Theo BSCKI Vũ Thu Trang – Trung tâm Da liễu dị ứng, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, hiện nay, sử dụng các sản phẩm kem chống nắng là một giải pháp tối ưu giúp bảo vệ da được hầu hết chị em phụ nữ lựa chọn. Tuy nhiên, chắc hẳn không phải ai cũng nắm rõ toàn bộ tác dụng mà kem chống nắng đem lại. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin để bạn có thể hiểu thêm, biết cách sử dụng và lựa chọn cho mình những sản phẩm phù hợp.
Trong ánh nắng có 3 tia gây hại là UVA, UVB, UVC. Theo bác sĩ Trang, UVC là tia gây ung thư da, bị ngăn bởi tầng Ozon, rất may mắn là tầng Ozon tại Việt Nam chưa bị thủng nên vẫn còn tác dụng chặn tia UVC truyền tới mặt đất. Trong khi đó, ở những nơi có tầng Ozon bị thủng hoặc mỏng thì nguy cơ ung thư da từ UVC là rất lớn. Hầu hết các loại kem chống nắng không có tác dụng chống UVC.
UVB thường hoạt động lúc 9h-14h, mạnh nhất vào mùa hè, tác động vào lớp biểu bì, gây cháy nắng, sạm da, rát da. UVB không xuyên qua được kính nhưng có thể phản xạ qua kính và mặt nước. Đa số các loại kem chống nắng đều chống được UVB.
UVA thường hoạt động lúc 14h-18h, luôn hiện diện bất kể mùa nào trong năm, cho dù trời nắng hay không. Thậm chí còn hoạt động mạnh nhất lúc trời râm mát, đặc biệt sau khi mưa. UVA xuyên được qua kính và nhiều loại vải. Tia này tác động vào trung bì, làm ảnh hưởng đến các gốc tự do, collagen, elastin, và các thành phần khác, gây nên hiện tượng lão hóa, kém đàn hồi, nếp nhăn, chảy xệ, nám dưới da. UVA còn gián tiếp gây ung thư và đột biến DNA.
Chỉ số chống nắng SPF và PA trên sản phẩm có ý nghĩa gì?
Theo bác sĩ Trang, SPF (Sun Protection Factor) là định mức đo lường khả năng chống tia UVB của một sản phẩm chứ không phải là lượng chất chống nắng nhiều hay ít. Định mức quốc tế là 1 SPF = 10 đến 15 phút nếu bạn thoa đúng độ dày 0,2 mm kem lên da. Để biết kem chống nắng hiệu quả trong bao lâu, bạn lấy chỉ số SPF nhân với 10 (Ví dụ SPF 20 = 20 x 10 = 200 phút = 3h20phút). SPF càng cao sẽ bảo vệ da dưới nắng được lâu hơn, tuy nhiên sự khác biệt không quá lớn. SPF30 lọc được khoảng 97%, nhưng SPF60 cũng chỉ lọc được 98% tia UVB mà thôi. Tuy nhiên tác dụng này không ổn định do bụi bẩn, mồ hôi, ma sát, quần áo và nước.
PA (Protection Grade of UVA) là chỉ số đo khả năng chống tia UVA. Có 3 mức độ là PA+, PA++, PA+++ tương ứng với mức độ chống tia UVA yếu (4h), vừa (8h) và mạnh (12h).
“Bạn nên chọn loại kem chống nắng có cả 2 chỉ số SPF và PA để được bảo vệ một cách tốt nhất. Tuy nhiên, không phải 2 chỉ số này càng cao thì càng tốt. SPF và PA càng cao đồng nghĩa với khả năng các chất hóa học trong sản phẩm càng gia tăng, dễ dẫn đến các vấn đề khô da, kích ứng và nhạy cảm. Mức độ chống nắng vừa phải và an toàn thích hợp dùng hàng ngày cho da nhạy cảm và những vùng da mỏng là SPF25 đến SPF35, PA++. Khi đi biển hay ra ngoài trong những ngày trời nhiều nắng, bạn nên sử dụng kem chống nắng có chỉ số bảo vệ cao hơn với SPF từ 40 đến 50, PA+++”, bác sĩ Trang chia sẻ
Nên chọn kem chống nắng vật lý hay hóa học?
Kem chống nắng có 2 loại phổ biến hiện nay là kem chống nắng vật lý và kem chống nắng hóa học. Mỗi loại sẽ có các thành phần, cơ chế hoạt động và những ưu nhược điểm riêng.
Nếu bạn phải tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời nhiều trong ngày, thì kem chống nắng vật lý là lựa chọn tốt nhất, đặc biệt nếu bạn có tình trạng da như mụn trứng cá, bệnh trứng cá đỏ hoặc da nhạy cảm.
Nếu đổ mồ hôi hoặc đi bơi, bạn sẽ cần thường xuyên thoa lại kem chống nắng thì bạn có thể cân nhắc kem chống nắng hóa học, hãy tránh thành phần oxybenzone trong kem chống nắng hóa học nếu có thể.
Để sử dụng kem chống nắng đúng cách và hiệu quả, bác sĩ Trang khuyến cáo, cần thực hiện tốt 2 điều sau:
Bôi đủ: Các chuyên gia khuyên nên dùng 2mg kem chống nắng trên 1cm2 da (tức là khoảng 25-30gr cho toàn thân và 1/4 đến 1/3 thìa café nếu dùng cho mặt) để đạt hiệu quả chống nắng tốt nhất. 1/4 đến 1/3 thìa cà phê tương đương với 1 lượng kem trải đều từ gốc đến đầu ngón tay trỏ. Lý thuyết nhiều sản phẩm chống nắng SPF cao có thể bảo vệ da tới 8 tiếng, nhưng dưới tác động của môi trường, mồ hôi, nước hay sự ma sát, chúng có thể bị giảm tác dụng. Vì vậy bạn nên thoa lại sau mỗi 3-4 tiếng.
Bôi đúng: Cho kem vào lòng bàn tay, tán đều và vỗ lên mặt, vừa vỗ vừa áp cho kem thấm đều lên da. Không nên xoa tròn như khi tẩy trang hay dùng kem dưỡng, vì khi làm như vậy một phần kem sẽ tan vào trong lớp dầu tự nhiên của da và bị lỏng ra, làm giảm tác dụng của kem chống nắng. Đồng thời cách bôi này giúp kem thấm nhanh hơn, khô thoáng và đều hơn. Nếu da bạn không hấp thu được một lượng nhiều thì bạn có thể chia kem thành 2 lần bôi, vỗ đều giữa 2 lần là được.