Thực hiện Công văn số 5282/VPCP-QHQT ngày 1/7/2020 của Văn phòng Chính phủ về việc gửi danh sách các gia đình nước ngoài ở các nước thuộc khối EU có mong muốn đón con nuôi về nước, Bộ Tư pháp đã lập danh sách 36 gia đình cha mẹ nuôi đã có Quyết định cho nhận trẻ em Việt Nam làm con nuôi nhưng do tình hình dịch bệnh Covid-19 nên chưa thể đến Việt Nam để nhận con nuôi. Ngoài ra, còn có danh sách 18 gia đình đã hoàn tất thủ tục, đang chờ UBND cấp tỉnh ra quyết định cho trẻ em Việt Nam làm con nuôi.
Sau khi Bộ Tư pháp lập danh sách các gia đình nước ngoài có nguyện vọng vào Việt Nam để giao nhận con nuôi, Văn phòng Chính phủ đã có Công văn số 5959/VPCP-QHQT để cho ý kiến về vấn đề này. Theo đó, đồng ý với chủ trương cho phép 36 gia đình cha mẹ nuôi đã có Quyết định cho nhận trẻ em Việt Nam làm con nuôi được nhập cảnh vào Việt Nam. Bộ Công an xem xét duyệt cấp thị thực cho các gia đình này.
Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với Bộ Ngoại giao, các cơ quan và địa phương có liên quan hướng dẫn Đại sứ quán các nước tại Việt Nam và các gia đình nhận con nuôi thực hiện việc giao nhận con theo quy định. UBND các tỉnh, thành phố có trẻ được nhận làm con nuôi chỉ đạo các cơ quan tổ chức việc nhập cảnh, cách ly phù hợp đối với các gia đình bảo đảm an toàn trong công tác phòng chống dịch bệnh Covid-19.
Phát biểu tại cuộc họp, Lãnh đạo Cục Con nuôi (Bộ Tư pháp) nhận định công tác con nuôi có nhiều đặc thù. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch bệnh diễn biến phức tạp như hiện nay thì việc 36 gia đình thuộc 7 quốc gia khác nhau nhập cảnh vào Việt Nam để nhận con nuôi thuộc 11 tỉnh, thành phố của nước ta đang đặt ra nhiều bài toán cần giải quyết.
Cụ thể, các vấn đề liên quan tới việc di chuyển sẽ có nhiều vướng mắc do các hãng hàng không thường hoãn, hủy chuyến bay do dịch bệnh. Công tác bàn giao trẻ, làm hộ chiếu, visa cho trẻ cũng sẽ gặp nhiều khó khăn hơn so với thời điểm chưa xảy ra dịch bệnh. Do đó, các Bộ, ngành cần phối hợp để tính toán kỹ các phương án với kế hoạch cụ thể, xác định được nguy cơ, tình huống có thể xảy ra để đảm bảo tốt nhất sự an toàn cho trẻ cũng như sức khỏe của các gia đình và cộng đồng.
Còn theo đại diện Cục Quản lý xuất nhập cảnh, Bộ Công an, thủ tục giao nhận con nuôi trong bối cảnh dịch bệnh vẫn không có gì thay đổi, vẫn phải tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật. Tuy nhiên, các gia đình nước ngoài nhập cảnh vào Việt Nam cần thực hiện nghiêm các biện pháp cách ly tại địa điểm mà UBND tỉnh/thành phố nơi chuyến bay hạ cánh đã bố trí đồng thời yêu cầu họ thực hiện theo đúng quy định pháp luật Việt Nam về phòng, chống dịch bệnh. Có như vậy, mới có thể làm tốt công tác theo dõi, giám sát sức khỏe các gia đình cũng như kiểm soát tốt tình hình dịch bệnh.
Đề cao nguyên tắc ủng hộ việc nhập cảnh nhưng vẫn phải đảm bảo thực hiện tốt công tác phòng chống dịch, đại diện Bộ Y tế đề nghị cần cân nhắc kỹ về thời gian, phương án nhập cảnh đối với các gia đình nhận con nuôi để có từng kịch bản cụ thể, tránh bị động.
Sau khi nghe các ý kiến, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc nhấn mạnh việc nhận con nuôi mang tính nhân đạo, nhân văn sâu sắc. Do đó, Bộ Tư pháp và các Bộ, ngành liên quan hoàn toàn ủng hộ và tạo thuận lợi tối đa để các gia đình nước ngoài sớm được đón, nhận con.
Tuy nhiên, trước những diễn biến khó lường của dịch bệnh Covid-19, cần thống nhất nguyên tắc trong quá trình tổ chức giao nhận con nuôi đó là nên nghiên cứu tổ chức gọn tại một tỉnh/thành phố; phát huy trách nhiệm của các địa phương nơi có trẻ được nhận con nuôi. Để đảm bảo an toàn cho trẻ, các gia đình khi nhập cảnh cần tuân thủ đầy đủ các quy định pháp luật Việt Nam nói chung và quy định về phòng, chống dịch bệnh nói riêng. Xác định rõ kế hoạch, lộ trình các chuyến bay đến và đi để có các kịch bản ứng phó phù hợp với tình hình thay đổi của dịch bệnh.