Ngày 8/7/2019, TAND tỉnh đã thụ lý giải quyết vụ án dân sự sơ thẩm số 09/2019/TLST-DS về việc tranh chấp quyền sử dụng đất và yêu cầu hủy một phần Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCN) giữa nguyên đơn là ông Vũ Đức Hạ (trú TP Lạng Sơn) và bị đơn là Cty Hà Sơn (trụ sở số 74B, đường Hùng Vương, phường Chi Lăng, TP Lạng Sơn). Trong đó, UBND tỉnh là người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan.
Tại đơn khởi kiện, ông Hạ đề nghị TAND tỉnh giải quyết việc Hà Sơn lấn chiếm 1.377,3m2 đất gia đình ông và yêu cầu hủy một phần GCN vào sổ số T00333 do UBND tỉnh cấp cho Hà Sơn ngày 23/3/2004 tại thửa đất số 114.1, tờ bản đồ số 34 thôn Rọ Phải, xã Mai Pha, TP Lạng Sơn.
Trong quá trình giải quyết vụ án, TAND tỉnh tiếp tục nhận được đơn của công dân cho rằng Hà Sơn khai thác đất trái phép từ 2004-2016 khi chưa được cơ quan thẩm quyền cấp phép, trốn thuế và phí tài nguyên. Đến 25/5/2020, nguyên đơn lại có đơn yêu cầu rút toàn bộ yêu cầu khởi kiện Hà Sơn nên TAND tỉnh ban hành quyết định đình chỉ giải quyết vụ án.
Tuy nhiên, trong quá trình thu thập tài liệu, chứng cứ giải quyết vụ án, TAND tỉnh cho biết, việc cấp GCN có mục đích sử dụng là đất xây dựng cho Hà Sơn ngày 23/3/2004 do ông Phùng Văn Mục (Phó Chủ tịch UBND tỉnh) ký là không đảm bảo quy định pháp luật. Bên cạnh đó, trong quá trình khai thác tài nguyên, Hà Sơn cũng không tuân thủ quy định pháp luật.
Cụ thể, TAND tỉnh cho biết, việc chuyển mục đích sử dụng đất cho Hà Sơn từ đất lâm nghiệp sang đất xây dựng khi chưa có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất là vi phạm quy định mục 7 Điều 1 Luật Đất đai số 25/2001/QH10 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 1993.
Mặt khác, về việc khai thác tài nguyên, nghĩa vụ nộp thuế của Hà Sơn, TAND tỉnh cho biết: “Việc Hà Sơn khai thác đất tại thửa 114.1 tờ bản đồ địa chính số 34 xã Mai Pha khi chưa được cấp có thẩm quyền cho phép. Hà Sơn khai thác đất trái phép từ 2004 đến nay, tuy nhiên theo các tài liệu do cơ quan liên quan cung cấp thì việc thanh tra thuế tại Hà Sơn chỉ từ giai đoạn 1/1/2015 đến ngày 30/12/2016, chưa có tài liệu nào thể hiện việc xử lý sai phạm trong khai thác đất trái phép và thanh tra thuế với Hà Sơn giai đoạn từ 2004 đến trước 1/1/2015.
Từ những dấu hiệu trên, TAND tỉnh kiến nghị UBND tỉnh xem xét trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước về tài nguyên trong việc để Hà Sơn khai thác đất khi chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp phép trong giai đoạn từ 2004-12/2014.
Bên cạnh đó, TAND tỉnh kiến nghị UBND tỉnh thanh tra thuế, phí tài nguyên với Hà Sơn trong giai đoạn 2004-31/12/2014, xử lý sai phạm và truy thu thuế, phí tài nguyên với DN này.
TAND tỉnh kiến nghị UBND tỉnh thu hồi GCN cấp cho Hà Sơn ngày 23/3/2004 do có vi phạm trong việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất khi chưa có quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất.
Đồng thời, TAND tỉnh đề nghị UBND Sơn xem xét xử lý theo quy định với những hành vi, vi phạm liên quan đến trách nhiệm của các cơ quan, cá nhân. Thông báo kết quả giải quyết kiến nghị cho Tòa và công dân được biết để không xảy ra tình trạng khiếu nại, tố cáo vượt cấp, kéo dài, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.