Tạo chiến lược vừa thu hút FDI, vừa xây dựng những ngành công nghiệp nền tảng

Cần thay đổi để ngành CN Việt Nam có vị trí mới trong chuỗi sản xuất toàn cầu. (Nguồn ảnh: Bộ Công Thương).
Cần thay đổi để ngành CN Việt Nam có vị trí mới trong chuỗi sản xuất toàn cầu. (Nguồn ảnh: Bộ Công Thương).
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Vốn được coi là động lực dẫn dắt sự tăng trưởng của Việt Nam trong nhiều năm gần đây nhưng trong năm 2023, trước sức suy giảm của kinh tế toàn cầu, công nghiệp chế biến, chế tạo cũng đã không còn giữ được vai trò này. Đây là lúc cần nhìn nhận lại để chuyển hướng thu hút đầu tư vào ngành công nghiệp, nhằm gia tăng giá trị cho Việt Nam trong chuỗi sản xuất toàn cầu.

“Điểm sáng” chế biến, chế tạo suy giảm

Báo cáo của Cục Công nghiệp (CN - Bộ Công Thương) khẳng định thị trường của phần lớn các ngành CN trong nước chủ yếu hướng vào xuất khẩu phụ thuộc lớn vào thị trường toàn cầu do sản lượng sản xuất trong nước vượt xa nhu cầu của nội địa, đặc biệt là đối với các ngành hàng như dệt may, da - giày, điện tử, chế biến thực phẩm, thép xây dựng...

Tuy nhiên, trong năm 2023, kinh tế thế giới suy giảm, cầu hiện ở mức thấp ảnh hưởng lớn tới các ngành CN chế biến, chế tạo trong nước, dẫn đến sản xuất CN sụt giảm đáng kể và hồi phục rất chậm. Ngành CN chế biến, chế tạo không còn duy trì được vai trò là động lực chính của tăng trưởng như các năm trước đây. Chỉ số sản xuất CN (IIP) ngành chế biến, chế tạo năm 2023 ước tăng 3,08%, là mức tăng thấp nhất trong 10 năm gần đây.

Chỉ số IIP và sản lượng sản xuất của nhiều ngành CN quan trọng giảm so với cùng kỳ (như ô tô, xe máy, thép, điện tử, điện thoại di động, giày dép da, quần áo may mặc thường...). Năng lực sản xuất CN vẫn chậm được cải thiện, chưa có nhiều biến chuyển trong việc giải quyết các “điểm nghẽn” vốn có của nền CN, đặc biệt là trong các ngành CN có tính nền tảng, then chốt.

Đại diện Cục CN dự báo, trong năm 2024, các ngành CN trong nước sẽ tiếp tục gặp nhiều thách thức. Kinh tế toàn cầu dự kiến hồi phục nhưng với tốc độ rất chậm - nhất là ảnh hưởng từ việc tăng trưởng chậm lại của nền kinh tế Trung Quốc sẽ dẫn đến nhiều khó khăn cả từ phía cung và cầu của sản xuất thế giới và khu vực - trong đó có Việt Nam. Trong nước, sức mua dự kiến vẫn sẽ chậm hồi phục; việc tiếp cận và sử dụng nguồn lực của doanh nghiệp vẫn sẽ còn gặp nhiều khó khăn; Thị trường bất động sản suy giảm sẽ tiếp tục ảnh hưởng trực tiếp đến nhiều ngành sản xuất có liên quan.

