Chỉ thị 30-CT/TW ngày 18/2/1998 của Bộ Chính trị về xây dựng và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở đã khẳng định: “Mở rộng dân chủ xã hội chủ nghĩa, phát huy quyền làm chủ của nhân dân là mục tiêu, đồng thời là động lực bảo đảm cho thắng lợi của cách mạng, của công cuộc đổi mới”. Thực hiện Chỉ thị 30-CT/TW và các quy định, hướng dẫn của Trung ương, trong những năm qua, Lâm Đồng đã tích cực đưa Quy chế dân chủ ở cơ sở vào cuộc sống, góp phần tạo nên những bước chuyển biến mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực, đặc biệt là trong năm 2010.
KẾT QUẢ ĐÁNG KHÍCH LỆ
Trước hết, việc quán triệt, phổ biến và tổ chức thực hiện các quy định của Trung ương về Quy chế dân chủ ở cơ sở đã được Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh triển khai khá đồng bộ với nội dung và hình thức da dạng, phong phú, gắn việc thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở với việc triển khai thực hiện nhiệm vụ chính trị và các nội dung của “Năm dân vận chính quyền”, phong trào thi đua “Dân vận khéo” và Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”; từ đó đã tạo được sự tham gia hưởng ứng tích cực của các cấp, các ngành, các địa phương và nhân dân, đem lại những kết quả quan trọng.
Các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã nhận thức sâu sắc hơn về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tiếp tục lãnh đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân; nhận thức được việc thực hiện tốt quy chế này sẽ tạo được động lực to lớn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, thực hiện phòng chống tham nhũng, lãng phí và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Từ đó, đã quan tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quán triệt, cụ thể hóa kịp thời các văn bản của Trung ương, của Tỉnh ủy để lãnh đạo thực hiện; rà soát, bổ sung, hoàn thiện các nội quy, quy chế của địa phương, cơ quan, đơn vị cho phù hợp với thực tế. Nhìn chung, Quy chế dân chủ đã được triển khai thực hiện đồng bộ và có hiệu quả ở tất cả các loại hình cơ sở trong toàn tỉnh, từ xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị đến doanh nghiệp.
Đối với loại hình cơ sở xã, phường, thị trấn, việc quán triệt, triển khai thực hiện Kết luận số 65-KL/TW của Ban Bí thư và Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân giám sát” được tiến hành khá nghiêm túc, qua đó, công tác cải cách hành chính, mối quan hệ giữa chính quyền và nhân dân tiếp tục được cải thiện, dân chủ hóa trong đời sống xã hội tại cơ sở từng bước được đảm bảo... Đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh đã có 144/148 xã, phường, thị trấn thực hiện cơ chế một cửa và một cửa liên thông, với 33 loại thủ tục hành chính; 148/148 xã, phường, thị trấn đã có tổ chức thanh tra nhân dân được duy trì và phần lớn hoạt động có hiệu quả, thông qua đó, quyền giám sát, khiếu nại, tố cáo của nhân dân được thực hiện và phát huy. Nhiều địa phương, cơ sở đã nâng cao vai trò tự quản của nhân dân trong việc huy động nội lực để phát triển cơ sở hạ tầng, thực hiện xóa đói giảm nghèo, tham gia công tác hòa giải, giải quyết kịp thời những vướng mắc, bất hòa, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Đối với các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp trong tỉnh, việc thực hiện Quy chế dân chủ theo Nghị định 71/1998/NĐ-CP của Chính phủ đã được cấp ủy, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị quan tâm lãnh đạo triển khai thực hiện nghiêm túc, gắn với công tác xây dựng Đảng, xây dựng cơ quan vững mạnh, cải cách thủ tục hành chính, thực hiện Luật phòng chống tham nhũng, Luật cán bộ công chức, Pháp lệnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí... góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị. Đến nay, có 18/19 sở, ngành của tỉnh đã thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” với 459 thủ tục hành chính, ý thức trách nhiệm, thái độ phục vụ của phần lớn cán bộ công chức được nâng lên rõ rệt.
Trong các doanh nghiệp nhà nước, thông qua đại hội, hội nghị, cán bộ, công nhân viên và người lao động, Quy chế dân chủ đã được triển khai thực hiện đúng theo Nghị định 07/1999/NĐ-CP của Chính phủ, qua đó, đã thể hiện và phát huy quyền dân chủ, kiến nghị giải quyết những vấn đề chưa hợp lý, chưa đúng với các quy định chế độ chính sách. Bên cạnh đó, tổ chức công đoàn tại các doanh nghiệp đã chủ động tập hợp, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của công nhân với lãnh đạo doanh nghiệp để phối hợp giải quyết. Riêng các công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn và các loại hình cơ sở mới, đến nay toàn tỉnh có trên 75% số doanh nghiệp đã ký kết được thỏa ước lao động tập thể và 91,4% doanh nghiệp có nội quy lao động, trong đó một số doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể đã bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động, tạo điều kiện cho người lao động yên tâm, phấn khởi và gắn bó hơn với doanh nghiệp.
