Viện Pasteur là một cơ sở phi lợi nhuận tư nhân Pháp dành riêng cho các nghiên cứu về sinh học, vi sinh vật, dịch bệnh và vắc xin; đi đầu trong cuộc chiến chống lại bệnh truyền nhiễm trên thế giới hơn một thế kỷ nay.
Ở Việt Nam, Viện Pasteur Sài Gòn (nay là Viện Pasteur TP HCM) được thành lập năm 1891, là chi nhánh đầu tiên ngoài nước Pháp của Viện Pasteur Paris. Với sự có mặt của người Pháp ở Việt Nam những năm cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, đã có thêm những Viện Pasteur Hà Nội, Nha Trang, Đà Lạt.
Khi người Pháp rút đi, những cơ sở này vẫn có những đóng góp vô cùng quan trọng cho nghiên cứu y học của Việt Nam. Như Viện Pasteur TP HCM, đã trở thành một trung tâm y tế chuyên sâu, đầu ngành về y học dự phòng của khu vực phía Nam ngang tầm với các Viện trong khu vực thế giới.
Đó là lý do trong chương trình chuyến thăm chính thức Cộng hòa Pháp, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tới thăm, làm việc với Viện Pasteur Paris.
Phát biểu tại buổi làm việc, lãnh đạo Viện Pasteur Paris nhấn mạnh, trong số các quốc gia có quan hệ hợp tác với Viện, Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng. Hiện có 3 cơ sở của Viện Pasteur ở Việt Nam (đặt tại Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Nha Trang), đã có nhiều nỗ lực, cố gắng và đóng góp to lớn chống lại các loại dịch bệnh nói chung.
Phát biểu tại buổi làm việc, Thủ tướng nhấn mạnh, Viện Pasteur Paris là địa chỉ mà đoàn Việt Nam thấy cần đến trong chuyến công tác lần này, tiếp tục củng cố mối quan hệ với các Viện Pasteur. Hệ thống các Viện Pasteur là một phần cấu thành nên mối “duyên nợ” giữa Việt Nam và Pháp qua thăng trầm của lịch sử. Trên thế giới, ít có nước nào có tới 3 Viện Pasteur như Việt Nam, phân bố ở cả 3 miền Bắc, Trung, Nam, cho thấy tầm nhìn xa của những người đi trước.
Thủ tướng nhấn mạnh, chúng ta tự hào về mối quan hệ đầy “duyên nợ” giữa hệ thống các Viện Pasteur của Việt Nam với Viện Pasteur Paris, cần củng cố và phát huy hơn nữa mối quan hệ này trong tương lai.
Đại dịch COVID-19 đã để lại nhiều bài học quý giá, trong đó có việc phát triển hệ thống các viện nghiên cứu dịch tễ học. Nhất là với Việt Nam, một nước nhiệt đới đang phát triển, các dịch bệnh có thể bùng phát bất cứ lúc nào, nếu không có nghiên cứu và chủ động một cách cơ bản, căn cơ để có các biện pháp tích cực, hiệu quả trong phòng chống dịch thì hậu quả rất lớn.
Các Viện Pasteur tại Việt Nam có truyền thống sản xuất các loại vaccine phòng các bệnh hay gặp tại Việt Nam, nhưng dịch COVID-19 cho thấy việc quan tâm, đầu tư phát triển các Viện này chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra.
Thủ tướng đã nhìn thấy điều đó, nên ông cho biết, một trong những nội dung quan trọng trong chuyến thăm Pháp lần này là thúc đẩy hợp tác về y học và dịch tễ học lên mức cao hơn, thiết thực, hiệu quả, thực chất hơn. Thủ tướng đề nghị các bên bắt tay ngay vào việc hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho Việt Nam, bởi công cụ phương tiện có thể dùng tiền để mua nhanh, nhưng nguồn nhân lực với năng lực, kiến thức thì phải đào tạo tích cực, bài bản, vừa có tính đột phá, vừa có tính lâu dài.
“Chúng ta phải đầu tư cho nghiên cứu cơ bản, nếu không sẽ luôn luôn bị động, bất ngờ trước dịch bệnh, đối phó rất mệt mỏi, tốn kém, nhiều mất mát không đo lường được hết”. Ý kiến của Thủ tướng cho thấy tầm nhìn xa, vừa phù hợp với “duyên nợ” lịch sử, vừa phù hợp với thực tế thế giới thời 4.0 các bên cần hợp tác, giúp đỡ nhau, cùng có lợi.