Cần chiến lược trong thu hút đầu tư FDI

Tại Hội nghị tổng kết ngành Công Thương, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đánh giá, những tháng đầu năm 2023, toàn ngành CN chứng kiến sự suy giảm mạnh với tốc độ tăng trưởng âm 6,3%. Trong đó, CN chế biến, chế tạo giảm 6,9% là điều chưa từng xảy ra trong cùng kỳ suốt 20 năm qua. Một số ngành CN chủ lực như xe máy, thép... đều giảm và giảm khá sâu, có lĩnh vực giảm đến 43% như CN điện tử. “Những con số này cho thấy “trận bão” mà chúng ta vừa đi qua là rất lớn” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, CN hiện nay chủ yếu đang phụ thuộc vào khối đầu tư nước ngoài (FDI). Các ngành CN nền tảng, CN ưu tiên, CN mũi nhọn như lĩnh vực công nghệ thông tin, cơ khí chế tạo, CN phụ trợ, CN năng lượng, năng lượng xanh... còn nhiều vấn đề cần phải tiếp tục nghiên cứu, xem xét, xem cần thu hút đầu tư FDI theo chiều hướng ra sao, phải xác định được những tiêu chí, điều kiện để lựa chọn lĩnh vực CN và các nguồn FDI.

Nhắc đến ngành CN bán dẫn đang rất “hot” hiện nay, Phó Thủ tướng cho rằng, cần phải xác định kỹ càng thu hút đầu tư FDI để có thể tiếp cận, thay đổi được gì về vị trí của Việt Nam trong chuỗi sản xuất toàn cầu. Cụ thể, Phó Thủ tướng nói: “Trong thời gian tới, nếu chúng ta lựa chọn ngành CN bán dẫn, thì chúng ta có thể tiếp cận và hiểu được ngành CN này để từ đó có thể lựa chọn xem nắm bắt, thu hút đầu tư vào khâu nào trong chuỗi giá trị đó. Hay nói đến CN bán dẫn rồi cuối cùng cũng chỉ là gia công như sản xuất giày dép và may mặc…”.

“Tôi nhắc điều này để các Bộ, ngành, doanh nghiệp đừng có mừng khi FDI đầu tư vào Việt Nam với công nghệ cao, tổng vốn đầu tư cao nhưng chúng ta vẫn chỉ ở khâu gia công. Chúng ta không có bao nhiêu giá trị gia tăng ở đó. Và trên thực tế, không giúp cho chúng ta thay đổi, nâng cao năng lực và giúp chúng ta phát triển được ngành CN nền tảng, mũi nhọn, cơ bản” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Do đó, Phó Thủ tướng lưu ý, hiện Việt Nam đang là điểm hút rất lớn với thế giới, với các tập đoàn lớn bởi có thị trường rộng lớn với 16 hiệp định thương mại tự do đã ký kết. Trong bối cảnh này, các Bộ, ngành phải lựa chọn, xây dựng được những chiến lược để vừa thu hút FDI nhưng vừa xây dựng được những ngành CN nền tảng.

Đọc thêm

Xuất khẩu cá tra giá trị gia tăng sang Mỹ đạt đỉnh trong 10 năm

Ảnh minh họa
(PLVN) - Năm 2024 ghi nhận sự bứt phá của ngành cá tra Việt Nam khi xuất khẩu các sản phẩm giá trị gia tăng (GTGT) sang Mỹ đạt mức cao nhất trong một thập kỷ. Với kim ngạch hơn 12 triệu USD trong 11 tháng đầu năm, tăng gấp 21 lần so với cùng kỳ năm trước, cá tra GTGT đang dần khẳng định vị thế trên trường quốc tế.

Công an vào cuộc khi 1 giao dịch có 5 tờ tiền giả

Ảnh minh hoạ.
(PLVN) -   Ngân hàng Nhà nước Việt Nam vừa ban hành Thông tư quy định chi tiết về việc xử lý tiền giả và tiền nghi giả trong ngành ngân hàng. Theo quy định, khi phát hiện từ 5 tờ tiền giả hoặc 5 miếng tiền kim loại giả trở lên trong một giao dịch, Ngân hàng Nhà nước chi nhánh, Sở Giao dịch, tổ chức tín dụng, hoặc chi nhánh ngân hàng nước ngoài phải ngay lập tức thông báo cho cơ quan công an gần nhất.

