Len qua rặng thanh trà, tới Thủy Biều (TP Huế, tỉnh Thừa Thiên – Huế) một ngày se lạnh chớm đông, không khí sớm mai trong vắt với mùi hương thoang thoảng lan trong không gian mát lành khiến lòng người như an yên, tĩnh tại. Trong “tổng hành dinh” của thương hiệu nhang nổi tiếng, những người thợ đang miệt mài se nhang. Người quản lý đang kiểm đếm, lưu mẫu lô hàng mới xếp cao chạm mái nhà sắp xuất xưởng.
Ông Trần Ngọc Linh, người sáng lập thương hiệu nhang Thuận Hóa Đan Thanh, từng đưa nguyên liệu đến nhiều làng nghề làm nhang có tiếng cả nước, nhưng chỉ có duy nhất làng nhang xứ Huế thành công. Bí quyết của những nghệ nhân làm nhang ở xứ này là nguyên tắc phối trộn bột và nước dựa theo quy luật tự nhiên của thời tiết. Tùy ngày mưa hay nắng, độ ẩm không khí cao hay thấp mà thay đổi lượng nước cho phù hợp. Sự tinh tế và lành nghề của người thợ nơi đây đã giúp Thuận Hóa Đan Thanh – Hương cung đình “đóng đô” xứ Huế.
Kỳ công chế tác
Mỗi thanh nhang, nụ nhang cung đình đều được làm thủ công. Người thợ làm bằng tay không thể vội vàng, mà phải có chữ “nhẫn” để nhang không bị đứt gãy. Quá trình phối trộn dùng chút ít bột keo cây bời lời để sản phẩm giữ trọn mùi hương nguyên bản.
Trầm nụ là một trong những nguyên liệu để sản xuất nhang. |
Với dòng nhang thờ cúng, được hong khô tự nhiên dưới nắng vàng ươm đặc trưng miền Trung. Với dòng nhang thư giãn, phải hong khô trong gian nhà mát không có ánh nắng chiếu trực tiếp. Mỗi loại nhang mỗi “tính”, nghệ nhân phải hiểu để đảm bảo sản phẩm từ nguyên liệu sạch, không hóa chất, không chất bảo quản khi đến tay người tiêu dùng vẫn giữ được dược tính, mùi hương, dẫn cháy, mà đảm bảo không bị khói “mù mịt”.
Trầm hương Việt vốn được đánh giá tốt nhất thế giới, được thương nhân khắp thế giới tìm kiếm. Trầm hương vừa là hương liệu, vừa là dược liệu quý trong các phương thuốc bí truyền cung đình. Trầm hương khi phối trộn hơn 20 loại cây hương dược liệu đa dạng như quế, đàn hương, tùng, đinh hương, bài hương… làm nên sản phẩm Thuận Hóa Đan Thanh càng để lâu mùi hương càng nồng đượm, ổn định.
Ông Trần Ngọc Linh là người gốc Hà Nội nhưng lại có nhân duyên sâu nặng với xứ Huế. Ông Linh kể vô cùng đam mê văn hóa Huế, văn hóa cung đình triều Nguyễn. Suốt 15 năm gắn bó Huế qua các kỳ festival 2008 - 2011, từng trong vai trò TGĐ điều hành Cty CP Đại Nam Thái Y Viện, ông Linh nhận ra ở Huế có rất nhiều tiềm năng phát triển. Một giá trị đó là trí tuệ cung đình mà ít người biết, ít có cơ hội trải nghiệm.
“Những ký ức cung đình là thế mạnh của Huế chưa được khai thác một cách trọn vẹn. Sự gắn bó với Huế giúp tôi gặp gỡ được nhiều nghệ nhân Cố đô. Càng thấm giá trị những di sản văn hóa Huế, tôi càng nuối tiếc với những điều chưa làm được cho Huế”. Khởi nguồn với trăn trở ấy, ý tưởng xây dựng thương hiệu nhang cung đình thai nghén, đến 2020 Thuận Hóa Đan Thanh – Hương cung đình chính thức ra đời.
Ông Linh cho biết, thời gian làm dự án phục hồi không gian Thái Y Viện triều Nguyễn, quá trình nghiên cứu Đông y cung đình, ông nhận ra đặc trưng triết lý cân bằng, đậm dấu ấn dược tính. Như nhang trong cung đình không chỉ dùng một nguyên liệu mà phối hợp nhiều nguyên liệu khác nhau làm nổi bật mùi hương, cũng như tốt cho sức khỏe con người.
