'Sống' - liên kết sợi dây cội nguồn

Hai người phụ nữ trong "Sống" đó là cô thiếu nữ trong kí ức người mẹ, cô gái trẻ ấy cố gắng thích nghi và hoà mình vào cuộc sống tại chiến khu. Đó là một thiếu nữ trẻ hiện đại đang cố gắng kết nối với mẹ và quá khứ, để hiểu thêm về mẹ mình và về cội nguồn.

Tuyến thời gian quá khứ lấy bối cảnh là cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc từ năm 1969 tới năm 1975. Trong bảy năm sống tại chiến khu, cô thiếu nữ Linh (trong kí ức của người mẹ) đã làm quen các chiến sĩ cách mạng, những người đưa cô đến với kháng chiến giải phóng dân tộc cũng như đến với điện ảnh.

Những câu chuyện quá khứ trong "Sống" không phải những đối đầu gay cấn mà là những khoảnh khắc ngày thường nơi chiến khu. Lướt qua những khung truyện về quá khứ, người đọc sẽ bắt gặp hình ảnh cô thiếu nữ Linh cùng cha mình và những người đồng đội sống, làm việc, làm phim đầy đam mê trong thiếu thốn đủ bề, trong làn bom rơi bão đạn và trong tiếng máy bay gầm rú trên bầu trời.

Những câu chuyện giao cảm thế hệ của hai mẹ con trong “Sống” vừa góp phần tái hiện lịch sử của dân tộc ở một góc nhìn ít được nhắc đến. (Ảnh: NXB Kim Đồng)

Đan xen với những kỉ niệm quá khứ đầy rung động của người mẹ là cuộc sống hiện tại, được khắc họa dưới góc nhìn của người con gái. Cô thiếu nữ tên Linh ngày nào giờ đã trở thành một đạo diễn đương đại nổi tiếng của Việt Nam, nhưng đâu đó bên trong con người bà vẫn chịu ảnh hưởng của quá khứ.

Những trải nghiệm ấy tác động lớn đến cuộc sống của bà và mối quan hệ giữa bà và con gái. Người con gái mang dòng máu Việt sinh ra và lớn lên tại Pháp gặp rất nhiều khó khăn để có thể kết nối với người mẹ sống trong thời chiến, kết nối với cội nguồn Việt Nam trong mình. Theo từng câu chuyện, người con dần hiểu rõ hơn về người mẹ, về quá khứ của dân tộc để từ đó thông cảm, sẻ chia, tạo dựng chiếc cầu nối rút ngắn khoảng cách thế hệ và văn hóa.

Những câu chuyện giao cảm thế hệ của hai mẹ con trong “Sống” vừa góp phần tái hiện lịch sử của dân tộc ở một góc nhìn ít được nhắc đến, vừa khắc hoạ mối quan hệ phức tạp giữa mẹ và con gái, cùng mong ước tìm hiểu nguồn cội của một người trẻ Việt sinh ra và lớn lên ở nước ngoài.

Qua nét vẽ sinh động của một hoạ sĩ trẻ tài năng người Pháp, những trang truyện tranh của “Sống” đã phác ra một mảng kí ức lịch sử của dân tộc, phác ra hình ảnh về những người Việt thời kháng chiến và thời nay, cũng đồng thời phác ra những giao cảm tuổi trẻ của hai thế hệ mẹ - con; kháng chiến - hoà bình; dân tộc - hội nhập... Cuốn sách là nhịp cầu nối quá khứ với hiện tại, kết nối hai nền văn hoá Pháp - Việt Nam.

Lựa chọn hình thức tiểu thuyết bằng tranh mới lạ và hiện đại, “Sống” lần đầu ra mắt tại Pháp vào đầu năm 2023. Chỉ một thời gian ngắn sau đó, cuốn sách đã nhanh chóng gây ấn tượng với độc giả tại Pháp với 8.000 bản phát hành. Trước đấy, ngay từ khi còn là bản thảo, “Sống” đã nhận được hỗ trợ từ Quỹ hỗ trợ xuất bản dành cho những tác phẩm xuất sắc bằng Pháp ngữ - La Scam. Đầu năm 2024, vượt qua rất nhiều tác phẩm sách minh hoạ Pháp ngữ, cuốn sách đoạt giải “Prix du Jury oecuménique de la BD 2024”.

Tác giả Hải Anh sinh năm 1993, lớn lên ở quận 13 Paris (Pháp), trong một gia đình luôn hướng về nguồn cội Việt Nam. Cô gặp Pauline năm lên mười và kể từ đó chưa bao giờ thôi ngắm bạn mình vẽ. Sau khi lấy bằng Thạc sĩ kinh tế học văn hoá rồi đến bằng điện ảnh, cô ra mắt cuốn sách “Sống”, tác phẩm đầu tay, với tư cách tác giả - biên kịch.

Năm 2020, Hải Anh chuyển đến sống ở TP Hồ Chí Minh. Hiện cô làm việc trong lĩnh vực nghe nhìn và xuất bản, đi lại giữa Việt Nam và Pháp. Với “Sống” cùng nhiều hoạt động khác, tác giả Trần Hải Anh được tạp chí Forbes vinh danh “Những gương mặt trẻ xuất sắc dưới 30 tuổi tại châu Á” năm 2023.

Tác giả Hải Anh và Họa sĩ Pauline Guitton. (Ảnh: NXB Kim Đồng)

Họa sĩ Pauline Guitton sinh năm 1993 tại Paris. Sau khi theo học tại trường Mỹ thuật Caen, cô đến Việt Nam sống một năm cùng Hải Anh. Chính đó là thời gian nhen nhóm một dự án làm chung cho cả hai. Khi trở về Pháp, Pauline tiếp tục học ở trường Gobelins, khoa điện ảnh hoạt hình và tốt nghiệp năm 2021.