Tái cơ cấu ngân hàng: Bao giờ thôi lối “đánh du kích”?

Chuyên gia cho rằng Ngân hàng Nhà nước đứng ra kết nối ngân hàng thương mại với doanh nghiệp là cách làm “không giống ai”
Chuyên gia cho rằng Ngân hàng Nhà nước đứng ra kết nối ngân hàng thương mại với doanh nghiệp là cách làm “không giống ai”
(PLO) - Các chuyên gia kinh tế cho rằng, có thể thở phào sau hơn 3 năm tái cơ cấu hệ thống tổ chức tín dụng, tuy nhiên không khỏi giật mình khi các giải pháp được triển khai chủ yếu theo lối “đánh du kích”…
Ngân hàng “tự thở” bằng “bình ô xy” của mình
TS Trương Văn Phước, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia (NFSC) đã lý giải vì sao phải tái cơ cấu bằng một hình ảnh rất đơn giản: “Bình ô xy” của hệ thống ngân hàng (NH) thời điểm trước tái cơ cấu rất khó khăn. 
Nhưng bây giờ các NH đã có thể “thở” bằng chính “bình ô xy” của mình”. Cũng theo ông Phước, đến thời điểm này các NH trong diện tái cơ cấu đã có nhiều thành tựu, vốn chủ sở hữu đã tăng lên 18%, vốn huy động đã tăng 147%, tín dụng tăng 87%, dự phòng rủi ro tăng 146%. “Chứng tỏ rằng các NH đã hoạt động tốt lên rất nhiều!”- ông Phước khẳng định.
Nguyên Phó Chủ tịch NFSC, TS Lê Xuân Nghĩa nhớ lại thời điểm năm 2011, bối cảnh nền kinh tế khi đó lạm phát lên tới 20%, giá vàng một ngày có thể 20 lần tăng giá. Cả người dân, NH, doanh nghiệp (DN) đổ xô vào kinh doanh vàng, buôn lậu vàng khiến cho dự trữ ngoại tệ giảm từ 23 tỷ USD xuống 7 tỷ USD. Thanh khoản bất ổn khiến các NH đua nhau tăng lãi suất. Hệ thống NH rơi vào tình trạng nguy hiểm thật sự, đặc biệt là những NH có những ông chủ là các tay buôn bất động sản… 
“Có thể nói thời 2008 – 2009, chưa bao giờ hệ thống NH lại tồi tệ đến thế, nhiều lãnh đạo NH rơi vào vòng lao lý. Nhưng hiện giờ, chúng ta đã vượt qua thời điểm gai góc trên trong vòng một thời gian khá ngắn là 3 năm…”- ông Nghĩa nhớ lại.
Báo cáo của Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, sau gần 4 năm thực hiện tái cơ cấu, hệ thống đã giảm được 17 tổ chức tín dụng (TCTD), chi nhánh NH nước ngoài thông qua sáp nhập, hợp nhất, giải thể, rút giấy phép hoạt động. Lãi suất huy động và cho vay giảm khoảng 40% so với thời điểm 2011 và bằng lãi suất của năm 2007. 
Nợ xấu từng bước được giải quyết hiệu quả, đến thời điểm cuối tháng 9, ngành NH về cơ bản đã hoàn thành mục tiêu xử lý nợ xấu đề ra với trên 90% tổng nợ xấu xác định tại tháng 9/2012 đã xử lý được và tỷ lệ nợ xấu đạt mức dưới 3%...
“Đau đâu, chữa đó…”
Ủy viên Ủy ban Kinh tế Quốc hội, thành viên Hội đồng tư vấn Chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, TS.Trần Du Lịch đã gọi cách NHNN đứng ra kết nối NH thương mại với DN là cách làm “không giống ai”; “NHNN, với chức năng của mình không thể ngồi bàn việc cho vay tiền từng DN được. Nhưng tôi cho rằng đây là cách làm của riêng Việt Nam, “không đánh chính quy được thì phải đánh du kích”. Và NHNN phải chịu đi đánh du kích…”- ông này nói.
Sau những nỗ lực đó, nhiều DN trên địa bàn TP HCM đã tiếp cận được vốn NH.  “Báo cáo của NHNN TP HCM cho rằng cần phải tiếp tục bởi kinh tế TP HCM trong thời gian qua phát triển như thế là do cách thức này triển khai tốt, các đơn vị được vay phát triển tốt. Không lẽ chúng ta điều hành theo phương thức “đánh du kích” mãi? Liệu bao giờ chúng ta có thể “đánh chính quy”?”- TS Lịch băn khoăn.
Với việc NHNN mua lại 3 NH với giá 0 đồng, theo đánh giá của nhiều chuyên gia, đây là cách làm sáng tạo, riêng có của Việt Nam. Khẳng định việc phục hồi các NH 0 đồng là trong tầm tay, song TS Trương Văn Phước vẫn tỏ ra băn khoăn tại sao NH thương mại nhà nước không dám nhảy vào mua lại các NH yếu kém mà phải là NHNN? 
Ông Phước cho biết, trước đây Eximbank nợ xấu 76%, nhiều người đã hỏi tại sao khi đó Vietcombank lại nhảy vào? Thực chất, khi đó đứng sau Vietcombank chính là NHNN. Phó Chủ tịch NFSC cũng cho rằng, khái niệm 0 đồng mà NHNN đưa ra là quá vắn tắt, thị trường không hiểu, trong khi hệ thống văn bản pháp luật cũng chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định rõ khái niệm “0 đồng”…
Mặc dù việc xử lý nợ xấu đã đạt được mục tiêu đề ra nhưng TS Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch Hội đồng thành viên Cty mua bán nợ (VAMC) thừa nhận chính VAMC giúp loại bỏ “cục máu đông” ra khỏi hệ thống NH. Theo con số ông Hùng đưa ra, VAMC đã mua tổng cộng 225.000 tỷ đồng nợ gốc của 139 TCTD với giá trái phiếu là 191.335 tỷ đồng. 
Trong số đó, VAMC đã phối hợp xử lý cùng các TCTD được 15.663 tỷ đồng, chiếm 7% trong con số đã mua về. “Nhiều tổ chức quốc tế đã đến làm việc để mua lại các khoản nợ xấu mà VAMC đã gom lại, nhưng có tiền cũng không được phép mua vì hiện tại chưa có luật nào cho mua…”, Chủ tịch VAMC chia sẻ.
Phải có giải pháp căn cơ
Theo TS Lê Xuân Nghĩa, cho đến nay Việt Nam đã giải quyết được căn bản các vấn đề của ngành NH, tuy nhiên, giai đoạn vừa qua mới là tiền đề cho một giai đoạn hiện đại hóa NH theo chuẩn mực quản trị của Basel II và OCED.
“Sau 3-4 năm vật lộn với quá trình tái cơ cấu trên cả ba trục ưu tiên, với những kết quả bước đầu đạt được cho thấy tái cơ cấu là một nhiệm vụ rất khó khăn, không thể tái cơ cấu theo kiểu “đánh cờ nước một”, “rối đâu gỡ đấy”, “đau đâu tiêm đấy”... 
Để tái cơ cấu thành công, rõ ràng không thể chỉ “chăm chăm” vào các vấn đề cụ thể đang đối mặt, phải có một tầm nhìn xa cả về hai phía đã qua và sắp tới. Bất kỳ sự ảo tưởng hay hạ thấp mục tiêu nào đều chứa đựng khả năng dẫn tới sai lầm trong chiến lược hành động…”- PGS.TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam lưu ý.

