Tạm đình chỉ vụ án “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh”: Không để xảy ra tình trạng lạm dụng

Việc áp dụng căn cứ tạm đình chỉ vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh phải đảm bảo thận trọng, kỹ lưỡng. (Ảnh minh họa)
Việc áp dụng căn cứ tạm đình chỉ vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh phải đảm bảo thận trọng, kỹ lưỡng. (Ảnh minh họa)
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Viện kiểm sát nhân dân Tối cao đang lấy ý kiến góp ý dự thảo Thông tư liên tịch quy định chi tiết việc áp dụng căn cứ tạm đình chỉ “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” theo quy định tại điểm c khoản 1 Điều 148, điểm d khoản 1 Điều 229 và điểm d khoản 1 Điều 247 Bộ luật Tố tụng Hình sự.

Một trong những nội dung đáng chú ý tại dự thảo là áp dụng các căn cứ phải thận trọng, không để xảy ra tình trạng lạm dụng.

Nguyên tắc áp dụng căn cứ tạm đình chỉ

Trước đó, chiều ngày 12/11, tại Kỳ họp thứ 2, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Tố tụng Hình sự, trong đó, đã sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 148, khoản 1 Điều 229, khoản 1 Điều 247 Bộ luật Tố tụng Hình sự theo hướng bổ sung: (i) căn cứ tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo tội phạm, kiến nghị khởi tố; (ii) căn cứ tạm đình chỉ điều tra; và (iii) căn cứ tạm đình chỉ vụ án trong giai đoạn truy tố “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” để giải quyết khó khăn, vướng mắc cấp bách từ thực tiễn hiện nay cũng như khả năng sẽ phát sinh trong thời gian tới.

Việc bổ sung căn cứ tạm đình chỉ này sẽ tạo cơ sở pháp lý giải quyết những khó khăn, vướng mắc thời gian qua; đồng thời, bảo đảm tốt hơn quyền con người, quyền công dân trong các trường hợp này, bởi vì khi không thể tiến hành được các hoạt động giải quyết vụ án, vụ việc thì có căn cứ pháp luật để cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng tạm đình chỉ và không tiếp tục áp dụng biện pháp ngăn chặn, biện pháp cưỡng chế đối với người bị buộc tội, tạo cơ chế tố tụng để các cơ quan tiếp tục theo dõi, quản lý được vụ án, vụ việc tạm đình chỉ theo quy định của pháp luật; đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm; tránh được việc để xảy ra oan, sai; bỏ lọt tội phạm, người phạm tội.

Để bảo đảm việc áp dụng các căn cứ nêu trên được chặt chẽ, thống nhất, tránh lạm dụng, Luật giao cho Viện trưởng VKSND Tối cao chủ trì, phối hợp với Bộ trưởng các bộ có liên quan quy định chi tiết việc tạm đình chỉ “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh”.

Dự thảo nêu rõ nguyên tắc áp dụng căn cứ tạm đình chỉ “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh”. Cụ thể, khi áp dụng căn cứ tạm đình chỉ “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 148, điểm d khoản 1 Điều 229 và điểm d khoản 1 Điều 247 Bộ luật Tố tụng Hình sự, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng phải thực hiện các nguyên tắc sau:

1 - Tuân thủ các quy định của Bộ luật Tố tụng Hình sự và các quy định của pháp luật khác có liên quan;

2 - Chỉ áp dụng căn cứ tạm đình chỉ “vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh” khi thuộc một trong các trường hợp quy định mà cơ quan có thẩm quyền tiến hành tố tụng không thể tiến hành được một hoặc một số hoạt động để kết thúc việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, kết thúc điều tra hoặc quyết định việc truy tố mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết theo quy định của pháp luật;

3 - Bảo đảm quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và cá nhân liên quan;

4 - Bảo đảm thận trọng, cân nhắc kỹ lưỡng khi quyết định áp dụng căn cứ này đối với từng vụ án, vụ việc cụ thể; không để xảy ra tình trạng lạm dụng;

5 - Bảo đảm kiểm soát tội phạm; hạn chế tối đa việc ảnh hưởng đến giải quyết vụ án, vụ việc khi được phục hồi.

