Sự thật sau một vụ tranh chấp đất

Thương cảm cho hoàn cảnh khó khăn về chỗ ở, lại sắp đến ngày “vượt cạn” của bà Mai, bà Yến đã bằng lòng cho bà Mai ở nhờ trên mảnh đất gia đình. Không ngờ, sau đó họ phải đối mặt với nhau tại Tòa án. ..    

Khổ vì Tòa bất nhất

Gửi đơn đến các cơ quan chức năng, bà Trần Như Yến, ngụ tại 326/01 Trần Phú phường 5 TP. Vũng Tàu trình bày: Năm 1972, bà khai phá lô đất khoảng hơn 200m2 tại đường Lê Văn Duyệt, nay là  350 đường Trần Phú (cùng phường 5, tp.Vũng  Tàu). Bà xây tường bao quanh để trồng hoa màu (nhưng chưa kê khai đăng ký với chính quyền để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất).

toàn cảnh lô đất 350 Trần Phú, TP. Vũng Tàu bị tranh chấp.

Năm 1988 vợ chồng bà Mai, ông Liễu liên hệ qua tổ dân phố rồi đến gặp bà Yến trình bày “hoàn cảnh khó khăn” xin bà Yến cho “ở nhờ” tại lô đất trên. Thương cảm trước hoàn cảnh của vợ chồng bà Mai gặp khó khăn về nhà ở, trong khi bà Mai lại sắp đến ngày sinh con nên bà Yến đã đồng ý.

Năm 1993 bà Yến kê khai  đăng  ký đất với chính quyền địa phương và nộp thuế từ 1993 tới nay.  Biết tin gia đình bà Mai đã  được cấp đất tái định cư, bà Yến yêu cầu vợ chồng bà Mai trả đất tại số 350 Trần Phú.  Vợ chồng bà Mai đồng ý trả đất nhưng lại yêu cầu bà Yến phải bồi thường, hỗ trợ thỏa đáng.  Không đạt được thỏa thuận giữa đôi bên bà Yến khởi kiện ra TAND TP. Vũng Tàu.

Tại bản án sơ thẩm lần thứ nhất ngày 18/6/2008 của TAND TP. Vũng Tàu đã tuyên: “Bác toàn bộ yêu cầu “đòi nền móng nhà đất”của bà Trần Như Yến đối với bà Nguyễn Thị Mai và ông Võ Văn Liễu; công nhận quyền sử dụng thửa đất 350 Trần Phú, phường 5, TP. Vũng Tàu thuộc quyền sử dụng của bà Nguyễn Mỹ Dung (bà Dung là người được bà Hường định cư tại Hoa Kỳ ủy quyền thay mặt bà giải quyết tranh chấp lô đất trên). Bản án này đã bị kháng cáo và đã bị TAND tỉnh tuyên hủy để xét xử lại.

Ngày 20/3/2009 TAND TP Vũng Tàu đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm lần hai, bản án tuyên: “Chấp nhận đơn khởi kiện về  tranh chấp QSDĐ và tài sản trên đất của bà  Trần Như Yến đối với bà Nguyễn Thị Mai và ông Võ Văn Liễu. Bà Trần Như Yến được quyền sử dụng  diện tích đất 120,6m2 tại số 350 Trần Phú…”

Ngày 15/6/2009 TAND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã đưa vụ kiện ra xét xử phúc thẩm,  tuyên: “Chấp nhận đơn khởi kiện về tranh chấp quyền sử dụng đất và tài sản trên đất” của bà Trần Như Yến  đối với bà Nguyễn Thị Mai và ông Võ Văn Liễu; bà Yến được quyền sử dụng sử dụng 120,6m2 đất tại 350 Trần Phú, P5, TP Vũng Tàu và phải bồi thường cho vợ chồng bà Mai tiền xây dựng nhà và  hỗ trợ  vợ chồng bà Mai số tiền 80 triệu đồng,  tổng cộng  là 153 triệu đồng và 5 chỉ vàng.  

Án có hiệu lực, bà Yến làm đơn yêu cầu  thi hành án và  hỗ trợ thêm cho vợ chồng bà Mai 139 triệu đồng. Vợ chồng bà Mai nhận tiền  và giao lại đất trên cho bà Yến và hai bên không có thắc mắc gì. Việc thi hành án bản án trên đã hoàn tất vào tháng 12/ 2011.

Quyết định kháng nghị trước, hồ sơ chuyển sau ?

Bất ngờ, ngày 11/6/2012 TANDTC ra quyết định kháng nghị bản án phúc thẩm của TAND tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. Điều khó hiểu là mãi đến ngày 18/6/2012 (sau 7 ngày) TAND tỉnh BR-VT mới chuyển hồ sơ vụ án này cho Cơ quan thường trực TAND TC tại TP.HCM theo phiếu mượn hồ sơ số 528 ngày 14/6/2012 của cơ quan này. Vậy, khi Tòa án tỉnh BR-VT chưa chuyển hồ sơ vụ án lên thì TANDTC lấy hồ sơ đâu để mà “sau khi nghiên cứu hồ sơ vụ án” để ra quyết định kháng nghị? Việc làm này liệu có đúng quy định của Luật Tố tụng Dân sự?

Ngày 11/6/2012  TANDTC tại TP.HCM  “sau khi nghiên cứu hồ sơ” cho rằng các cấp Tòa tại tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã “vi phạm luật tố tụng, quan điểm không thống nhất…” nên ngày 19/11/2012 đã chấp nhận kháng nghị hủy bản án dân sự sơ thẩm TAND TP Vũng Tàu và phúc thẩm của TAND tỉnh BR-VT.

Vụ việc này, bà Trần Như Yến cũng đã có đơn gửi các cơ quan bảo vệ pháp luật, cơ quan ngôn luận và Uỷ ban Tư pháp Quốc hội (khóa Xlll) để khiếu nại về vụ ban hành quyết định kháng nghị trái nguyên tắc của TAND TC. Và Uỷ ban Tư pháp Quốc hội đã có công văn và chuyển đơn của bà Yến đến Chánh án TANDTC, Viện trưởng VKSNDTC, đề nghị hai cơ quan này xem xét, giải quyết nội dung khiếu nại của bà Yến.

Như vậy qua 4 bản án của các cấp tòa, vụ việc vẫn chưa phân thắng bại. Xem ra để trả lời câu hỏi ai là chủ nhân đích thực của lô đất vẫn còn phải chờ…/.

Thiện Ngôn