Tấm bia đá cổ thời Lê tiết lộ điều gì?

Tấm bia đá cổ thời Lê được tìm thấy ở Hà Tĩnh
Tấm bia đá cổ thời Lê được tìm thấy ở Hà Tĩnh
(PLO) -  Trong quá trình khảo sát, sưu tầm các loại hình văn tự cổ Hán - Nôm trên địa bàn huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh), các cán bộ chuyên môn của Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh đã phát hiện tấm bia đá cổ thời Lê tại thôn Khang Ninh, xã Đức Nhân, huyện Đức Thọ.

Địa điểm phát hiện tấm bia đá cổ nằm tại trước khuôn viên của ngôi nhà bỏ hoang nằm dưới chân đê La Giang về phía nam, cách trụ sở UBND xã Đức Nhân 500m về hướng bắc, thuộc thôn Khang Ninh, xã Đức Nhân, huyện Đức Thọ (Hà Tĩnh). Theo người dân địa phương cho biết, nơi đây trước kia là nhà Văn Thánh của xã, nay đã bị hư hỏng, hiện nay tấm bia được đặt trước khuôn viên của hai dãy nhà cổ đã bị xuống cấp. Từ trước tới nay cư dân bản địa thường gọi là bia Văn thánh.

Tấm bia là khối đá thanh màu xanh đen nguyên khối gồm 4 mặt hình chữ nhật, bao gồm: Bệ bia, thân bia và trán bia. Bệ bia có kích thước cao 27cm, rộng 58cm, dài 97cm. Thân bia cao 98cm, rộng 68cm, dày 3cm, trán bia cao 48cm. Xung quanh diềm bia được trang trí các hoạ tiết hoa văn hình dắc cách điệu, đầu trán bia hình mái vồ vuốt lên đỉnh đầu bia. Bốn mặt bia, mặt trước, sau và hai bên đều khắc chữ Hán cổ còn nguyên vẹn rõ và sắc nét.

Xung quanh diềm bia được trang trí các hoạ tiết hoa văn hình dắc cách điệu
Xung quanh diềm bia được trang trí các hoạ tiết hoa văn hình dắc cách điệu

Qua khảo sát nghiên cứu bước đầu, nội dung mặt trước thân bia ghi danh những người đỗ đại khoa trong làng tổng xưa thời Lê như, Tiến Sỹ và các bậc danh khoa của làng xã được ghi danh và thờ phụng tại Văn thánh nhằm coi trọng truyền thống tôn sư trọng đạo của nền giáo dục khoa cử nho học dưới thời Lê. Mặt trên trán bia được khắc nổi 4 chữ Hán cổ: Tạo thánh vũ bi. Mặt sau thân bia ghi niên đại xây dựng văn bia: Vĩnh Hựu nguyên niên tạo tác (niên hiệu Vĩnh Hựu năm thứ nhất, dưới triều vua Lê Ý Tông 1735-1740) thời hậu Lê. Nội dung hai mặt bên văn bia tạo khắc các khoản đóng góp Hưng công của làng xã về vật chất, đất đai hương hoả để xây dựng văn thánh để khói hương thờ phụng quanh năm của làng xã dưới triều Lê.

Bảo tàng tỉnh Hà Tĩnh cho hay đây là tấm văn bia đá cổ thời Lê quý hiếm hiện nay còn tồn tại hầu như rất hiếm trên vùng đất Hà Tĩnh.  Là một loại hình tư liệu hán nôm có giá trị lịch sử cao trong việc góp phần nghiên cứu các tư liệu cổ về làng xã xưa, đồng thời nhằm phục vụ cho việc xuất bản cuốn sách: Văn bia Hà Tĩnh tập 2, nhằm phục vụ cho công tác nghiên cứu và bảo tồn các giá trị di sản hán nôm cổ trên vùng đất Hà Tĩnh của giai đoạn lịch sử thời kỳ hậu Lê.

Đọc thêm

Trung tâm hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực: Nơi bình yên tìm về

Ngôi nhà Ánh Dương ở Thanh Hóa chính thức đi vào hoạt động từ tháng 1/2022. (Ảnh: HLHPNVN)
(PLVN) -  Với nạn nhân bị bạo lực giới nói chung và bạo lực gia đình nói riêng, để “bình yên tìm về” là cả một hành trình dài. Nhưng qua mô hình Trung tâm dịch vụ một cửa hỗ trợ phụ nữ và trẻ em gái bị bạo lực - Ngôi nhà Ánh Dương, trong hành trình đó, họ không đơn độc. Với nhiều người, hạnh phúc, bình yên đã thực sự trở lại.

Ngăn chặn ma túy “núp bóng” thuốc lá điện tử

Hiện nay chỉ có một số ít cơ quan có năng lực xét nghiệm phát hiện ma túy tổng hợp được như: Viện Giám định Pháp y – Bộ Y tế, Viện Khoa học hình sự - Bộ Công an. (Nguồn ảnh: Thanh Loan)
(PLVN) -  Trong những năm gần đây, các sản phẩm thuốc lá thế hệ mới hay còn gọi là thuốc lá mới đã xuất hiện trên toàn thế giới với hai dòng sản phẩm chính là thuốc lá điện tử và thuốc lá làm nóng. Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho hay, khoảng từ năm 2015, các sản phẩm thuốc lá mới bắt đầu du nhập vào Việt Nam và nhanh chóng thu hút giới trẻ.

Thuốc lá điện tử gây ảo giác, loạn thần

4 trường hợp là học sinh nhập viện do ngộ độc sau khi hút thuốc lá điện tử. (Ảnh: Bệnh viện Bãi Cháy)
(PLVN) - Thời gian qua, tại một số bệnh viện đã tiếp nhận một số bệnh nhân đến điều trị có liên quan đến hút thuốc lá điện tử. Điều đáng lưu ý là hầu hết, bệnh nhân đến bệnh viện do có dấu hiệu đau đầu, lo âu, mất ngủ, rối loạn hoảng sợ, có một vài trường hợp có dấu hiệu loạn thần, ảo giác. Vấn đề này ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe tâm thần của người sử dụng.

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu

Sôi nổi Hội thi “Nghi thức Đội TNTP Hồ Chí Minh” tỉnh Bạc Liêu
(PLVN) - Hòa chung không khí thi đua sôi nổi của thiếu nhi cả nước, thiếu nhi Bạc Liêu đã và đang ra sức thi đua rèn luyện, học tập, thực hiện các công trình, phần việc Măng non lập thành tích chào mừng để kỷ niệm 82 năm Ngày thành lập Đội TNTP Hồ Chí Minh (15/5/1941 – 15/5/2023), làm quà nhân kỷ niệm 133 năm Ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (19/5/1890 – 19/5/2023).

Đừng coi thường say nóng, say nắng

Ảnh minh họa. (Nguồn: baochinhphu.vn)
(PLVN) -  Dù miền Bắc mới bước vào đợt nắng nóng gay gắt diện rộng thứ 2 kể từ đầu mùa nhưng nhiệt độ cao nhất ở nhiều nơi mấy ngày qua đều chạm hoặc vượt ngưỡng 40 độ C. Dự báo, thời gian tới sẽ xuất hiện nắng nóng nhiều hơn và gia tăng về cường độ trên phạm vi toàn quốc.