Tập trung nâng cao chất lượng, phát triển đội ngũ công chứng viên

Thông tin tại buổi làm việc, Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp Lê Xuân Hồng cho biết, Dự án Luật dự kiến gồm 11 chương với 90 Điều, có 05 nhóm chính sách lớn trong Hồ sơ đề nghị xây dựng Luật Công chứng (sửa đổi) đã được Chính phủ thông qua. Cụ thể: xác định đúng phạm vi hoạt động công chứng và phạm vi thẩm quyền của công chứng viên (CCV), tiếp tục đẩy mạnh quá trình xã hội hoá hoạt động công chứng, chứng thực theo lộ trình phù hợp. Phát triển đội ngũ CCV theo hướng tập trung nâng cao chất lượng để đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ, bảo đảm số lượng phù hợp với nhu cầu công chứng và phát triển ổn định, bền vững.

Phát triển các tổ chức hành nghề công chứng ổn định, bền vững, phù hợp với nhu cầu công chứng của xã hội và có sự kiểm soát chặt chẽ của nhà nước để hỗ trợ cho CCV thực hiện tốt nhiệm vụ, quyền hạn được giao. Xây dựng quy trình công chứng khoa học, gắn với trách nhiệm của CCV, tạo lập cơ sở pháp lý cần thiết để triển khai việc chuyển đổi số trong hoạt động công chứng theo lộ trình phù hợp. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động công chứng.

Cục trưởng Cục Bổ trợ tư pháp Lê Xuân Hồng báo cáo tại buổi làm việc.

Ông Nguyễn Trí Hoà, Phó Chủ tịch Hiệp Hội Công chứng viên Việt Nam, Trưởng phòng Công chứng số 1 TP Hồ Chí Minh cho rằng, nên mở rộng thêm loại hình doanh nghiệp tư nhân, bởi lẽ loại hình này sẽ phù hợp với những địa bàn vùng sâu, vùng xa, điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, việc công chứng chưa nhiều, văn phòng công chứng chỉ cần 01 CCV cũng có thể đáp ứng.

Đối với tên gọi của Văn phòng công chứng (VPCC), ông Hoà nêu rõ, việc đặt tên VPCC theo tên CCV hợp danh dẫn đến VPCC thường xuyên phải thay đổi tên gọi khi CCV không còn hành nghề tại tổ chức đó, gây tốn kém về thời gian, chi phí cho thủ tục thay đổi tên gọi, gây nhầm lẫn cho người yêu cầu công chứng về VPCC, VPCC không giữ được thương hiệu gây dựng lâu năm…

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Nguyễn Minh Phương, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đồng tình với việc mở rộng mô hình tổ chức VPCC, đồng thời cho rằng nên xác định đây là ngành nghề kinh doanh hay để thực hiện nhiệm vụ Nhà nước giao.

Về vấn đề công chứng điện tử, ông Phương nêu ý kiến dự án Luật Công chứng (sửa đổi) chỉ quy định những vấn đề cơ bản về quy trình công chứng điện tử, chuyển đổi số, còn các vấn đề cụ thể hơn về điều kiện cung cấp dịch vụ, thủ tục công chứng điện tử, việc xây dựng, quản lý khai thác cơ sở dữ liệu công chứng… thì giao Chính phủ quy định theo lộ trình thích hợp.

Ngoài ra, các đại biểu tham dự buổi làm việc cũng cho ý kiến về việc xác định đúng phạm vi hoạt động công chứng; phạm vi thẩm quyền của CCV; nâng cao chất lượng đầu vào, phát triển đội ngũ CCV; quy định về phí, thù lao công chứng và các chi phí khác…

Phát biểu tại phiên họp, Thứ trưởng Mai Lương Khôi đề nghị Tổ biên tập nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến góp ý để chỉnh lý, hoàn thiện dự án Luật Công chứng (sửa đổi); đồng thời rà soát tính đồng bộ, phù hợp với các văn bản quy phạm pháp luật khác. Về nội dung, Thứ trưởng đề nghị Tổ biên tập cần bám sát các chính sách đã đề xuất tại đề nghị xây dựng Luật đã được Chính phủ và Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Đồng thời, Thứ trưởng nhấn mạnh, đối với hoạt động công chứng, chức danh công chứng viên phải là trung tâm. Vì vậy, việc xã hội hóa để thu hút các khu vực xã hội tham gia vào hoạt động này cần đảm bảo định hướng xã hội chủ nghĩa, cạnh tranh lành mạnh, đáp ứng nhu cầu công chứng của tổ chức, cá nhân; từ đó góp phần bảo đảm an toàn trật tự xã hội, an toàn pháp lý cho các giao dịch dân sự thương mại, kinh tế theo nhu cầu phát triển của kinh tế xã hội.

Thứ trưởng Mai Lương Khôi phát biểu tại buổi làm việc.

Thứ trưởng cũng đề nghị phải xác định rõ đâu là hạn chế do quy định pháp luật, đâu là hạn chế do chấp hành pháp luật, tổ chức thi hành pháp luật để có sửa đổi, bổ sung cho phù hợp; đồng thời Tổ biên tập cần nghiên cứu kỹ việc xây dựng quy trình công chứng khoa học, đảm bảo hiệu quả, giảm chi phí để đảm bảo bản chất của hoạt động công chứng và vị trí, vai trò của chức danh công chứng viên; tạo lập cơ sở pháp lý cần thiết để triển khai chuyển đổi số trong hoạt động công chứng.

Phát biểu kết luận buổi làm việc, Bộ trưởng Lê Thành Long đề nghị bổ sung quan điểm và cách tiếp cận đối với Dự án Luật Công chứng (sửa đổi). Bộ trưởng nhấn mạnh phải tăng cường trách nhiệm, siết chặt quản lý, từ đó xây dựng quy trình bổ nhiệm CCV cho phù hợp, lấy CCV làm trọng tâm; đẩy mạnh đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trách nhiệm nghề CCV, từ đó xác định rõ phạm vi hoạt động công chứng và phạm vi thẩm quyền của CCV.

Bộ trưởng Lê Thành Long phát biểu kết luận buổi làm việc.

Bộ trưởng thống nhất quy định về nguyên tắc, khung cơ bản của công chứng điện tử. Đối với hình thức tổ chức, hoạt động của VPCC, Bộ trưởng đề nghị Ban soạn thảo nêu rõ, giải trình cụ thể về loại hình công ty hợp danh và loại hình doanh nghiệp tư nhân để có thêm phương án lựa chọn; quy định mức trần về phí, thù lao công chứng và các chi phí khác. Sau buổi làm việc này, Thường trực Tổ biên tập phải nghiên cứu, rà soát, tiếp thu tối đa ý kiến của các đại biểu liên quan đến các vấn đề cụ thể, đặc biệt là các quy trình, thủ tục.