Có thể nói, với những chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước; sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của cấp ủy và chính quyền các cấp trong tỉnh; sự chủ động, tích cực trong triển khai thực hiện của các cấp cơ sở và sự tham gia nhiệt tình của nhân dân, Quy chế dân chủ đã và đang từng bước đi vào cuộc sống, quyền làm chủ của nhân dân được tôn trọng và phát huy trên hầu hết các lĩnh vực, góp phần đáng kể để hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, xây dựng hệ thống chính trị trong thời gian qua.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đáng mừng đó, việc triển khai thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở của Lâm Đồng những năm qua vẫn còn những khuyết điểm, hạn chế như: Việc tổ chức học tập, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến những nội dung về Quy chế và Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở cơ sở chưa thực sự sâu, rộng và thường xuyên; công tác lãnh đạo, chỉ đạo vận dụng cụ thể hóa Quy chế dân chủ thành các nội quy, quy chế để thực hiện dân chủ ở một số cơ quan, đơn vị, chính quyền cấp cơ sở còn thụ động; việc thực hiện một số nội dung về dân chủ, công khai, thực hiện quyền được biết, được bàn, được giám sát của nhân dân, cán bộ công chức và người lao động ở một số nơi chưa đầy đủ...
NHỮNG NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM TRONG NĂM 2011
Để thực hiện tốt hơn Quy chế dân chủ ở cơ sở và thực sự trở thành động lực trong quá trình xây dựng và phát triển địa phương, trong năm 2011 và những năm tiếp theo, chúng ta cần quan tâm thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Một là: Cần đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền và quán triệt các chỉ thị, kết luận của Trung ương, các quy định của Nhà nước về thực hiện Quy chế dân chủ bằng nhiều hình thức, biện pháp và sâu rộng trong tất cả các các cơ quan Đảng, chính quyền, đoàn thể và trong nhân dân. Đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên cần nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm trong lãnh đạo thực hiện, gương mẫu đi đầu trong thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở.
Hai là: Bên cạnh xây dựng chương trình, kế hoạch phải tăng cường lãnh đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện. Thủ trưởng mỗi cơ quan, đơn vị phải nâng cao tinh thần trách nhiệm; coi việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Quy chế là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên. Chỉ đạo cụ thể hóa các quyền dân chủ của nhân dân, cán bộ công chức và của người lao động thành các quy định, quy chế cụ thể để thực hiện và giám sát.
Ba là: Cấp ủy, chính quyền các cấp phải coi việc chỉ đạo xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở là một trong những giải pháp chủ yếu để xây dựng tổ chức cơ sở đảng và chính quyền trong sạch, vững mạnh; định kỳ phải tiến hành kiểm tra, giám sát, tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá để rút kinh nghiệm và có sự chỉ đạo kịp thời. Đặc biệt, cần quan tâm củng cố kiện toàn, duy trì hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ các cấp với tinh thần chủ động, tích cực, phát huy vai trò của Ban thanh tra nhân dân ở cơ sở.
Bốn là: UBMTTQ các cấp cần phối hợp chặt chẽ với HĐND, UBND cùng cấp tăng cường lồng ghép tuyên truyền vận động nâng cao nhận thức về quyền và nghĩa vụ thực hiện dân chủ; nâng cao vai trò giám sát, phản biện việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, về thực hiện quyền dân chủ trực tiếp của nhân dân ở cơ sở...
