Sự “tiến hóa” của tin giả

Một trong những tin giả gần đây nhất có thể kể ra, là một topic trên một diễn đàn từng có tiếng là đông người tham gia, và không mang tính chất “trẻ trâu”. Một thành viên nam sau khi “nhận định”: “Việt Nam kích cầu khoảng 10% GDP, thiên hạ lo sắp lạm phát”; đã đưa ra hai “dẫn chứng ảnh hưởng tới nhà mình” là “giá gạo đã lên 31 ngàn đồng/1kg, tăng 35%”; và giá bỉm tăng lên 359 ngàn đồng/bịch, tăng 13%”. Người này “kêu ca”: “Các cụ có thấy mình đang bị nghèo đi trông thấy không? Kiếm thêm 15-30% thu nhập giờ đâu ra để bù cho giá cả tăng? Các cụ bày em cách nào để bớt bần cùng hóa đi được không?”.

Thông tin này lập tức khiến các thành viên “nhảy dựng”, đặc biệt trong thời điểm cả nước giãn cách xã hội phòng chống dịch bệnh, ai cũng lo vấn đề giá cả, tiền bạc. Nhưng “truy” ra mới hay người này ăn loại gạo đặc biệt phải đưa từ vùng cao về, mua loại bỉm cao cấp nhập khẩu Nhật Bản. Giá không tăng mới lạ, vì phí vận chuyển cao lên so với trước khi giãn cách xã hội, thậm chí hàng nhập khẩu không thể đưa về nên khan hiếm. Tới lúc này mới kịp nghi ngờ căn cứ nào mà chủ topic quy chụp “lo sắp lạm phát”, đang bị “bần cùng hóa”? Vì sao đàn ông mà lại đi bàn chuyện gạo, bỉm là những vấn đề thường phụ nữ mới thông thạo?

Chủ topic loanh quanh giải thích vì sao mình “kêu ca”, và chỉ dừng lại khi được một thành viên khác trên diễn đàn giải thích: “Về mặt kinh tế, dịch bệnh không giống như khủng hoảng kinh tế, không đánh trực tiếp vào sản xuất nhưng lại đánh vào khối tiêu dùng, cung giữ nguyên nhưng cầu suy giảm nên không thể có chuyện lạm phát?

Về mặt “chứng cứ” chủ topic dẫn ra nhưng không xác minh, ngoài giá thịt lợn thì hầu hết mặt hàng thiết yếu đều giữ giá hoặc giảm, thậm chí EVN, các hãng viễn thông, cung cấp nước sạch cũng đang lên phương án giảm giá thì cơ sở nào mà nói lạm phát”. Chủ topic được cảnh báo: “Luật An ninh mạng đã đi vào cuộc sống và những người như cụ là đối tượng đấy. Hãy suy nghĩ trước khi đưa ra các thông tin, suy luận cá nhân”.  

Đứng ở góc độ người dùng mạng, vẫn còn đó nỗi băn khoăn: Phải chăng các dạng thức tin giả đã ngày càng “tiến hóa”, nên một hoang tin mà đã gây ra điều bực bội khiến ít nhất hàng trăm người phải “tức anh ách” như vậy?