Tây Nguyên trên đường trở thành vùng kinh tế động lực của cả nước

(LĐ online) - Trước và sau 1975, nhắc tới Tây Nguyên, người ta thường hình dung tới cảnh nghèo khó, lạc hậu… Ngày nay, lên Tây Nguyên, thật bất ngờ trước một “vóc dáng” Tây Nguyên không chỉ hùng vĩ mà còn biểu hiện một vùng đất năng động, giàu sức sống. 

(LĐ online) - Tây Nguyên là một vùng kinh tế lớn của đất nước, nằm ở phía Tây và Tây Nam nước ta. Toàn vùng có diện tích tự nhiên trên 5,4 triệu ha, trong đó có 1,36 triệu ha đất đỏ bazan; dân số khoảng 5 triệu người, trong đó có khoảng 1,5 triệu là đồng bào dân tộc thiểu số với 47 dân tộc anh em.

Trước và sau 1975, nhắc tới Tây Nguyên, người ta thường hình dung tới cảnh nghèo khó, lạc hậu bởi phương thức sản xuất nương rẫy theo kiểu chọc lỗ, tra hạt; tập quán tự cung tự cấp đã tồn tại ở nơi đây từ hàng ngàn năm… Ngày nay, lên Tây Nguyên, thật bất ngờ trước một “vóc dáng” Tây Nguyên không chỉ hùng vĩ mà còn biểu hiện một vùng đất năng động, giàu sức sống. 

Mở đường trên Tây Nguyên. Ảnh: Nguyễn Thanh.
Mở đường trên Tây Nguyên. Ảnh: Nguyễn Thanh.
Được Đảng và Nhà nước quan tâm xây dựng cơ chế, chính sách ưu tiên đầu tư phát triển nên sau 35 năm đất nước thống nhất; qua 25 năm đổi mới, nhất là trong 10 năm nay, vùng Tây Nguyên (Đắc Lắc, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng, Đắc Nông) đã có sự đổi thay tốt đẹp, góp phần quan trọng làm đòn bẩy cho công cuộc khai thác tiềm năng, thế mạnh trong tương lai. Chỉ tính trong thời gian 10 năm qua, Tây Nguyên luôn duy trì tốc độ tăng trưởng cao. Trong năm 2010, GDP tăng 2,8 lần so với năm 2001 (bình quân tăng gần 12%/năm); GDP bình quân đầu người 15,5 triệu đồng, tăng 12,6 triệu đồng; tổng thu ngân sách tăng 7 lần so với năm 2001.

Khám chữa bệnh miễn phí cho bà con dân tộc thiểu số. Ảnh: Ngọc Minh
Khám chữa bệnh miễn phí cho bà con dân tộc thiểu số. Ảnh: Ngọc Minh
Học sinh dân tộc thiểu số ở vùng sâu vùng xa  Liêng SRoh (Đam Rông) đã được học trong những lớp học khang trang.
Học sinh dân tộc thiểu số ở vùng sâu vùng xa thuộc xã Liêng SRoh (Đam Rông - Lâm Đồng) đã được học trong những lớp học khang trang. Ảnh: Ngọc Minh.
Là vùng đất bazan rộng lớn và màu mỡ, Tây Nguyên không chỉ có tiềm năng lớn về rừng mà còn nổi tiếng với những thương hiệu cà phê, chè, hồ tiêu, cao su… có chất lượng và sản lượng đứng đầu toàn quốc. Có vùng nguyên liệu cây công nghiệp, khoáng sản nên sản xuất công nghiệp trong vùng được chú trọng, thay đổi lớn cả về quy mô, chất lượng sản xuất. Tốc độ tăng trưởng công nghiệp thời kỳ 2001 – 2010 đạt 18% và giá trị sản xuất công nghiệp năm 2010 tăng 4,3 lần; kim ngạch xuất khẩu đạt gần 1,5 tỉ USD, tăng 5 lần so với năm 2001; doanh thu từ du lịch tăng bình quân khoảng 15%/năm.

Quang cảnh Tổ hợp bauxit nhôm Tân Rai (Lâm Đồng).
Quang cảnh Tổ hợp bauxit nhôm Tân Rai (Lâm Đồng). Ảnh: Nguyễn Thanh.
Để có được những thành tựu trên, Tây Nguyên đã được Đảng, Nhà nước quan tâm đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội. Với quan điểm giao thông là “chìa khóa” của sự phát triển, toàn vùng hiện có 1,9 nghìn km quốc lộ, trên 2 nghìn km đường tỉnh, gần 3 nghìn km đường đô thị và đường chuyên dùng, trên 19,1 nghìn km đường huyện, xã và thôn xóm. Trong đó, có 10 tuyến quốc lộ với tổng chiều dài trên 2 nghìn km, gần 80 tuyến tỉnh lộ đã nhựa hóa, cứng hóa, 91% số xã có đường ô tô đến trung tâm được cả 2 mùa. Đáp ứng yêu cầu của sản xuất nông nghiệp, toàn vùng đã xây dựng, tu bổ gần 1,6 nghìn công trình hồ chứa, đập dâng và hệ thống kênh mương nội đồng, nâng năng lực tưới lên gấp 3 lần, đáp ứng trên 60% nhu cầu tưới của toàn vùng.

Hiện Tây Nguyên có 2 đô thị loại I, thành lập 2 thành phố và 4 thị xã; 98% số thôn, buôn có điện lưới quốc gia, 92% số hộ dùng điện, 68% hộ được dùng nước sạch. 100 số xã đều có trường tiểu học, trường mẫu giáo, trạm xá, phủ sóng phát thanh, truyền hình và nối mạng thông tin viễn thông, 95% số xã có báo viết đến trong ngày. Kinh tế - xã hội phát triển là điều kiện để Tây Nguyên thực hiện tốt công tác xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm. Giai đọan 2001 – 2005, giảm tỷ lệ hộ nghèo bình quân 2,6%/năm; giai đọan 2006 – 2010 giảm tỷ lệ hộ nghèo từ 21,8% xuống 10,3%. Trong 10 năm, toàn vùng đã đào tạo nghề cho 168 nghìn người, giải quyết việc làm cho 826 nghìn lao động. 

Bộ mặt nông thôn vùng sâu vùng xa của Lâm Đồng đang ngày một khởi sắc.
Bộ mặt nông thôn vùng sâu, vùng xa của Lâm Đồng đang ngày một khởi sắc. Ảnh: Ngọc Minh
Xây dựng Tây Nguyên giàu về kinh tế, vững về chính trị, phát triển nhanh về văn hóa – xã hội và mạnh về quốc phòng – an ninh, tiến tới trở thành vùng kinh tế động lực của cả nước là nhiệm vụ của toàn Đảng, toàn quân, toàn dân ta! – Đó là chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Tấn Dũng - Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ... và Thủ tướng cũng nhấn mạnh: Trước hết và trực tiếp là Đảng bộ, quân dân các tỉnh Tây Nguyên phải nỗ lực thực hiện nhiệm vụ này!

Nguyễn Thanh – Ngọc Minh