Với đặc điểm của một tỉnh Tây Nguyên, diện tích rộng với nhiều dân tộc cùng sinh sống, kinh tế- xã hội phát triển không đồng đều; trình độ dân trí và đời sống của một bộ phận nhân dân ở những vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc còn thấp, công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật gặp nhiều khó khăn... Vì vậy, việc tăng cường đưa Quy chế dân chủ ở cơ sở vào cuộc sống không chỉ là một yêu cầu nhiệm vụ mà hơn thế, nếu vận dụng và thực hiện tốt sẽ là một trong những yếu tố động lực, phát huy được sức mạnh tổng hợp, góp phần thực hiện thắng lợi những mục tiêu và nhiệm vụ đặt ra, đưa Lâm Đồng phát triển nhanh và bền vững. Đây là điều mà các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể chính trị- xã hội trong tỉnh cần hết sức lưu ý quán triệt.ª
KẾT QUẢ ĐÁNG KHÍCH LỆ
 |
| Đồng chí Nguyễn Xuân Tiến - Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh (hàng trước, thứ 7 từ trái sang trao bằng khen chio các tập thể và cá nhân có thành tích xuất sắc trong 4 năm thự chiện Cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Ảnh: Ngọc Minh |
Các cấp ủy Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể chính trị - xã hội và các cơ quan, đơn vị trong tỉnh đã nhận thức sâu sắc hơn về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc tiếp tục lãnh đạo thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở, phát huy quyền làm chủ của nhân dân; nhận thức được việc thực hiện tốt quy chế này sẽ tạo được động lực to lớn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng - an ninh, thực hiện phòng chống tham nhũng, lãng phí và xây dựng hệ thống chính trị vững mạnh. Từ đó, đã quan tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến quán triệt, cụ thể hóa kịp thời các văn bản của Trung ương, của Tỉnh ủy để lãnh đạo thực hiện; rà soát, bổ sung, hoàn thiện các nội quy, quy chế của địa phương, cơ quan, đơn vị cho phù hợp với thực tế. Nhìn chung, Quy chế dân chủ đã được triển khai thực hiện đồng bộ và có hiệu quả ở tất cả các loại hình cơ sở trong toàn tỉnh, từ xã, phường, thị trấn, cơ quan, đơn vị đến doanh nghiệp.
Đối với loại hình cơ sở xã, phường, thị trấn, việc quán triệt, triển khai thực hiện Kết luận số 65-KL/TW của Ban Bí thư và Pháp lệnh số 34/2007/PL-UBTVQH của Ủy ban Thường vụ Quốc hội theo phương châm “dân biết, dân bàn, dân giám sát” được tiến hành khá nghiêm túc, qua đó, công tác cải cách hành chính, mối quan hệ giữa chính quyền và nhân dân tiếp tục được cải thiện, dân chủ hóa trong đời sống xã hội tại cơ sở từng bước được đảm bảo... Đến nay, trên địa bàn toàn tỉnh đã có 144/148 xã, phường, thị trấn thực hiện cơ chế một cửa và một cửa liên thông, với 33 loại thủ tục hành chính; 148/148 xã, phường, thị trấn đã có tổ chức thanh tra nhân dân được duy trì và phần lớn hoạt động có hiệu quả, thông qua đó, quyền giám sát, khiếu nại, tố cáo của nhân dân được thực hiện và phát huy. Nhiều địa phương, cơ sở đã nâng cao vai trò tự quản của nhân dân trong việc huy động nội lực để phát triển cơ sở hạ tầng, thực hiện xóa đói giảm nghèo, tham gia công tác hòa giải, giải quyết kịp thời những vướng mắc, bất hòa, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.
Đối với các cơ quan hành chính và đơn vị sự nghiệp trong tỉnh, việc thực hiện Quy chế dân chủ theo Nghị định 71/1998/NĐ-CP của Chính phủ đã được cấp ủy, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị quan tâm lãnh đạo triển khai thực hiện nghiêm túc, gắn với công tác xây dựng Đảng, xây dựng cơ quan vững mạnh, cải cách thủ tục hành chính, thực hiện Luật phòng chống tham nhũng, Luật cán bộ công chức, Pháp lệnh thực hành tiết kiệm, chống lãng phí... góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị của từng cơ quan, đơn vị. Đến nay, có 18/19 sở, ngành của tỉnh đã thực hiện cơ chế “một cửa”, “một cửa liên thông” với 459 thủ tục hành chính, ý thức trách nhiệm, thái độ phục vụ của phần lớn cán bộ công chức được nâng lên rõ rệt.
Trong các doanh nghiệp nhà nước, thông qua đại hội, hội nghị, cán bộ, công nhân viên và người lao động, Quy chế dân chủ đã được triển khai thực hiện đúng theo Nghị định 07/1999/NĐ-CP của Chính phủ, qua đó, đã thể hiện và phát huy quyền dân chủ, kiến nghị giải quyết những vấn đề chưa hợp lý, chưa đúng với các quy định chế độ chính sách. Bên cạnh đó, tổ chức công đoàn tại các doanh nghiệp đã chủ động tập hợp, phản ánh tâm tư, nguyện vọng của công nhân với lãnh đạo doanh nghiệp để phối hợp giải quyết. Riêng các công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn và các loại hình cơ sở mới, đến nay toàn tỉnh có trên 75% số doanh nghiệp đã ký kết được thỏa ước lao động tập thể và 91,4% doanh nghiệp có nội quy lao động, trong đó một số doanh nghiệp, thỏa ước lao động tập thể đã bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động, tạo điều kiện cho người lao động yên tâm, phấn khởi và gắn bó hơn với doanh nghiệp.