Đọc thêm

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường

Bộ NN&PTNT: Hỗ trợ tích cực phòng chống dịch bệnh và xử lý môi trường
(PLVN) - Ngày 10/12, tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến, Thứ trưởng Bộ Y tế Lê Đức Luận cùng bà Aler Grubbs, Giám đốc quốc gia Cơ quan Phát triển quốc tế Hoa Kỳ (USAID) và bà Martina Stepheny, Giám đốc cấp cao tổ chức FOUR PAWS International (FPI) đồng chủ trì Diễn đàn cấp cao năm 2024 về Một sức khỏe phòng chống dịch bệnh từ động vật sang người.

Tận dụng các FTA giúp ngân hàng tăng doanh thu

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương) cho biết, cơ hội từ các FTA giúp ngân hàng tăng được số lượng khách hàng, tăng doanh thu. Bởi số lượng doanh nghiệp tham gia xuất khẩu, tham gia vào các FTA, nếu họ tận dụng hiệu quả thì đây là nguồn khách hàng tiềm năng cho hệ thống ngân hàng. Như vậy, trước mắt các cán bộ ngân hàng phải hiểu rõ, hiểu sâu để tận dụng, thực thi các FTA.

Cơ bản đã đủ pháp lý để triển khai điện hạt nhân

Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân thông tin về dự án điện hạt nhân tại Ninh Thuận trong buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11/2024. (Ảnh: VGP)
(PLVN) -  Tái khởi động dự án điện hạt nhân đang nhận được sự đồng thuận của toàn xã hội. Trong đó, các chuyên gia về điện cho rằng, phát triển nguồn điện hạt nhân không chỉ giúp đa dạng nguồn cung, mà còn bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh.

FTA Index - công cụ 'hỗ trợ' Quốc hội giám sát, chỉ đạo công tác thực thi FTA

Nhiệm vụ quan trọng của Vụ Chính sách thương mại đa biên là hoàn thành báo cáo kết quả xây dựng Bộ Chỉ số và trình lên Thủ tướng Chính phủ.
(PLVN) - Thông qua FTA Index, cơ quan, doanh nghiệp địa phương có thể soi chiếu được việc thực hiện kế hoạch hành động của Chính phủ gắn với kế hoạch hành động của các tỉnh, thành phố xây dựng FTA Index để xác định được những điểm đã làm được và những điểm cần phải thúc đẩy hơn nữa, từ đó tìm ra những giải pháp, chính sách cụ thể hơn cho các doanh nghiệp trên địa bàn của mình tận dụng được FTA.

Địa chỉ tin cậy giúp địa phương và doanh nghiệp tối ưu hóa lợi ích từ FTA

Ông Ngô Chung Khanh - Phó Vụ trưởng Vụ Chính sách thương mại đa biên (Bộ Công Thương).
(PLVN) - Cổng thông tin điện tử Hiệp định Thương mại tự do của Việt Nam (Vietnam FTA Portal, gọi tắt là Cổng FTAP tại địa chỉ fta.gov.vn) là một công cụ tra cứu các cam kết về Hiệp định thương mại tự do (FTA) và các thông tin liên quan một cách thông minh, tiên tiến, có ý nghĩa rất lớn trong việc giúp địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân tận dụng tối đa cơ hội từ các FTA .

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh

Khởi động dự án nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast Hà Tĩnh
(PLVN) - Dự án xây dựng nhà máy sản xuất ô tô điện VinFast tại KKT Vũng Áng (Hà Tĩnh) có công suất thiết kế 400.000 xe/năm với tổng mức đầu tư xây dựng 7.300 tỷ đồng. Dự kiến, tháng 6/2026, dự án hoàn thành tiến độ xây dựng cơ bản và đưa vào khai thác vận hành.