Ai có thẩm quyền áp dụng căn cứ “vì lý do bất khả kháng do dịch bệnh”?

Theo dự thảo, cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng áp dụng căn cứ “vì lý do bất khả kháng do dịch bệnh” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 148, điểm d khoản 1 Điều 229 và điểm d khoản 1 Điều 247 Bộ luật Tố tụng Hình sự để tạm đình chỉ giải quyết vụ án, vụ việc khi thuộc một trong các trường hợp sau:

1. Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra nghị quyết hoặc Chủ tịch nước ra lệnh ban bố tình trạng khẩn cấp về dịch theo quy định của pháp luật;

2. Người tham gia tố tụng bị mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A theo quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm;

3. Người tham gia tố tụng đang bị cách ly y tế theo quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền do tiếp xúc với người bị mắc bệnh hoặc người nghi ngờ mắc bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A theo quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm;

4. Người tham gia tố tụng đang ở vùng đã được Thủ tướng Chính phủ hoặc Bộ trưởng Bộ Y tế công bố dịch đối với bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A theo quy định của Luật Phòng, chống bệnh truyền nhiễm, có quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền về việc cấm tập trung đông người, cấm người, phương tiện không có nhiệm vụ liên quan đến phòng, chống dịch vào ổ dịch;

5. Địa điểm cần tiến hành các hoạt động tố tụng hình sự là vùng đã được Thủ tướng Chính phủ hoặc Bộ trưởng Bộ Y tế công bố dịch đối với bệnh truyền nhiễm thuộc nhóm A, có quyết định của cơ quan, người có thẩm quyền về việc cấm tập trung đông người, cấm người, phương tiện không có nhiệm vụ liên quan đến phòng, chống dịch vào ổ dịch.

Đối với tạm đình chỉ vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dự thảo nêu rõ: Cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng áp dụng căn cứ “vì lý do bất khả kháng do thiên tai” quy định tại điểm c khoản 1 Điều 148, điểm d khoản 1 Điều 229 và điểm d khoản 1 Điều 247 Bộ luật Tố tụng Hình sự để tạm đình chỉ giải quyết vụ án, vụ việc khi thuộc một trong các trường hợp sau:

1. Ủy ban Thường vụ Quốc hội ra nghị quyết hoặc Chủ tịch nước ra lệnh ban bố tình trạng khẩn cấp về thiên tai theo quy định của pháp luật;

2. Người tham gia tố tụng hoặc cơ quan, người có thẩm quyền tiến hành tố tụng đang ở vùng có thiên tai được đánh giá rủi ro ở cấp độ 4 hoặc vùng có tình huống khẩn cấp về thiên tai theo quy định của pháp luật về phòng, chống thiên tai;

3. Địa điểm cần tiến hành các hoạt động tố tụng hình sự là vùng có thiên tai được đánh giá rủi ro ở cấp độ 4 hoặc vùng có tình huống khẩn cấp về thiên tai theo quy định của pháp luật về phòng, chống thiên tai.

"Bài/Loạt bài tuyên truyền thực hiện Nghị quyết 84/NQ-CP ngày 29/5/2020 của Chính phủ"

Đọc thêm

Bệnh viện Thanh Nhàn (Hà Nội): Cần làm rõ sự việc liên quan tiền thỉnh giảng của một số bác sĩ

Bệnh viện Thanh Nhàn có địa chỉ tại số 42 Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng, TP Hà Nội. (Ảnh: Gia Hải)
(PLVN) - Mới đây, Báo PLVN nhận được đơn phản ánh của một số bác sĩ đang công tác tại Bệnh viện (BV) Thanh Nhàn (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội), cho rằng tiền giảng dạy tại một số trường đại học, chủ yếu là Trường ĐH Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội (KD&CN HN) sau nhiều năm vẫn chưa được nhận.