30/4, hoàn thành đại hội đảng các cấp thuộc Đảng bộ Tổng công ty HUD

Ông Đậu Minh Thanh - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HUD.
(PLVN) - “Đảng ủy tổng công ty đã thống nhất lựa chọn một đảng bộ cơ sở để đại hội điểm trong tháng 1/2025. Theo kế hoạch, trong tháng 4/2025, sẽ hoàn thành việc đại hội đảng các cấp thuộc Đảng bộ Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị - HUD”, ông Đậu Minh Thanh - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐTV HUD trao đổi với PLVN.

Thông tin thu thuế 10% giao dịch thương mại điện tử là giả mạo

Thông báo về việc thu thuế 10% các giao dịch "MUA-BÁN" đang lan truyền trên các mạng xã hội.
(PLVN) -  Mạng xã hội đang lan truyền thông tin cho rằng từ ngày 1/1/2025, cơ quan thuế sẽ truy cập vào tài khoản cá nhân để thu thuế 10% từ các giao dịch thương mại điện tử, gây hoang mang trong cộng đồng kinh doanh online. Tuy nhiên, đại diện Cục Thuế TP HCM, khẳng định đây là thông tin giả mạo.

Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương năm 2024: Bức tranh tổng thể để các địa phương phát triển đột phá

Bộ Khoa học và Công nghệ công bố chỉ số PII năm 2024.
(PLVN) - Theo kết quả PII 2024, trong 10 địa phương dẫn đầu chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (Provincial Innovation Index - PII) 2024, có 5 thành phố trực thuộc Trung ương và 5 địa phương có công nghiệp, dịch vụ phát triển. Cụ thể, 3 địa phương không thay đổi vị trí dẫn đầu là: Hà Nội xếp hạng 1, TP HCM xếp hạng 2 và Hải Phòng xếp hạng 3…

Quyết liệt thực hiện các dự án nguồn điện

Nhà máy thủy điện Hòa Bình mở rộng được yêu cầu hoàn thành sớm hơn dự kiến 6 tháng. (Ảnh: EVN)
(PLVN) - Theo báo cáo mới nhất, hiện hầu như tất cả các dự án trong Quy hoạch điện VIII đều đang bị chậm tiến độ, do đó, Bộ Công Thương đã có những động thái dứt khoát với những dự án này.

Loạt đơn từ nhiệm của các lãnh đạo ngân hàng ngay đầu năm mới

Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank) là một trong những ngân hàng có biến động về nhân sự cấp cao (Ảnh minh hoạ).
(PLVN) -  Những ngày đầu năm 2025, thị trường tài chính chứng kiến loạt biến động khi nhiều lãnh đạo cấp cao tại các ngân hàng lớn đồng loạt từ nhiệm. Từ Phó tổng giám đốc đến Kế toán trưởng, các lý do đưa ra là "theo nguyện vọng cá nhân" hoặc để chuyển sang đảm nhận vị trí mới.

Tổng cục Hải quan: Đồng lòng, chung sức hỗ trợ xóa nhà tạm, nhà dột nát

20 căn nhà trị giá 1,8 tỷ đồng đã được trao cho các hộ nghèo, cận nghèo huyện Tân Biên. (Ảnh: T.D)
(PLVN) - Vừa qua, Tổng cục Hải quan phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Tây Ninh tổ chức Lễ bàn giao nhà đại đoàn kết cho 20 hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn Trung ương và hộ nghèo theo chuẩn nghèo tỉnh trên địa bàn huyện Tân Biên năm 2024, góp phần cùng địa phương xóa nhà tạm, nhà dột nát.

GDP năm 2024 ước tăng 7,09%

Bà Nguyễn Thị Hương - Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê thông tin về số liệu thống kê kinh tế xã hội năm 2024
(PLVN) - Theo công bố, tổng sản phẩm trong nước (GDP) quý IV/2024 ước tính tăng 7,55% so với cùng kỳ năm trước. GDP cả năm duy trì xu hướng quý sau cao hơn quý trước (quý I tăng 5,98%, quý II tăng 7,25%, quý III tăng 7,43%).