Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Chủ tịch Thường trực QH Tòng Thị Phóng nhấn mạnh: Hiện nay, vùng đồng bào DTTS và miền núi đã có những bước phát triển ổn định, đời sống được nâng lên, song vẫn là vùng còn nhiều khó khăn nhất.
Văn kiện Đại hội Đảng qua các thời kỳ đều thống nhất nguyên tắc quan tâm, phát triển vùng đồng bào DTTS và miền núi. Mới đây nhất, Nghị quyết 88/2019/QH14 của QH khóa 14 đã phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021-2030 đã tạo bước ngoặt lớn trong phát triển vùng DTTS miền núi. Với vị trí chiến lược quan trọng của Tây Nguyên và duyên hải miền Trung, Hội thảo này rất cần thiết, kịp thời triển khai Nghị quyết 88 của QH.
Phó Chủ tịch Thường trực QH đề nghị các đại biểu tham dự Hội thảo cùng nhau tập trung thảo luận về các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giải quyết vấn đề đất đai, ưu tiên đất sản xuất, tập trung giao rừng, khoán rừng để đồng bào có nguồn thu nhập; làm tốt công tác định canh, định cư ổn định đời sống đồng bào DTTS tại chỗ, phát huy tinh thần tự lực của người dân; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư dạy nghề nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tăng cường đầu tư hạ tầng nông thông, đặc biệt trong vùng đồng bào DTTS; phát triển văn hóa giáo dục, ưu tiên vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, tập trung xây dựng đời sống văn hóa mới, phát huy tinh hoa văn hóa truyền thống, loại bỏ hủ tục lạc hậu, xây dựng nếp sống văn minh, khôi phục lễ hội văn hóa truyền thống theo nhu cầu nguyện vọng của đồng bào…
Phó Chủ tịch Thường trực QH cũng đề nghị các đại biểu thảo luận về các vấn đề như: Chính sách đặc thù để nâng cao chất lượng giáo dục; bảo đảm đồng bào DTTS được khám, chữa bệnh miễn phí, chú ý sức khỏe sinh sản, nâng cao chất lượng dân số; bảo đảm quốc phòng an ninh, tiếp tục thực hiện các chính sách tôn giáo dân tộc, tăng cường thông tin tuyên truyền và đối ngoại, đảm bảo an ninh biên giới; xây dựng hệ thống chính trị cơ sở trong sạch vững mạnh.
Từng bước chuẩn bị và chuẩn hóa cán bộ công chức, đảm bảo tỷ lệ cán bộ người DTTS, quy hoạch tạo nguồn cán bộ DTTS, đặc biệt chú ý dân tộc rất ít người, chăm lo đào tạo nguồn nhân lực DTTS tại chỗ, phát triển đảng viên là người DTTS, cơ cấu nhân sự lãnh đạo người DTTS...
Tại Hội thảo, các đại biểu đã tập trung thảo luận về những vấn đề Phó Chủ tịch Quốc hội gợi ý cũng như bàn giải pháp, chia sẻ kinh nghiệm để Chương trình phát triển kinh tế - xã hội, bảo tồn phát huy giá trị văn hóa truyền thống vùng đồng bào DTTS và miền núi trên địa bàn các tỉnh Tây Nguyên và duyên hải miền Trung triển khai đạt hiệu quả cao.
Trình bày Báo cáo khái quát tình hình xây dựng Chương trình Mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi trong giai đoạn 2021-2030, định hướng triển khai thực hiện Chương trình trong thời gian tới, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc Đỗ Văn Chiến nhấn mạnh: Chương trình nhằm khai thác tiềm năng, lợi thế của các địa phương để phát triển kinh tế, giảm nghèo nhanh, bền vững, thu hẹp khoảng cách về mức sống, thu nhập so với bình quân chung của cả nước; giảm dần số xã thôn đặc biệt khó khăn, sắp xếp ổn định dân cư, xây dựng hệ thống hạ tầng đồng bộ; phát triển toàn diện giáo dục, đào tạo, y tế, văn hóa, nâng cao số lượng, chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động DTTS; giữ gìn phát huy bản sắc văn hóa các DTTS đi đôi xóa bỏ hủ tục lạc hậu, bình đẳng giới;…
Đến nay, Hội đồng thẩm định nhà nước đang thẩm định để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Chương trình gồm 10 dự án, thực hiện từ năm 2021. Theo đó, sẽ có 3.415 xã (đạt tiêu chí tỷ lệ hộ DTTS từ 15% trở lên), bao gồm 1.601 xã khu vực I; 272 xã khu vực II; 1.542 xã khu vực III; 749 thôn (ngoài xã đạt tiêu chí tỷ lệ 15% hộ DTTS) và 1.568 thôn đặc biệt khó khăn thụ hưởng Chương trình này.