 |
| Hình ảnh do giới chức Mỹ công bố, cho thấy tàu M/V Kokuka Courageous bị hư hại |
Theo Reuters, ngày 13/6, các tàu chở dầu Front Altair của Công ty vận tải Na Uy Front Altair và tàu Kokuka Courageous thuộc sở hữu của Công ty Kokuka Sangyo của Nhật Bản đã gặp nạn tại vùng biển giữa các nước Vùng Vịnh và Iran. Theo một số dữ liệu, dường như các tàu này đã bị tấn công bằng ngư lôi, gây nổ và cháy trên tàu. Thủy thủ đoàn trên các tàu này đã buộc phải rời khỏi tàu và được sơ tán đến Iran. Các vụ việc nói trên xảy ra ở phía nam Eo biển Hormuz, sau các vụ tấn công nhằm vào các tàu ở ngoài khơi Fujairah hồi tháng trước.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo ngay sau đó đã lên tiếng cáo buộc Iran phải chịu trách nhiệm về các cuộc tấn công. Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ (CENTCOM) – đơn vị chỉ huy các hoạt động của Mỹ ở Trung Đông – cũng đã công bố một đoạn video cho thấy hình ảnh được cho là các quân nhân Iran đã hủy bỏ một quả mìn chưa nổ khỏi tàu chở dầu bị tấn công ở Vịnh Oman. CENTCOM cũng thông báo đã điều tàu Mason của Hải quân Mỹ - tàu khu trục thuộc lớp Arleigh Burke với vũ khí tên lửa hành trình - đến Vịnh Oman để hỗ trợ công tác giải quyết vụ việc. Vụ việc mới nhất xảy ra đúng lúc Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đang ở thăm Iran với sứ mệnh làm trung gian hòa giải căng thẳng giữa Iran với Mỹ, khiến dư luận lo ngại xung đột ở Trung Đông sẽ leo thang.
Iran đã bác bỏ cáo buộc của Mỹ. “Rõ ràng, việc cáo buộc Iran trong sự cố đáng ngờ và đáng tiếc như vậy là cách đơn giản và thuận tiện nhất đối với Ngoại trưởng Mike Pompeo và các quan chức Mỹ khác”, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Abbas Mousavi nhấn mạnh và khẳng định những cáo buộc của phía Mỹ là vô căn cứ. Iran cũng khẳng định nước này có trách nhiệm đối với an ninh ở eo biển Hormuz - nơi gần 1/5 số dầu của thế giới được vận chuyển qua. “Chúng tôi đã giải cứu phi hành đoàn trên những tàu chở dầu bị tấn công trong thời gian ngắn nhất”, đại diện Bộ Ngoại giao Iran nói thêm. Bộ Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif cũng đã lên tiếng bác bỏ các cáo buộc của Mỹ như là một phần của chính sách ngoại giao phá hoại của nước này. Phái đoàn Iran tại Liên Hợp quốc cũng ra tuyên bố kiên quyết bác bỏ tuyên bố vô căn cứ của Mỹ liên quan tới các sự cố tàu chở dầu ngày 13/6.
Phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải diễn ra tại thủ đô Bishkek của Kyrgystan ngày 14/6, Tổng thống Iran Hassan Rouhani cáo buộc Mỹ trong 2 năm qua đã vi phạm các quy định và cơ cấu quốc tế, theo đuổi cách tiếp cận hiếu chiến và đặt ra mối đe dọa nghiêm trọng cho sự ổn định trong khu vực và trên thế giới. Không đề cập trực tiếp đến 2 vụ tấn công vừa xảy ra nhưng ông Rouhani đã chỉ trích việc Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi năm ngoái đã rút khỏi thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 giữa Iran và các cường quốc. Nhà lãnh đạo Iran cũng kêu gọi các bên còn lại tham gia thỏa thuận hạt nhân duy trì thỏa thuận đã ký kết.
Các vụ tấn công nói trên đã làm dấy lên mối lo ngại về việc giảm dòng dầu thô qua một trong những tuyến vận chuyển quan trọng của thế giới, đẩy giá dầu lên tới 4,5%. Trong một phát biểu, ông Fatih Birol - Giám đốc điều hành Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) – gọi vụ việc là một sự đe dọa đối với an ninh năng lượng toàn cầu. “Đây là một mối quan tâm lớn đối với an ninh năng lượng toàn cầu, đối với an ninh dầu mỏ cũng như thị trường năng lượng toàn cầu. Chúng tôi đang theo dõi các sự kiện rất chặt chẽ”, ông Birol nói và cho biết cơ quan này sẵn sàng hành động khi cần thiết.
Trung Quốc ngày 14/6 đã lên tiếng kêu gọi các bên liên quan giải quyết một cách thích đáng những mâu thuẫn và xung đột thông qua đối thoại và tham vấn. Theo Bộ Ngoại giao Trung Quốc, điều này phù hợp với những lợi ích của các nước khu vực cũng như với lợi ích của cộng đồng quốc tế. Trong khi đó, Ngoại trưởng Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) Anwar Gargash đánh giá vụ tấn công nhằm vào các tàu chở dầu ở Vịnh Oman là một diễn biến đáng lo ngại và là một sự leo thang căng thẳng. Ông Gargash cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế hành động nhằm duy trì hòa bình và an ninh trong khu vực.