Sự tinh tế và lành nghề của người thợ Cố đô đã giúp Thuận Hóa Đan Thanh – Hương cung đình “đóng đô” xứ Huế. |
Nghiền ngẫm triết lý ấy, ông Linh đã tạo ra Hương cung đình Thuận Hóa Đan Thanh với hai nguồn nguyên liệu là bột nền (phối dược) và phối hương. Bột nền được kết hợp từ 20 vị dược liệu khuynh diệp, cỏ xạ hương, ngũ vị tử, kim ngân hoa… Phối hương gồm bài hương miền Bắc, trầm hương miền Trung, quế miền Nam, tùng và thanh trà xứ Huế… Tỷ lệ nguyên liệu được pha trộn thận trọng chuẩn xác theo công thức y học cổ truyền triều Nguyễn, đảm bảo phát huy tối đa dược tính, nổi bật mùi hương đặc trưng của sản phẩm.
Cứ cháy hết mình đam mê, sẽ được đáp đền
Đến nay, Thuận Hóa Đan Thanh đã phát triển 11 loại sản phẩm, với hai dòng sản phẩm chính. Dòng nhang tâm linh mang đặc trưng ba miền Bắc, Trung, Nam; và dòng thư giãn hỗ trợ trị liệu sức khỏe tinh thần đậm bản sắc cung đình Huế.
Dòng nhang thư giãn Thuận Hóa Đan Thanh được cho là dòng sản phẩm duy nhất tại Việt Nam sử dụng theo khung giờ trong ngày, căn cứ nhịp sinh học các cơ quan trong cơ thể: An Lạc hương buổi sáng, An Dưỡng hương buổi chiều, An Cư hương cho bất cứ thời gian nào trong ngày. Ông Linh hướng dòng sản phẩm này đáp ứng nhu cầu thư giãn trong các spa; người thường xuyên đối mặt áp lực công việc; giúp tái tạo năng lượng tích cực, giảm căng thẳng, giúp an thần, đồng thời thanh lọc không khí, tẩy uế, khử khuẩn…
Dòng nhang tâm linh được lấy cảm hứng từ thờ Mẫu, từ những người mẹ bảo hộ cho con người. Không chỉ chú trọng đến chất lượng sản phẩm; sự chỉn chu, cầu kỳ, tinh tế thể hiện ngay từ bao bì hình ảnh tranh dân gian đậm bản sắc dân tộc.
Ông Linh chia sẻ, thời xa xưa, mỗi khi đất nước có thiên tai, địch họa, người dân thường cầu các thần Mẫu mong được bình an, vượt qua gian nan, thử thách. Từ quan niệm phong tục đó, hãng cho ra đời Vạn Phúc Hương, Vạn Lộc Hương, Vạn Thọ Hương gắn với hình tượng 3 vị thánh Mẫu (Mẫu Liễu Hạnh, Mẫu Thiêu Y A Na, Bà Chúa Xứ bảo hộ người dân ba miền).
Không chỉ có nhang tâm linh dành cho 3 miền, ông Linh còn sáng tạo ra sản phẩm nhang thư giãn. |
Ngoài nét đặc trưng vùng miền thể hiện tinh xảo trên bao bì, mùi nhang cũng có nét đặc trưng riêng sau quá trình nghiên cứu kỹ thói quen, sở thích lựa chọn mùi đặc trưng từng miền.
Vạn Phúc Hương là hương vị ấm áp như những ngày Tết về với ông bà, cha mẹ trong tiết trời giá lạnh miền Bắc, với những cơn mưa phùn nhẹ, lẫn trong mùi khói bốc lên từ rơm rạ ẩm ướt; và mùi hương chủ vị là Hương bài đem lại cảm giác ấm áp, sum vầy. Vạn Lộc Hương với mùi hương chủ vị là trầm hương Quảng Nam vị đắng đậm như ánh nắng rực rỡ làm tan đi những ngày mưa dầm dề miền Trung. Vạn Thọ Hương lấy chủ vị là quế Trà Bồng kết hợp gỗ tuyết tùng, trầm Quảng Nam cùng các loại thảo dược, mang đến cảm giác nắng mùa xuân miền Nam, cái nắng vàng ươm trải dài, ấm áp nhẹ nhàng man mác dịu nhẹ.
Ông Trần Ngọc Linh được những người từng gặp đánh giá là một “kho” tri thức văn hóa, có thể sử dụng “tài sản” ấy biến ra nhiều tiền; nhưng đã chọn một công việc rất khó, rất kỳ công, rất ít lợi nhuận là làm nhang. Thực tế đã chứng minh những cố gắng của ông, đam mê bản sắc dân tộc của ông đã được đáp đền. Sức lan tỏa của sản phẩm nhang này đã không chỉ được chứng minh trong nước mà còn vươn ra thị trường nước ngoài như Trung Quốc, Anh…