Đến hẹn lại lên, vào dịp đầu năm, thị trường lao động lại bước vào thời kỳ “nước sôi lửa bỏng” vì thiếu nhân lực. Tình trạng khan hiếm lao động diễn ra nhiều hơn ở các doanh nghiệp ngành dệt may, da giày, xây dựng…
Cung ít, cầu nhiều
Càng gần Tết Nguyên đán, nhu cầu lao động sửa chữa, dọn dẹp nhà cửa, giúp việc gia đình, bán hàng, phục vụ ăn uống, bán sản phẩm hàng hóa Tết, bảo vệ, phục vụ các điểm vui chơi, giải trí, phát quà khuyến mại, phục vụ siêu thị, cửa hàng, công nhân may, xây dựng…tăng mạnh.
Lãnh đạo một doanh nghiệp dệt may cho biết, việc tuyển dụng lao động hiện nay rất khó khăn. Nếu như trước đây tuyển dụng 100 công nhân chỉ mất một ngày, thì bây giờ công ty phải mất hàng tháng cũng không tuyển đủ số lượng. Mặt khác, chất lượng lao động cũng đi xuống. Số người có tay nghề chỉ chiếm khoảng 10% trong tổng số lao động được tuyển dụng và phần lớn người lao động sau khi được tuyển dụng công ty vẫn phải đào tạo lại.…
Không chỉ khan hiếm lao động phổ thông, nhiều đơn vị, doanh nghiệp còn “khát” nhân lực có trình độ. Nhóm nghề được nhiều doanh nghiệp “săn lùng” là quản lý kinh tế, kinh doanh, quản trị chất lượng, quản lý nhân sự, tổ chức, giám đốc marketing, giám đốc tài chính.…Nhưng việc tuyển dụng nhân sự cho những chức danh này rất khó khăn. Hiện, Tập đoàn cổ phần quốc tế SAMNEC đang rao tuyển trưởng cửa hàng; Công ty TNHH AMB Vina có nhu cầu tuyển trưởng phòng phát triển dự án; Công ty cổ phần xuất nhập khẩu và xây dựng Bạch Đằng cần tuyển trưởng phòng đầu tư với nhiệm vụ quản lý điều hành phòng đầu tư, tổ chức thực hiện công tác lập các dự án đầu tư, giám sát thi công các dự án và công trình xây dựng của công ty…
 |
| Nếu doanh nghiệp thiếu sự quan tâm chăm lo, thực hiện chính sách đãi ngộ người lao động sẽ dễ rơi vào tình trạng thiếu nguồn nhân lực phục vụ sản xuất, kinh doanh. |
Lương thấp không thu hút lao động
Một trong nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng khan hiếm lao động vào dịp cuối năm là do mặt bằng lương tối thiểu thấp (khoảng hơn 1 triệu đồng/người/tháng) đã làm nản lòng người lao động trong khi giá cả đang ngày càng leo thang. Về phía chủ sử dụng lao động, mặc dù biết rõ những khó khăn này nhưng phần lớn đều không tăng lương, lý do là chi phí đầu tư cao không thể chi trả vượt khả năng tài chính của doanh nghiệp.
Theo đánh giá của chuyên gia lao động, doanh nghiệp chưa tạo cho người lao động có đời sống ổn định để họ yên tâm, gắn bó với công việc; chưa xây dựng môi trường văn hoá lành mạnh để gắn kết người lao động; ít có giải pháp nâng cao đời sống, cải thiện thu nhập cho công nhân…là những nguyên nhân dẫn đến tái diễn tình trạng khan hiếm lao động cuối năm.
Tình trạng này đang đẩy các doanh nghiệp vào thế cạnh tranh không lành mạnh. Việc "mua - bán" lao động giữa các doanh nghiệp trong cùng một khu công nghiệp đang diễn ra khá phức tạp. Sự móc nối của cán bộ nhân sự giữa các công ty trong việc mua lại lao động cùng với cách tuyển lao động kiểu thời vụ, “ăn xổi” của một số doanh nghiệp như hiện nay ảnh hưởng không nhỏ đến tình hình sản xuất kinh doanh của công ty.
Theo ông Trần Quang Vượng, Chủ tịch Công đoàn Công ty cổ phần thép Úc (SSE), doanh nghiệp muốn thu hút được lao động thì không còn cách nào khác là nâng mức thu nhập cho công nhân. Ngoài ra, doanh nghiệp cần xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, có chính sách hỗ trợ công nhân có hoàn cảnh khó khăn…
Theo kịch bản của các năm trước, sau Tết Nguyên đán tình trạng khan hiếm lao động sẽ gay gắt hơn vì người lao động về quê không trở lại. Nếu như doanh nghiệp không tính toán ngay từ bây giờ thì chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong sản xuất kinh doanh vì thiếu nhân lực.
Bạch Dương
