Khó kiểm soát đường không, đường thủy
Theo báo cáo của Ban chỉ đạo 389 TP.Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm 2019, các lực lượng chức năng trên địa bàn thành phố đã tổ chức thanh, kiểm tra 12.967 vụ, xử lý hành chính 11.199 vụ; Khởi tố hình sự 89 vụ đối với 111 đối tượng (tăng 143% số vụ khởi tố so với cùng kỳ năm 2018).
Tổng số tiền phạt hành chính, truy thu thuế, thu hồi thuế và tiền bán hàng tịch thu lên tới gần 3.000 tỷ đồng. Trong đó, Cục QLTT Hà Nội đã kiểm tra 3.553 vụ, xử lý 3.481 vụ; Phạt hành chính gần 19 tỷ đồng; Trị giá hàng tịch thu, buộc tiêu hủy và chuyển đổi mục đích sử dụng hơn 21 tỷ đồng.
Nhận định của đại diện Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội cho thấy, việc kiểm soát hàng lậu, hàng cấm trên tuyến đường hàng không đang gặp nhiều khó khăn do đối tượng thường giấu hàng theo người, trong hành lý, không khai báo Hải quan khi xuất cảnh, nhập cảnh; Lợi dụng định mức miễn thuế, hàng quà biếu, quà tặng để vận chuyển trái phép hàng lậu hoặc chia nhỏ số lượng hàng hoá, gửi về nhiều địa chỉ khác nhau.
Đáng lưu ý, các đối tượng vận chuyển thường lợi dùng tuyến này để vận chuyển những mặt hàng nhẹ, có giá trị cao, dễ cất giấu như mặt hàng thuốc lá, xì gà, điện thoại di động, mỹ phẩm, thuốc tân dược, thực phẩm chức năng... hoặc hàng lậu dưới hình thức hàng xách tay.
Đại diện Ban Chỉ đạo 389 Hà Nội cho biết thêm, tuyến vận chuyển bằng đường thủy từ Hải Phòng về Hà Nội chiếm tỷ trọng hàng hoá nhập khẩu lớn, thường do các doanh nghiệp thực hiện nhập khẩu. Các mặt hàng đa dạng, cơ bản là nguyên liệu sản xuất, máy móc thiết bị, hàng công nghệ thực phẩm, hàng tiêu dùng...
Do phương tiện vận chuyển bằng công ten nơ, mở tờ khai từ Hải Phòng hoặc được chuyển tiếp kiểm hoá tại Hà Nội nên việc kiểm tra, kiểm soát, xử lý vi phạm gặp nhiều khó khăn hơn các tuyến vận chuyển khác (đòi hỏi phải có thông tin chính xác và có sự phối hợp với lực lượng Hải quan).
Ngoài ra, ở tuyến đường bộ, việc các đối tượng buôn lậu thay đổi phương thức vận chuyển thay vì tập kết trên xe tải có trọng tải lớn như các năm trước đây thì nay xé lẻ hàng hóa và vận chuyển bằng xe mô tô, xe khách, xe tải có trọng lượng nhẹ từ biên giới hoặc từ các tỉnh giáp ranh với Hà Nội như Bắc Ninh, Hưng Yên, Thái Nguyên, Vĩnh Phúc... vào sâu trong nội địa cũng gây khó khăn trong việc kiểm soát hàng giả, hàng lậu, hàng gian lận thương mại trên địa bàn Hà Nội.
Đặc biệt, hàng hóa qua các tuyến đường bộ từ các tỉnh biên giới phía Bắc như Lạng Sơn, Cao Bằng, Lào Cai, Quảng Ninh đổ bộ về Hà Nội cũng là thách thức khá lớn với lực lượng chức năng Thủ đô.
Ngăn chặn từ biên giới
Báo cáo của Ban chỉ đạo 389 Hà Nội cũng nêu rõ, công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả là nhiệm vụ chung của các cấp, các ngành và của toàn xã hội. Tuy nhiên, sự quan tâm, sự vào cuộc của các cấp, các ngành chức năng có lúc, có nơi còn thiếu đồng bộ, chưa thống nhất, chưa có chiều sâu, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế đặt ra. Trong khi đó, các đối tượng buôn lậu, sản xuất, kinh doanh hàng cấm, hàng giả và gian lận thương mại lại luôn tìm mọi cách để đối phó với các lực lượng chức năng.
Một bộ phận lực lượng chức năng còn chưa chuyên sâu về nghiệp vụ; Trang bị phương tiện còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ về công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm trong tình hình mới. Việc phối hợp trao đổi thông tin giữa các đơn vị đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhưng đôi lúc chưa có sự phối hợp đồng bộ, quyết liệt và kịp thời ở một số vụ việc và thời điểm.
Đại diện Ban chỉ đạo 389 Hà Nội kiến nghị Ban chỉ đạo 389 Quốc gia chỉ đạo các lực lượng có liên quan như Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Hải quan, Thuế... tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại tại các cửa khẩu biên giới, các ga đường sắt liên vận quốc tế, cảng hàng không quốc tế... nhằm ngăn chặn tội phạm ngay từ các cửa khẩu biên giới, hạn chế mức tối đa hàng hóa nhập lậu được thẩm lậu qua các cửa khẩu biên giới vận chuyển về Hà Nội.
Ngoài ra, Hà Nội cũng đề nghị Ban chỉ đạo 389 quốc gia và Văn phòng thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia chỉ đạo các lực lượng chức năng trên địa bàn các tỉnh, thành phố (nhất là các tỉnh phía Bắc có cửa khẩu) phối hợp với các lực lượng chức năng trên địa bàn TP.Hà Nội thường xuyên trao đổi, chia sẻ thông tin liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, địa bàn, mặt hàng trọng điểm, phương thức, thủ đoạn, các đối tượng chủ mưu, cầm đầu... để có phương án đấu tranh, ngăn chặn kịp thời đảm bảo hiệu quả công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.
