Sáng 22/8, dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, UBTVQH tiếp tục tổ chức chất vấn và trả lời chất vấn việc thực hiện các nghị quyết của UBTVQH về giám sát chuyên đề và chất vấn từ đầu nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV đến hết năm 2023 đối với nhóm lĩnh vực thứ hai, gồm các lĩnh vực tư pháp; nội vụ; an ninh, trật tự, an toàn xã hội; thanh tra; tòa án; kiểm sát.
Trước đó, tại phiên họp chiều 21/8, quan tâm đến tội phạm trên không gian mạng, Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Đoàn TP Hà Nội) cho rằng, tội phạm trên mạng đang ngày càng trở nên nặng nề và ác liệt.
“Cử tri cho rằng Chính phủ cần tổ chức một lực lượng chống tội phạm mạng nhiều hơn, bài bản hơn, đầy đủ hơn để đủ sức ngăn chặn tội phạm trên mạng”, Đại biểu nói.
Đại biểu đề nghị Chính phủ cho biết quan điểm của Chính phủ trong việc tổ chức lực lượng để phòng, chống tội phạm trên mạng trong thời gian tới. Câu hỏi này cũng được Đại biểu gửi đến Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang.
Trả lời chất vấn của Đại biểu vào đầu phiên họp sáng nay, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang nêu rõ, tội phạm mạng, tội phạm sử dụng công nghệ cao không chỉ riêng ở Việt Nam. Tội phạm sử dụng công nghệ cao là một trong những thách thức an ninh phi truyền thống mà các nước trên thế giới đều phải đối mặt.
Liên Hợp quốc đang đề xuất Hiệp định tội phạm mạng quốc tế của Liên Hợp quốc. “Hiệp định sẽ ký kết trong thời gian tới. Bộ Công an là một trong những thành viên của thế giới sẽ tham gia ký kết Hiệp định tội phạm mạng quốc tế này”, Bộ trưởng thông tin.
Theo Bộ trưởng Lương Tam Quang, tội phạm mạng có 3 đặc điểm dẫn đến khó phát hiện, xử lý là không biên giới, tính ẩn danh cao, trình độ công nghệ cao.
“Hầu hết trên đời thực có cái gì thì trên không gian mạng có cái đó mà đời thực có một thì không gian mạng nhân lên nhiều lần”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Do vậy, giải pháp đấu tranh tội phạm này cũng phải có tính đặc thù. Ngoài những giải pháp phải hoàn thiện hành lang pháp lý, tăng cường tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân, điều tra, xử lý nghiêm tội phạm, Bộ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh một số giải pháp đang được thực hiện.
Theo đó, trước hết, phải đẩy mạnh ứng dụng tài khoản định danh điện tử của công dân. “Đây được xem là căn cước trên không gian mạng để xác định danh tính khi tham gia các hoạt động phục vụ quản lý nhà nước, hạn chế tình trạng nặc danh, lừa đảo”, Bộ trưởng cho hay.
Đồng thời, phải ứng dụng kết nối cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để kịp thời xác thực thông tin, làm sạch tài khoản của ngân hàng, loại bỏ những tài khoản ảo, làm sạch tài khoản thuê bao di động, loại bỏ sim rác. Qua đó, hạn chế tội phạm sử dụng công nghệ cao, nhất là tội phạm lừa đảo.
Bộ trưởng Lương Tam Quang cho biết, Bộ Công an cũng đang củng cố, nâng cao tiềm lực, hiệu quả hoạt động của lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao.
Theo Bộ trưởng, Nghị quyết số 12-NQ/TW của Bộ Chính trị về đẩy mạnh xây dựng lực lượng công an nhân dân thực sự trong sạch, vững mạnh chính quy, tinh nhuệ để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới thì lực lượng an ninh mạng, phòng, chống tội phạm công nghệ cao là 1 trong 6 lực lượng tiến thẳng lên hiện đại vào năm 2025. Do vậy, rất cần sự ủng hộ, vào cuộc tăng cường tiềm lực của các địa phương và các nguồn lực xã hội khác.
Bộ trưởng Bộ Công an cũng cho biết, Bộ này đã bố trí lực lượng an ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao tại công an các địa phương - đây là lực lượng chủ công.
Các lực lượng khác của Bộ Công an cũng được nâng cao kỹ năng, phương tiện để đấu tranh tội phạm sử dụng công nghệ cao theo hệ đối tượng đấu tranh của mình.
“Bộ Công an nhận thấy việc giải quyết tội phạm này còn vấn đề lâu dài, là trách nhiệm của các bộ, ngành, địa phương, của cả hệ thống chính trị. Nhưng nếu thực hiện tốt những giải pháp đột phá nêu trên, chúng tôi tin rằng sẽ tạo được chuyển biến tích cực trong thời gian tới”, Bộ trưởng Lương Tam Quang nhìn nhận.
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành nội dung phiên họp. |
Bộ trưởng cũng khuyến cáo cử tri, người dân tự mình nâng cao ý thức cảnh giác, tự quản, tự phòng, tự đề kháng để phòng ngừa tội phạm sử dụng công nghệ cao, lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Trong đó, cần đề cao cảnh giác khi nhận cuộc gọi điện thoại của người lạ; thường xuyên kiểm tra và cập nhật tính năng bảo mật và quyền riêng tư trên tài khoản mạng xã hội; không cung cấp thông tin cá nhân, địa chỉ, số điện thoại, số tài khoản ngân hàng cho bất kỳ đối tượng nào khi chưa biết rõ nhân thân và lai lịch của người đó. Thận trọng rà soát, kiểm tra kỹ thông tin trước khi thực hiện các giao dịch điện tử và giao dịch trực tuyến.
“Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động tội phạm sử dụng công nghệ cao lừa đảo chiếm đoạt tài sản thì kịp thời thông báo cho cơ quan nơi gần nhất để được tiếp nhận và hướng dẫn giải quyết”, Bộ trưởng đề nghị.