Sửa đổi các mốc thời gian trong quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử đại biểu Quốc hội, HĐND

Trình bày tờ trình tại cuộc họp, bà Nguyễn Quỳnh Liên - Trưởng Ban Dân chủ, Giám sát và Phản biện xã hội, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam cho biết, dự thảo Nghị quyết sửa đổi 24/29 điều (chiếm tỉ lệ 82,7%) của Nghị quyết liên tịch số 09/2021/NQLT-UBTVQH14-CP-ĐCTUBTWMTTQVN ngày 15/01/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam hướng dẫn Quy trình hiệp thương giới thiệu người ứng cử ĐBQH khóa XV, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026 (Nghị quyết liên tịch số 09).

Dự thảo Nghị quyết gồm có 6 chương và 29 điều, sửa đổi, bổ sung một số nội dung.

Theo đó, về thời gian thực hiện các lần hiệp thương, giới thiệu người ứng cử ĐBQH và đại biểu HĐND các cấp, để đảm bảo thống nhất với quy định về thời gian bầu cử là ngày 15/3/2026 và thời gian tổ chức các lần hiệp thương quy định tại Luật số 83/2025/QH15 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND, dự thảo Nghị quyết sửa đổi toàn bộ mốc thời gian trong các bước của quy trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử.

Bao gồm, điều chỉnh thời gian tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ nhất được tổ chức trong khoảng thời gian từ ngày 1/12/2025 đến ngày 10/12/2025 để đảm bảo thống nhất với quy định tại các Điều 38, Điều 39 Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND, theo đó, hội nghị hiệp thương lần thứ nhất tổ chức chậm nhất là 95 ngày trước ngày bầu cử.

Điều chỉnh thời gian cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện việc giới thiệu người ứng cử ĐBQH và đại biểu HĐND trong khoảng thời gian từ ngày 12/12/2025 đến ngày 25/01/2026 để đảm bảo thống nhất với quy định tại các Điều 40, 41, 42, 51, 52 Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND.

Điều chỉnh thời gian tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ hai trong khoảng thời gian từ ngày 2/2/2026 đến ngày 3/2/2026 để đảm bảo thống nhất với quy định tại Điều 35 Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND, thời hạn nộp hồ sơ ứng cử chậm nhất là 42 ngày trước ngày bầu cử (là ngày 1/2/2026) và Điều 53 Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND, theo đó, hội nghị hiệp thương lần thứ hai tổ chức chậm nhất là 40 ngày trước ngày bầu cử (là ngày 3/2/2026).

Đồng thời, điều chỉnh thời gian tổ chức tổ chức hội nghị lấy ý kiến nhận xét và tín nhiệm của cử tri nơi cư trú đối với người ứng cử đại biểu HĐND và cử tri nơi công tác; thời gian xác minh và trả lời các vụ việc mà cử tri nêu đối với người ứng cử ĐBQH, đại biểu HĐND; thời gian điều chỉnh lần thứ hai về cơ cấu, thành phần, số lượng người ứng cử ĐBQH.

Điều chỉnh thời gian tổ chức Hội nghị hiệp thương lần thứ ba được tổ chức trong khoảng thời gian từ ngày 9/2/2026 đến ngày 20/2/2026 để đảm bảo thống nhất với các Điều 48, 49, 57 Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND.

Về các nội dung liên quan đến chính quyền địa phương hai cấp, dự thảo Nghị quyết đã bỏ các quy định hướng dẫn thực hiện bầu cử đại biểu HĐND cấp huyện và trách nhiệm của cấp huyện trong công tác hiệp thương, giới thiệu người ứng cử quy định tại Nghị quyết liên tịch số 09 để bảo đảm thống nhất với tổ chức chính quyền địa phương hai cấp gồm cấp tỉnh và cấp xã theo quy định của Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương sửa đổi, phù hợp với Luật bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND.

Cùng với đó, dự thảo Nghị quyết cũng sửa đổi, bổ sung quy định về thành phần họp giới thiệu người của cơ quan, tổ chức, đơn vị ứng cử ĐBQH và ứng cử đại biểu HĐND để đảm bảo thống nhất và phù hợp với chủ trương kết thúc hoạt động của công đoàn viên chức, công đoàn lực lượng vũ trang theo Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12/4/2025 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Kết luận 157-KL/TW ngày 25/5/2025 của Bộ Chính trị, phù hợp với quy định tại Luật Bầu cử ĐBQH và đại biểu HĐND.

Phát biểu tại cuộc họp, các ý kiến trong Hội đồng thẩm định tán thành với việc sửa đổi Nghị quyết liên tịch số 09 nhằm bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của hệ thống văn bản pháp luật về bầu cử.

Các ý kiến cũng tán thành cao với các nội dung sửa đổi, bổ sung nhằm bảo đảm quy định chi tiết và hướng dẫn cụ thể, thuận lợi trong thực hiện việc tổ chức hiệp thương, giới thiệu người ứng cử ĐBQH khóa XVI, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026- 2031, bảo đảm phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy sau sắp xếp, tinh gọn, góp phần phát huy dân chủ, nâng cao chất lượng ĐBQH, đại biểu HĐND nhiệm kỳ mới.

Một số ý kiến đề nghị chú trọng ứng dụng khoa học công nghệ, chuyển đổi số vào quy trình bầu cử, phù hợp với điều kiện thực tiễn tại các địa phương.

Kết luận nội dung cuộc họp, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đánh giá cao nội dung dự thảo Nghị quyết; cho rằng các quy định tại dự thảo đã đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp, đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật.

Cho biết dự thảo Nghị quyết đã quy định phù hợp về các nội dung về phân cấp, phân quyền; đảm bảo các yếu tố về quốc phòng, an ninh, Thứ trưởng đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp thu các ý kiến tại cuộc họp, rà soát một số quy định liên quan đến đặc khu, tổ dân phố để đảm bảo rõ ràng, thuận lợi cho quá trình thực hiện.