầu cơ tên miền theo tên ca sĩ, diễn viên hay các tập đoàn, đơn vị kinh tế lớn để “bắt bí” những tổ chức, cá nhân này phải mua lại sẽ được hạn chế. Những quy định chi tiết về giải quyết tranh chấp tên miền sẽ mở ra hành lang pháp lý để hiện thực hóa quyền tài sản đối với những “địa chỉ ảo” này.

Bách Nguyễn