Việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất và cấp “sổ đỏ” trái pháp luật đã được TAND TP Cần Thơ biến thành hợp pháp.
Trước đó, trong bản án sơ thẩm giải quyết tranh chấp quyền sử dụng đất giữa bà Nguyễn Thị Nâu và ông Nguyễn Thế Ngọc, TAND quận Ninh Kiều đã làm rõ sự bất hợp pháp trong việc chuyển nhượng đất vì làm giả chữ ký của “bên bán”. Tòa cũng xác định, việc UBND quận Ninh Kiều cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất dựa trên hồ sơ giả mạo là trái pháp luật, cần phải hủy bỏ giấy chứng nhận và cả những giao dịch được xác lập bất hợp pháp.
Tranh chấp giữa bà Nâu và ông Ngọc xảy ra khi ông Nguyễn Văn Diệp mang một thửa đất chuyển nhượng cho 2 người. Trước đây, ông Diệp nhận chuyển nhượng 3.500m2 đất tại đường 3/2, phường Hưng Lợi, quận Ninh Kiều từ ông Nguyễn Quốc Thắng.
Trong khi hai bên chưa hoàn thành thủ tục chuyển nhượng thì ông Diệp chuyển nhượng hơn 352m2 đất cho ông Ngọc với giá 14 cây vàng. Ông Ngọc đã đặt trước số tiền tương đương 5 cây vàng để ông Diệp hoàn thiện thủ tục. Song thủ tục chưa hoàn thiện thì ông Diệp đòi trả lại tiền và hủy hợp đồng; ông Ngọc không đồng ý vì đã xây dựng nhà ở trên đất.
Trong lúc chưa giải quyết xong tranh chấp với ông Ngọc thì ông Diệp lại bán hơn 227m2 trong lô đất đã bán cho ông Ngọc cho bà Nâu. Hợp đồng chuyển nhượng được viết tên ông Nguyễn Quốc Thắng. Ông Diệp cũng “ký hộ” ông Thắng trong hợp đồng. Với bộ hồ sơ chuyển nhượng này, UBND quận Ninh Kiều đã cấp “sổ đỏ” cho bà Nâu. Khi có sổ đỏ, bà Nâu khởi kiện yêu cầu ông Ngọc rời khỏi đất đang “ở nhờ”.
Theo TAND quận Ninh Kiều, việc ông Diệp giả chữ ký của ông Thắng khi lập hợp đồng chuyển nhượng với bà Nâu là vi phạm pháp luật, làm cho hợp đồng vô hiệu. Hơn nữa, UBND phường Hưng Lợi đã sai phạm khi chứng thực hợp đồng mà bên bán không có mặt, bị làm giả chữ ký.
Thửa đất đang có tranh chấp giữa ông Diệp và ông Ngọc, nhưng UBND phường Hưng Lợi lại xác nhận là đất “không tranh chấp” dẫn đến UBND quận Ninh Kiều cấp sổ đỏ không đúng pháp luật. Vì thế, TAND quận Ninh Kiều đã bác yêu cầu “đòi đất cho ở nhờ” của bà Nâu, đồng thời kiến nghị UBND quận Ninh Kiều thu hồi sổ đỏ cấp trái pháp luật.
Nhưng TAND TP Cần Thơ đã xử ngược lại khi cho rằng, việc mua bán giữa ông Diệp và ông Ngọc năm 1998 là “không rõ ràng”. Từ đó, buộc ông Ngọc phải trả lại đất đang “ở nhờ” cho bà Nâu dù căn nhà của ông được xây dựng từ trước khi thửa đất được đem chuyển nhượng cho bà Nâu. Với bản án này, mọi vi phạm pháp luật trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất và cấp sổ đỏ đã được tòa án hợp pháp.
Với bấy nhiêu vi phạm thì đây là bản hợp đồng vô hiệu toàn bộ và toàn diện. Việc Tòa án cấp sơ thẩm xét xử như vậy là đúng vì không thể xử khác được. Tòa án cấp phúc thẩm đã tuyên một bản án không phù hợp với thực tế sử dụng đất và cả các quy định của pháp luật. Tôi cho rằng, bản án này phải bị hủy ngay để tránh thiệt hại cho công dân và làm “tiền lệ” cho tình trạng xét xử tùy tiện.
Theo Luật sư Nguyễn Hữu Cường, đây là vụ án không phức tạp và chứng cứ khá rõ ràng. Trong vụ việc này, một chuỗi sai phạm đã được làm rõ, như: chuyển chuyển nhượng đất khi chưa đủ điều kiện; làm giả chữ ký của bên chuyển nhượng; chứng thực không đúng quy định của pháp luật, cấp sổ đỏ cho diện tích đất đang có tranh chấp…
