Tạo nguồn vốn đầu tư các dự án lớn trên địa bàn thành phố

Hình thành nhiều dự án phát triển kinh tế-xã hội

Thực hiện Nghị quyết số 32 của Bộ Chính trị về phát triển Hải Phòng trong thời kỳ CNH-HĐH, hai năm qua, bên cạnh sự nỗ lực của thành phố, các cấp Bộ, ngành Trung ương có sự phối hợp hiệu quả, góp phần thúc đẩy thành phố phát triển trên nhiều lĩnh vực. Bộ Kế hoạch- Đầu tư hướng dẫn thành phố rà soát, điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế- xã hội thành phố đến năm 2020. Bộ Tài chính phối hợp với Bộ Kế hoạch - Đầu tư và các Bộ có liên quan trình Thủ tướng Chính phủ ra quyết định số 54/2004/QĐ- TTg về một số cơ chế tài chính, ngân sách ưu đãi đối với Hải Phòng. Thành phố chủ động, tích cực đề xuất, trình Chính phủ Quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển phía Bắc (nhóm 1) đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020 theo quyết định số 885/QĐ- TTg của Thủ tướng Chính phủ. Bộ Giao thông- Vận tải có quyết định cho phép chuẩn bị đầu tư, lập báo cáo nghiên cứu khả thi và quyết định phân bổ kế hoạch 7,3 tỷ đồng cho việc nghiên cứu báo cáo dự án xây dựng cảng cửa ngõ Lạch Huyện. Bộ Giao thông- Vận tải cũng trình Chính phủ phê duyệt báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường cao tốc Hà Nội- Hải Phòng. Tuyến đường sắt Lào Cai- Hà Nội- Hải Phòng, đường sắt điện khí hoá Hải Phòng- Hà Nội và dự án tuyến đường sắt kéo dài ra cảng Đình Vũ đang được xem xét đầu tư và khẩn trương triển khai. Dự án nâng cấp sân bay Cát Bi thành sân bay quốc tế đang trình Chính phủ phê duyệt. Thành phố đang tích cực triển khai nghiên cứu tiền khả thi dự án cầu hoặc đường hầm ra đảo Cát Hải, được Chính phủ đưa vào danh mục mời gọi vốn ODA. Bộ Tư lệnh Hải quân đang hoàn thiện dự án quân cảng Nam Đồ Sơn phục vụ nhiệm vụ quốc phòng kết hợp với phát triển kinh tế, trình phê duyệt; dự kiến giai đoạn 1 hoàn thành vào năm 2008.

Một số dự án phát triển công nghiệp, du lịch, thuỷ sản, thương mại, đô thị và phát triển cảng được thể chế hoá theo quyết định số 145 của Thủ tướng Chính phủ về phương hướng chủ yếu phát triển kinh tế- xã hội vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ, tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 32 của Bộ Chính trị đang được đẩy nhanh thi công như dự án cải tạo, nâng cấp Cảng Hải Phòng, xây dựng cảng Đình Vũ, các dự án công nghiệp tàu thuỷ, Nhà máy phân bón DAP, Nhà máy Nhiệt điện Hải Phòng, Nhà máy xi- măng Hải Phòng, các nhà máy thép...Thành phố cũng phối hợp với các Bộ, ngành tham mưu với Chính phủ triển khai nhiều dự án hạ tầng xã hội như hỗ trợ xây dựng Trường Đại học Hải Phòng; phát triển Bệnh viện đa khoa Việt- Tiệp thành bệnh viện đa khoa vùng duyên hải Bắc bộ với quy mô 1.000 giường bệnh vào năm 2010; gắn quy hoạch phát triển Bệnh viện đa khoa Việt -Tiệp với quy hoạch phat triển Viện Y học biển; triển khai xây dựng Khu liên hợp thể thao...