Hồ sơ, thủ tục thực hiện đăng ký kinh doanh dạy thêm

Luật sư Đoàn Thị Ánh Hồng.
(PLVN) - Bạn Hồng Ngọc (Hà Nội) hỏi: Tôi là giáo viên dạy môn Tiếng Anh tại một trường trung học cơ sở. Sắp tới tôi muốn mở lớp dạy thêm tại nhà riêng với sĩ số khoảng hơn 10 học sinh một lớp. Xin hỏi, theo quy định mới, giáo viên đang dạy học tại các nhà trường tham gia dạy thêm ngoài nhà trường phải báo cáo với ai? Báo cáo nội dung gì? Điều kiện, thủ tục đăng ký dạy thêm, học thêm như thế nào?

Vận chuyển đá quý trái phép bị xử lý như thế nào?

Ảnh minh họa
(PLVN) - Vụ việc vận chuyển trái phép hơn 700 viên kim cương trị giá hàng chục tỷ đồng vừa được phát hiện đã làm dấy lên nhiều thắc mắc về quy định pháp luật liên quan đến việc mang theo kim loại, đá quý khi xuất nhập cảnh. Theo quy định hiện hành, hành lý vượt định mức miễn thuế mà không khai báo hải quan sẽ bị coi là xuất khẩu, nhập khẩu bất hợp pháp. Việc xử lý sẽ căn cứ vào mức độ vi phạm và ý thức của người thực hiện trong trường hợp cụ thể.

Con đường tại Hà Nội bị 'thắt cổ chai' vì vướng khu đất bị cho là “lấn chiếm”: UBND xã Tri Thủy (Phú Xuyên) xác nhận khu đất có nguồn gốc đất công

Con đường bị “thắt cổ chai” khi đi đến khu đất được cho là lấn chiếm đất đình làng. (Ảnh: Vy Hương)
(PLVN) - Sự việc xảy ra tại thôn Vĩnh Ninh, xã Tri Thủy, huyện Phú Xuyên, Hà Nội, đã kéo dài nhiều năm. UBND xã xác nhận khu đất bị khiếu kiện tập thể có nguồn gốc đất công và UBND huyện đã có văn bản chỉ đạo, nên hàng chục hộ dân trong thôn đề nghị cơ quan chức năng sớm có các động thái xử lý dứt điểm.

Hàng loạt vi phạm xây dựng tại cơ sở Quê Nhà (TP HCM): Phường Thảo Điền cho biết đang đôn đốc lên phương án cưỡng chế

Hàng loạt vi phạm xây dựng tại cơ sở Quê Nhà (TP HCM): Phường Thảo Điền cho biết đang đôn đốc lên phương án cưỡng chế
(PLVN) - Kết luận thanh tra (KLTT) của Thanh tra TP Thủ Đức (TP HCM) đã nêu rõ một số công trình xây dựng, trong đó có cơ sở kinh doanh Quê Nhà trên đường Nguyễn Văn Hưởng, phường Thảo Điền, là không phép, sai phép, phải cưỡng chế buộc thực hiện các biện pháp khắc phục hậu quả. Nhưng đến nay, một số cơ sở đã không chấp hành các quyết định xử phạt, cưỡng chế, thậm chí còn xuất hiện dấu hiệu vi phạm mới.

Diễn biến sự việc liên quan Công ty Nhựt Phát - Tây Ninh: Chi cục Thuế quận 4 (TP HCM) có văn bản trả lời

Diễn biến sự việc liên quan Công ty Nhựt Phát - Tây Ninh: Chi cục Thuế quận 4 (TP HCM) có văn bản trả lời
(PLVN) - Liên quan sự việc Cty TNHH Sản xuất Tinh bột khoai mì Nhựt Phát - Chi nhánh Tây Ninh khiếu nại Kết luận thanh tra 987/KL-UBND (KLTT) của UBND tỉnh Tây Ninh cho rằng mình không trốn thuế; mới đây, Chi cục Thuế quận 4 (TP HCM, là đơn vị quản lý số hóa đơn liên quan vụ việc) đã có văn bản trả lời Báo PLVN.