Trận lũ quét khủng khiếp
Những ngày đầu năm Quý Mão, ngược biên giới xứ Nghệ, chúng tôi trở lại Tà Cạ. Nơi đây, một đêm đầu tháng 10/2022, nước lũ đã cuốn đi mọi tài sản của nhiều hộ dân. Đến bây giờ, người dân Tà Cạ vẫn chưa quên trận lũ ống kinh hoàng quét qua bản làng đã cướp đi sinh mạng, khiến nhà cửa sập đổ, ruộng vườn tan hoang, đổ nát. Đã có 56 ngôi nhà dân bị cuốn trôi theo dòng nước, hàng trăm ngôi nhà khác bị hư hại... Nhiều công trình, trụ sở cơ quan Nhà nước bị hư hỏng, ngập lụt, ước tính thiệt hại hơn 200 tỷ đồng.
Ảnh hưởng nặng nề nhất trong trận lũ là hai bản Sơn Hà và Hòa Sơn, có đến hơn 350 hộ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Riêng bản Hòa Sơn có 250 hộ dân đang nằm trong nguy cơ sạt lở cao, cần di dời gấp.
Để giúp người dân vùng lũ khắc phục hậu quả, huyện Kỳ Sơn đã trích từ ngân sách hỗ trợ 163 hộ số tiền 5 triệu đồng/hộ. Ban cứu trợ của địa phương thông qua nguồn xã hội hóa hỗ trợ 167 hộ dân số tiền 5 triệu đồng/hộ. Sau khi lũ qua, cũng đã có hơn 600 tổ chức, cá nhân hỗ trợ huyện Kỳ Sơn số tiền 55 tỷ đồng khắc phục hậu quả. Cùng với đó, các nhà hảo tâm, tổ chức, cá nhân hỗ trợ nhiều tấn hàng hóa, nhu yếu phẩm cho nhân dân vùng tâm lũ Kỳ Sơn trong lúc khó khăn nhất.
Nhờ sự tương trợ của đồng bào cả nước, Tà Cạ nói riêng và Kỳ Sơn nói chung đã cơ bản khắc phục hậu quả của thiên tai, đưa cuộc sống trở lại bình thường. Trên mảnh đất ấy, những chồi non đã bắt đầu nảy nở, những căn nhà mới được dựng lại. Căn nhà anh Lô Văn Tâm (42 tuổi, bản Hòa Sơn) từng nằm ngay chính giữa đường đi của dòng nước lũ, không những bị dòng nước san phẳng, mà còn bị vùi lấp gần 2 mét. Đến nay, sau hơn 4 tháng, trên nền đất cũ, một căn nhà mới xây gạch, lợp tôn xanh đã mọc lên, giúp gia đình anh đón cái Tết ấm cúng. “Tưởng chừng mất tất cả, nhưng nhờ sự trợ giúp của chính quyền, sự chung tay của người dân cả nước, gia đình tôi cũng như hàng chục người dân nơi đây đã ổn định cuộc sống. Sau khi có sự hỗ trợ, gia đình vay mượn thêm để dựng lại căn nhà, Tết vừa rồi vẫn có nhà để ở và đón Tết, thực sự rất ấm lòng”.
Hơn 300 hộ sẽ di dời đến nơi an toàn hơn
Tuy nhiên, không phải hộ dân nào cũng may mắn và có điều kiện để dựng lại nhà ổn định cuộc sống. Sau 4 tháng xảy ra trận lũ ống, hàng trăm hộ dân vẫn chưa thể tái định cư, nhiều hộ phải ở nhà người quen, thuê trọ, dựng lán tạm để ở. Nằm ngay điểm cuối cùng của suối Huồi Giảng là bản Bình Sơn 1, nơi đây có 9 hộ nhà bị lũ quét sập, đến nay vẫn chưa thể dọn đến nơi an toàn mà phải dựng lán ở tạm. Cả gia đình 11 người gồm 3 thế hệ trong nhà ông Moong Văn Thi (57 tuổi) vẫn phải tá túc trong căn lán rộng chừng 15m2. Khu đất ngày xưa của gia đình ông giờ đây đã thành suối, sạt lở, không an toàn. Trong khi chờ tái định cư, gia đình phải mượn tạm mảnh đất của láng giềng dựng lán sống qua ngày.
Nhiều nhà dân dựng lán ở tạm, chờ tái định cư. |
Bà La Thị Hồng Văn, Phó Chủ tịch UBND xã Tà Cạ cho biết, hậu quả trận lũ quét đã làm hư hỏng, thiệt hại hoàn toàn khoảng 60 căn nhà; hàng trăm căn nhà bị hư hỏng vừa và nhẹ… Lũ lụt cũng làm 1 cháu bé 4 tháng tuổi tử vong. Tổng thiệt hại ước tính hơn 200 tỷ đồng. “Đến nay, trên địa bàn vẫn còn hàng chục hộ gia đình chưa có nhà ở, hơn 300 hộ thuộc diện phải di dời. Hiện một số hộ gia đình đang phải tá túc tại nhà người thân, thuê trọ hoặc dựng lán ngay nền đất cũ để ở”, bà Văn cho biết.
Ông Nguyễn Hữu Minh, Chủ tịch UBND huyện Kỳ Sơn cho biết, hiện khó khăn trước mắt chính là nơi ở cho hơn 300 hộ dân sống trong vùng nguy cơ sạt lở, trong đó có hơn 70 hộ không có nhà ở, phải ở tạm, thuê trọ hoặc ở ghép với người thân. “Khu tái định cư đã được tỉnh cho chủ trương, các cơ quan chuyên môn đã thẩm định. Chúng tôi đang đẩy nhanh tiến độ thủ tục để dự án triển khai sớm nhất, người dân chuyển đến nơi ở mới an toàn hơn”, ông Minh nói.