Thẻ giả, hồ sơ giả, hướng dẫn “chui”…
Liên quan đến nội dung email phản ánh của công dân về “đường dây làm thẻ HDV giả ở Khánh Hòa” đã được Báo PLVN phản ánh, việc điều tra đã có những tiến triển gì mới, thưa bà?
Đối với vấn đề này, Bộ VHTT&DL đã yêu cầu TCDL nghiên cứu vấn đề để trả lời công dân. Tuy nhiên, trong quá trình nghiên cứu email phản ánh trên có phát hiện một số mâu thuẫn. Mọi hành vi làm giả hồ sơ, làm giả thẻ đều là hành vi vi phạm pháp luật nhưng, trong phản ánh có nhắc tới “thẻ này giống 100% thật, có cả tên, mã số thật được lưu trên hệ thống huongdanvien.vn”; khi so sánh đối chiếu với hệ thống thì thấy thông tin đều trùng khớp, vì thế chưa đủ cơ sở chứng minh đây là thẻ giả hay thẻ thật nhưng bị tố là thẻ giả.
Mặt khác, nội dung email phản ánh có đường dây liên quan đến Sở Du lịch tỉnh Khánh Hòa, nhưng cũng chưa đưa ra bằng chứng cụ thể. Ngay sau đó, chúng tôi đã liên hệ thông qua email với công dân gửi phản ánh để xác minh và đề nghị cung cấp thêm thông tin liên quan đến vụ việc. Tuy nhiên đến nay vẫn chưa nhận lại phản hồi nào khác từ công dân này. Hiện nay, các cơ quan chức năng đang nỗ lực liên hệ, điều tra để xác minh nội dung phản ánh đó.
Cách đây không lâu, báo chí đưa tin Sở Du lịch TP Đà Nẵng phát hiện 23 người nước ngoài (20 người Trung Quốc, 3 người Hàn Quốc) hoạt động điều hành, hướng dẫn du khách “chui”. Vậy, xin bà cho biết luật pháp hiện hành quy định như thế nào về người nước ngoài hoạt động HDDL tại Việt Nam?
- Luật pháp hiện hành không cho phép người nước ngoài hành nghề HDDL ở Việt Nam, thậm chí dù họ có thẻ HDVDL ở nước ngoài cũng không được hành nghề ở Việt Nam. Vì thế, không hề có quy trình cấp thẻ HDVDL cho người không phải công dân Việt Nam. Những trường hợp vi phạm nhẹ thì cảnh cáo, nặng thì xử phạt hành chính, hoặc trục xuất.
Trong một lần đi kiểm tra ở Khu du lịch Bà Nà Hills (Đà Nẵng), Thanh tra Bộ VHTT&DL đã bắt gặp trường hợp một người Hàn Quốc đang giới thiệu về các điểm, khu du lịch ở Đà Nẵng cho một nhóm du khách tự túc. Do không có giấy phép hành nghề, người này đã ngay lập tức bị lập biên bản, cảnh cáo và xử phạt hành chính.
Tuy nhiên, trên thế giới có một hiện tượng gọi là “sitting guide”, tức là HDV người bản địa chỉ đeo thẻ và ngồi tại chỗ để “qua mắt” các cơ quan chức năng, còn HDV người nước ngoài sẽ hướng dẫn, điều phối toàn bộ. Đây cũng là phương pháp nhiều công ty du lịch sử dụng để hợp thức hóa việc sử dụng người nước ngoài để HDDL.
Tình trạng này xuất hiện ở rất nhiều nước, không riêng Việt Nam, đặc biệt những địa điểm du lịch “nóng”. Khi thanh tra các Sở thực tế kiểm tra, những HDV ngoại quốc thường biện luận rằng họ chỉ đang giúp đỡ dịch lại lời HDV, địa điểm lại đang ở trên xe hoặc tại điểm đến, nên cũng khó có căn cứ để bắt tội họ được.
Xử phạt tới 20 triệu đồng
Ngoài làm giả thẻ, hướng dẫn “chui”, đã có nhiều trường hợp sử dụng văn bằng giả, chứng chỉ giả trong hồ sơ đề nghị cấp thẻ HDV. Vậy, chế tài xử phạt áp dụng với các hành vi vi phạm ra sao, thưa bà?
- Chúng tôi luôn yêu cầu các sở tăng cường kiểm tra để nhắc nhở các doanh nghiệp lữ hành và loại bỏ những trường hợp vi phạm. Căn cứ vào các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động du lịch trong Luật Du lịch 2017 và Nghị định 158/2013/NĐ-CP, mức xử phạt có thể đến 10 triệu đồng đối với hành vi sử dụng thẻ HDVDL giả và 20 triệu đồng đối với người nước ngoài HDDL tại Việt Nam.
Trang web công khai của TCDL huongdanvien.vn có thông tin của hơn 21.000 HDVDL quốc tế và nội địa đang hoạt động trên toàn quốc, cập nhật nhanh chóng, đầy đủ các thông tin cá nhân, thời hạn thẻ, chi tiết những vi phạm nếu có, cơ quan nào xử phạt… Vì thế, tôi không cho rằng các doanh nghiệp lữ hành không nắm được điều này khi tuyển HDV.
Đối với hiện tượng như “sitting guide” nếu bị phát hiện, kể cả người HDV bản địa ngồi một chỗ cũng sẽ bị phạt nặng bởi không thực hiện đúng nhiệm vụ của mình. Đối với những công ty du lịch sử dụng người nước ngoài hướng dẫn trái với quy định pháp luật đều bị xử phạt nặng.
Cuối cùng, bà có thể cho biết thêm về những biện pháp phối hợp để phòng chống vấn nạn làm giả thẻ HDVDL?
- Một nguyên nhân lớn của vấn nạn làm giả thẻ HDVDL chính là tình trạng thiếu hụt HDV hiện nay, đặc biệt với những ngôn ngữ hiếm, tại các thị trường du lịch đang phát triển “nóng”. Vì vậy, thực hiện ý kiến chỉ đạo của lãnh đạo Chính phủ, chúng tôi đã hướng dẫn các địa phương có thể sử dụng HDV kèm theo phiên dịch viên để hỗ trợ.
Song song, xây dựng hệ thống tờ rơi ở các điểm đến bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau, vừa để giảm tải sức ép cho HDV, vừa đảm bảo lợi ích cho các doanh nghiệp lữ hành, trải nghiệm của du khách, mà vẫn tuân thủ pháp luật. Chúng tôi cũng tăng cường cảnh báo, giải thích, nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp về thiệt hại nếu họ không tuân thủ luật pháp, không chỉ ảnh hưởng đến hình ảnh công ty, điểm đến mà còn cả hình ảnh quốc gia.
Trân trọng cảm ơn bà về buổi nói chuyện này!
