Sớm sửa đổi, bổ sung Nghị định số 71/2016/NĐ-CP
Một trong những khó khăn, vướng mắc mà các cơ quan THADS thường gặp phải đó là việc chuyển giao bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính từ Tòa án sang cơ quan THADS để theo dõi chưa đầy đủ và kịp thời theo đúng quy định của Luật TTHC năm 2015 và Nghị định số 71/2016/NĐ-CP, trong khi đây là cơ sở quan trọng, phát sinh trách nhiệm theo dõi THAHC của các cơ quan THADS.
Vẫn có trường hợp một số cơ quan THADS chưa thực hiện đầy đủ, kịp thời trách nhiệm theo dõi THAHC được giao, như: chậm đăng tải quyết định buộc THAHC, chậm tổ chức làm việc với người phải thi hành án hoặc chưa kịp thời kiến nghị cơ quan, người có thẩm quyền xử lý trách nhiệm đối với người phải thi hành án...
Công tác thống kê, báo cáo về số liệu THAHC chưa được kịp thời, đầy đủ và chính xác; việc theo dõi, nắm bắt tình hình thi hành đối với từng bản án, quyết định của Tòa án và lý do chậm, chưa thi hành có trường hợp chưa được làm rõ trong quá trình theo dõi thi hành các bản án, quyết định của Tòa án… dẫn đến việc chưa phản ánh khách quan thực trạng công tác THAHC tại mỗi địa phương.
Ngoài ra, một số quy định của pháp luật về THAHC chưa được quy định rõ ràng, cụ thể dẫn đến phát sinh khó khăn, vướng mắc trong quá trình áp dụng trên thực tế, như quy định về thời hạn tự nguyện thi hành án, về thi hành án trong trường hợp bản án tuyên hủy quyết định hành chính, về phạm vi trách nhiệm theo dõi THAHC, về xử lý trách nhiệm trong thi hành án hành chính…
Do vậy, để tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác theo dõi THAHC trong năm 2022 và các năm tiếp theo, đòi hỏi phải có các giải pháp căn cơ, đồng bộ, phù hợp với thực tiễn và mang tính chiến lược lâu dài. Theo đó, Tổng cục THADS cần tiếp tục tham mưu Bộ Tư pháp giúp Chính phủ có các giải pháp tổng thể, lâu dài, trong đó tập trung hoàn thiện hơn nữa về thể chế THAHC, theo dõi THAHC và triển khai, tổ chức thi hành nghiêm túc các quy định của pháp luật THAHC và theo dõi THAHC. Trên cơ sở kết quả sơ kết 05 năm thi hành Nghị định số 71/2016/NĐ-CP, tham mưu Bộ Tư pháp giúp Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định này nhằm nâng cao hiệu quả công tác THAHC; trên cơ sở đó tham mưu Bộ Tư pháp ban hành các quy trình, quy định về nghiệp vụ theo dõi THAHC và về chế độ tổng hợp, thống kê, báo cáo về THAHC, theo dõi THAHC bảo đảm thống nhất và hiệu quả.
Tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn hệ thống THADS tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các quy định về THAHC, bảo đảm các cơ quan THADS thực hiện theo dõi có hiệu quả 100% bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính đã có quyết định buộc THAHC.
Tham mưu Bộ Tư pháp thành lập các Đoàn kiểm tra liên ngành hoặc báo cáo, xin ý kiến Lãnh đạo Bộ chủ động tổ chức các buổi làm việc giữa Tổng cục THADS với UBND, Chủ tịch UBND các cấp. Thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ và nâng cao chất lượng hướng dẫn, chỉ đạo nghiệp vụ về công tác theo dõi THAHC. Tăng cường và nâng cao hiệu quả kiểm tra việc thực hiện công tác theo dõi THAHC tại các cơ quan THADS, nhất là tại các địa phương có số lượng lớn án hành chính phải thi hành. Thực hiện chế độ thống kê, báo cáo kịp thời tình hình theo dõi THAHC và kết quả THAHC trên phạm vi cả nước…
Tăng cường kiểm tra tại địa phương
Còn đối với các Cục THADS địa phương cần tập trung thực hiện hoặc chỉ đạo đối với các Chi cục THADS trực thuộc thực hiện có hiệu quả chức năng theo dõi THAHC theo quy định của Luật TTHC năm 2015 và Nghị định số 71/2016/NĐ-CP, đề cao trách nhiệm của Thủ trưởng cơ quan THADS. Đồng thời, phối hợp với Sở Tư pháp đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về THAHC dưới những hình thức phù hợp, hiệu quả. Bên cạnh đó, các Cục THADS cần phải tăng cường kiểm tra việc thực hiện công tác theo dõi THAHC tại Cục và tại các Chi cục THADS, qua đó nhắc nhở, chấn chỉnh các sai phạm, thiếu sót trong công tác theo dõi THAHC tại các cơ quan THADS.
Chủ động báo cáo, thường xuyên bám sát và tranh thủ sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và cả hệ thống chính trị đối với công tác THAHC, theo dõi THAHC. Chú trọng việc tham mưu UBND cùng cấp có văn bản chỉ đạo các sở, ban, ngành, UBND cấp huyện thi hành kịp thời, nghiêm túc bản án, quyết định của Tòa án về vụ án hành chính, chủ động làm việc với các UBND đang có các vụ việc thi hành án hành chính tồn đọng đồng thời phối hợp chặt chẽ với TAND, VKSND, các cơ quan hữu quan để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc.
Ngoài ra, các cơ quan THADS cần phải chủ động đề xuất, kiến nghị cấp có thẩm quyền kiểm tra, đôn đốc, chỉ đạo, xử lý trách nhiệm đối người phải thi hành án chậm thi hành án hoặc không chấp hành án hành chính để cấp có thẩm quyền tổ chức kiểm tra, rà soát nhằm xác định nguyên nhân, đề xuất giải pháp và xem xét, xử lý trách nhiệm theo quy định.