Tiến độ thực hiện chậm

Nhìn lại các dự án đầu tư phát triển đã và đang được hình thành và triển khai thực hiện trên địa bàn thành phố trong hai năm qua, có thể thấy, việc đầu tư của Trung ương chưa tương xứng với vị thế và nhiệm vụ của thành phố mà Nghị quyết xác định. Chủ trương phân cấp mạnh mẽ hơn, toàn diện hơn cho thành phố, nhất là về đầu tư, tài chính, ngân sách, tổ chức cán bộ và thẩm quyền quyết định còn nhiều hạn chế. Các cơ chế tài chính, ngân sách ưu đãi được ban hành, song tính khả thi chưa cao. Mức ưu đãi phân bổ ngân sách Trung ương để Hải Phòng có thêm vốn đầu tư còn thấp; thậm chí vốn cấp cho một số dự án có mục tiêu đang giảm dần. Năm 2004, Trung ương hỗ trợ thành phố 200 tỷ đồng; năm 2005 mới được 84 tỷ đồng. Kế hoạch đầu tư hàng năm ngân sách Trung ương tập trung bố trí cho Hải Phòng bằng 0,7- 0,8% tổng mức vốn đầu tư xây dựng cơ bản hàng năm của cả nước dành cho các địa phương, trong khi GDP của Hải Phòng chiếm 3,2% tổng GDP của toàn quốc. Hải Phòng được phép thực hiện cơ chế hỗ trợ một phần lãi suất cho các tổ chức, cá nhân vay vốn đầu tư vào các lĩnh vực có khả năng thu hồi vốn nhanh, nhưng chưa triển khai được nhiều do thiếu nguồn vốn và dự án khả thi. Trong khi đó, thành phố chưa đủ tiềm lực để vay vốn nước ngoài đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng, còn bị hạn chế bởi mức huy động tối đa chung như các địa phương khác (không quá 30% tổng vốn đầu tư). Cũng do nguồn vốn đầu tư của các Bộ, ngành trung ương theo các chương trình, mục tiêu thực hiện Nghị quyết số 32 của Bộ Chính trị còn hạn chế, nên tổng vốn đầu tư của Nhà nước còn nhỏ, ảnh hưởng đến tốc độ tăng trưởng, phát triển của thành phố. Giá trị sản xuất công nghiệp khu vực kinh tế Trung ương hiện chỉ chiếm gần 16% trong tổng giá trị sản xuất công nghiệp trên địa bàn.

Đối với các dự án lớn do Trung ương đầu tư, việc xác định thời hạn triển khai là quá chậm, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố trong tình hình mới. Chẳng hạn, đến năm 2015 mới triển khai xây dựng cảng cửa ngõ Lạch Huyện, sau năm 2015 mới triển khai xây dựng đường cao tốc Hà Nội- Hải Phòng và chưa rõ tiến độ xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai- Hà Nội- Hải Phòng; Khu liên hợp thể thao chưa được bố trí vốn; hỗ trợ đầu tư Trường Đại học Hải Phòng còn nhỏ lẻ, việc nâng cấp Bệnh viện đa khoa Việt- Tiệp còn chưa rõ nguồn vốn...

Cần tháo gỡ nhanh những vướng mắc

Tại Hội nghị đánh giá hai năm thực hiện Nghị quyết 32 của Bộ Chính trị, do đồng chí Trương Tấn Sang, Uỷ viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Kinh tế Trung ương cùng Bí thư Thành uỷ, Chủ tịch HĐND thành phố, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tại Hải Phòng Nguyễn Văn Thuận chủ trì, với sự tham dự của các đồng chí lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương, nhiều vướng mắc đã được tháo gỡ. Hầu hết các đồng chí lãnh đạo các Bộ, ngành Trung ương đều nhất trí đẩy nhanh tiến độ thực hiện các dự án đầu tư phát triển của trung ương trên địa bàn thành phố. Các đồng chí cũng đề xuất nhiều biện pháp giúp thành phố tháo gỡ vướng mắc về cơ chế tài chính để có nguồn vốn đẩy mạnh đầu tư phát triển như đề nghị Trung ương duyệt hạn mức vay hàng năm cho thành phố tăng lên, ưu tiên các nguồn vốn vay nước ngoài, nguồn vốn ODA cho Hải Phòng, ưu tiên để lại số vượt thu cuối năm của ngân sách Trung ương cho thành phố...

Thời gian qua, lãnh đạo thành phố có cuộc làm việc với Bộ Kế hoạch- Đầu tư và gần đây, là cuộc làm việc với Uỷ ban Kinh tế- Ngân sách của Quốc hội về việc xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội thành phố giai đoạn 2006- 2010. Các đồng chí lãnh đạo Bộ Kế hoạch- Đầu tư và Uỷ ban Kinh tế- Ngân sách Quốc hội ủng hộ và gợi ý thêm, hướng dẫn thành phố một số giải pháp huy động vốn phát triển kinh tế- xã hội thành phố như tranh thủ nguồn vốn nhàn rỗi từ Kho bạc Nhà nước, tăng điều hoà nguồn vốn từ phát hành trái phiếu Chính phủ, tạo điều kiện cho Hải Phòng phát hành trái phiếu; ngân sách nhà nước hỗ trợ lãi suất, thực hiện cơ chế chuyển giao khai thác công trìnhhhhĐược sự hỗ trợ của Trung ương, các công trình, dự án lớn trên địa bàn thành phố sẽ nhanh chóng được triển khai, phát huy hiệu quả tích cực, không chỉ đẩy nhanh sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá, thực hiện tốt các nhiệm vụ tương xứng với vị trí, tiềm năng của thành phố theo Nghị quyết số 32 của Bộ Chính trị, mà còn góp phần đẩy nhanh sự phát triển của vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộ./.