Có thể nói, với những chủ trương, chính sách đúng đắn của Đảng và Nhà nước; sự lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của cấp ủy và chính quyền các cấp trong tỉnh; sự chủ động, tích cực trong triển khai thực hiện của các cấp cơ sở và sự tham gia nhiệt tình của nhân dân, Quy chế dân chủ đã và đang từng bước đi vào cuộc sống, quyền làm chủ của nhân dân được tôn trọng và phát huy trên hầu hết các lĩnh vực, góp phần đáng kể để hoàn thành nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, xây dựng hệ thống chính trị trong thời gian qua.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đáng mừng đó, việc triển khai thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở của Lâm Đồng những năm qua vẫn còn những khuyết điểm, hạn chế như: Việc tổ chức học tập, quán triệt, tuyên truyền, phổ biến những nội dung về Quy chế và Pháp lệnh thực hiện dân chủ ở cơ sở chưa thực sự sâu, rộng và thường xuyên; công tác lãnh đạo, chỉ đạo vận dụng cụ thể hóa Quy chế dân chủ thành các nội quy, quy chế để thực hiện dân chủ ở một số cơ quan, đơn vị, chính quyền cấp cơ sở còn thụ động; việc thực hiện một số nội dung về dân chủ, công khai, thực hiện quyền được biết, được bàn, được giám sát của nhân dân, cán bộ công chức và người lao động ở một số nơi chưa đầy đủ...
NHỮNG NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM TRONG NĂM 2011
Để thực hiện tốt hơn Quy chế dân chủ ở cơ sở và thực sự trở thành động lực trong quá trình xây dựng và phát triển địa phương, trong năm 2011 và những năm tiếp theo, chúng ta cần quan tâm thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Một là: Cần đẩy mạnh công tác phổ biến, tuyên truyền và quán triệt các chỉ thị, kết luận của Trung ương, các quy định của Nhà nước về thực hiện Quy chế dân chủ bằng nhiều hình thức, biện pháp và sâu rộng trong tất cả các các cơ quan Đảng, chính quyền, đoàn thể và trong nhân dân. Đồng thời, mỗi cán bộ, đảng viên cần nâng cao nhận thức và ý thức trách nhiệm trong lãnh đạo thực hiện, gương mẫu đi đầu trong thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở.
Hai là: Bên cạnh xây dựng chương trình, kế hoạch phải tăng cường lãnh đạo, kiểm tra, đôn đốc thực hiện. Thủ trưởng mỗi cơ quan, đơn vị phải nâng cao tinh thần trách nhiệm; coi việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện Quy chế là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên. Chỉ đạo cụ thể hóa các quyền dân chủ của nhân dân, cán bộ công chức và của người lao động thành các quy định, quy chế cụ thể để thực hiện và giám sát.
Ba là: Cấp ủy, chính quyền các cấp phải coi việc chỉ đạo xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở là một trong những giải pháp chủ yếu để xây dựng tổ chức cơ sở đảng và chính quyền trong sạch, vững mạnh; định kỳ phải tiến hành kiểm tra, giám sát, tổ chức sơ kết, tổng kết, đánh giá để rút kinh nghiệm và có sự chỉ đạo kịp thời. Đặc biệt, cần quan tâm củng cố kiện toàn, duy trì hoạt động của Ban Chỉ đạo thực hiện Quy chế dân chủ các cấp với tinh thần chủ động, tích cực, phát huy vai trò của Ban thanh tra nhân dân ở cơ sở.
Bốn là: UBMTTQ các cấp cần phối hợp chặt chẽ với HĐND, UBND cùng cấp tăng cường lồng ghép tuyên truyền vận động nâng cao nhận thức về quyền và nghĩa vụ thực hiện dân chủ; nâng cao vai trò giám sát, phản biện việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, về thực hiện quyền dân chủ trực tiếp của nhân dân ở cơ sở...
Với đặc điểm của một tỉnh Tây Nguyên, diện tích rộng với nhiều dân tộc cùng sinh sống, kinh tế- xã hội phát triển không đồng đều; trình độ dân trí và đời sống của một bộ phận nhân dân ở những vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc còn thấp, công tác tuyên truyền giáo dục pháp luật gặp nhiều khó khăn... Vì vậy, việc tăng cường đưa Quy chế dân chủ ở cơ sở vào cuộc sống không chỉ là một yêu cầu nhiệm vụ mà hơn thế, nếu vận dụng và thực hiện tốt sẽ là một trong những yếu tố động lực, phát huy được sức mạnh tổng hợp, góp phần thực hiện thắng lợi những mục tiêu và nhiệm vụ đặt ra, đưa Lâm Đồng phát triển nhanh và bền vững. Đây là điều mà các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể chính trị- xã hội trong tỉnh cần hết sức lưu ý quán triệt.ª
NGUYỄN XUÂN TIẾN
(Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh)
(Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh)
