Dịch vụ quảng cáo mời gọi vay tiền trên các ứng dụng trực tuyến (vay tiền qua app) đang bùng nổ và thu hút khách hàng với thủ tục đơn giản, nhanh gọn và không cần thế chấp. Người vay tiền chỉ cần cung cấp ảnh, CMND hoặc giấy phép lái xe, sổ hộ khẩu với số tài khoản ngân hàng.
Số tiền vay sẽ được chuyển vào tài khoản ngân hàng của người vay. Số tiền trả cả gốc lẫn lãi hàng ngày sẽ được thông báo trên điện thoại người vay. Một số app quảng cáo lãi suất cho vay dao động 15-18%/năm. Thế nhưng, theo một số nạn nhân, những người cho vay tính rất nhiều loại phí, nếu cộng lãi suất và các khoản khác có thể lên tới gần 1.000%/năm.
Một trong những nạn nhân của dịch vụ vay tiền qua app là chị Nguyễn Thị Nhung (ngụ TP Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế) cho hay, trước đây chị tình cờ nhận được tin nhắn cho vay tiền qua ứng dụng trên điện thoại di động, với thủ tục đơn giản như chỉ cần chuyển bản chụp giấy CMND, số tài khoản, không cần thế chấp, nhận tiền nhanh, nhận và trả tiền qua tài khoản…
Vì vậy, trong thời gian dịch bệnh Covid-19, do bán buôn ế ẩm nên chị đã vay 10 triệu đồng, thời hạn 3 tháng. Sau khi hoàn tất thủ tục, tiền được chuyển ngay vào tài khoản. “Vay 10 triệu đồng, nhưng khi giải ngân, mình bất ngờ chỉ nhận được 7 triệu đồng, 3 triệu đồng còn lại, họ nói trừ lãi suất tháng thứ nhất và các loại phí”, chị cho biết.
Sau đó, vì chưa có tiền trả nên chị xin gia hạn thêm 1 tuần, nhưng các đối tượng dùng số điện thoại lạ gọi đến khủng bố, đe dọa, ép chị vay của app khác để lấy tiền trả nợ. Lo sợ bị đưa hình ảnh lên mạng, chị buộc phải làm theo yêu cầu của các đối tượng, tiếp tục vay của các app sau để trả cho app trước. Dù chỉ vay 10 triệu đồng trong vài tháng nhưng đến nay chị đã trả tiền gốc và lãi hơn 35 triệu đồng mà hiện vẫn còn nợ 7 triệu đồng. Và nếu không trả đủ thì số tiền tiếp tục tăng lên hàng ngày.
Những đối tượng cho vay qua app còn tung hình ảnh của người vay hoặc bạn bè, người thân người vay lên các trang mạng xã hội khi người vay không trả tiền đúng thời hạn. Anh Phan Văn Thi (ngụ huyện Phú Vang) kể: “Ban đầu họ đề nghị người thân nhắc tôi trả nợ. Sau đó, họ yêu cầu gia đình phải trả nợ thay tôi vì “có mối quan hệ thân thiết””. Những hình ảnh trong điện thoại của anh bị các đối tượng cho vay lấy để gán ghép những lời chửi bới tục tĩu rồi gửi toàn bộ cho bạn bè, đồng nghiệp của anh.
Theo Đại úy Lưu Thanh Tùng, Đội trưởng Đội phòng ngừa đấu tranh tội phạm sử dụng công nghệ cao và có yếu tố nước ngoài (Phòng CSHS, Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế), gần đây đơn vị liên tục nhận được trình báo của rất nhiều nạn nhân (trong đó, gồm cả “con nợ” và bạn bè, người quen của “con nợ” vay tiền qua app) bị bôi nhọ, đưa hình ảnh của họ lên mạng xã hội sai sự thật. Ngoài ra, với đủ chiêu trò mà các nhóm cho vay bày ra như phí dịch vụ, phí tư vấn, phí thẩm định tài sản, phí quản lý hồ sơ, phí phạt trả chậm, tiền lãi…; ước tính lãi suất cho vay qua các app có thể lên đến trên 700% - 1.000%/năm.
Cũng theo Đại úy Lưu Thanh Tùng, quá trình xác minh nhận thấy, để thực hiện được việc đòi nợ, khủng bố những người vay tiền; trước khi chuyển tiền vào tài khoản, các app cho vay sẽ lấy thông tin của bất kỳ ai sử dụng app. Khi tải những app này về điện thoại, người dùng sẽ bị các app yêu cầu cho phép truy cập vào danh bạ, tin nhắn của cả điện thoại và phần mềm, thậm chí ngay cả bộ sưu tập hình ảnh cá nhân cũng sẽ bị yêu cầu cho phép truy cập.
Trường hợp nếu người dùng không đồng ý, app sẽ không cho vay tiền. Đây là một bước rất quan trọng, bởi khi có được danh bạ điện thoại, tin nhắn, các app này sẽ thu thập thông tin về “khách hàng” lẫn người thân, bạn bè, đồng nghiệp của các “con nợ” để sau đó thực hiện việc đòi nợ. Sau khi lấy được thông tin của khách hàng, chỉ cần người vay trễ hạn trả là các app sẽ “khủng bố” bằng hàng trăm cuộc gọi từ nhiều số liên lạc khác nhau.
Theo cơ quan chức năng, trước thực trạng trên cho thấy, dịch vụ cho vay tiền qua app đã sử dụng đủ chiêu trò tinh vi và để lại nhiều hệ lụy cho người vay và xã hội. Vì vậy, người vay cần phải hết sức cẩn trọng.
