Án sơ thẩm từng tuyên bị cáo không phạm tội
Theo hồ sơ, thực hiện quyết định di chuyển dân ra khỏi lòng hồ thủy điện Sơn La, ngày 14/5/2009, UBND tỉnh Sơn La có Quyết định 1259/QĐ-UBND phê duyệt dự án san ủi nền nhà 6 điểm tái định cư và san ủi mặt bằng các công trình công cộng khu Phiêng Nèn, xã Mường Giàng (huyện Quỳnh Nhai) với tổng mức đầu tư hơn 18,5 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng hơn 15 tỷ.
UBND tỉnh ủy quyền chủ đầu tư cho UBND huyện Quỳnh Nhai, đại diện chủ đầu tư là Ban Quản lý (BQL) dự án di dân tái định cư huyện Quỳnh Nhai. BQL được giao nhiệm vụ lập hồ sơ thẩm định thiết kế bản vẽ thi công và dự toán dự án trên.
Ngày 3/7/2009, ông Lường Văn Định, Chủ tịch UBND huyện ký Quyết định 1653/QĐ-UBND phê duyệt hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công và dự toán dự án với tổng kinh phí đầu tư hơn 12,2 tỷ đồng; dựa trên Báo cáo kết quả thẩm định hồ sơ thiết kế bản vẽ thi công và dự toán 71/BCTĐ-TĐC của BQL.
Ngày 23/9/2009, ông Định ký Quyết định 2439/UBND phê duyệt điều chỉnh hồ sơ thiết kế, bản vẽ thi công và dự toán dự án, nâng tổng dự toán dự án lên hơn 16,5 tỷ. Khi ký, ông Định căn cứ Báo cáo thẩm định 334/BCTĐ ngày 12/9/2009 của BQL.
Sau đó, ông Đinh Bá Vương (BQL), bà Nguyễn Thị Thanh Hương (GĐ Cty CP Phát triển Việt Mỹ là nhà thầu thi công) cùng một số người đã thông đồng lập khống hồ sơ nghiệm thu khối lượng thi công, thanh toán, chiếm đoạt hơn 826 triệu đồng vốn đầu tư công trình.
Trước sự việc trên, ông Định bị khởi tố, truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”. Từ 28/4 đến ngày 4/5/2016, TAND tỉnh đưa bị cáo Lường Văn Định ra xét xử, nhận định không có căn cứ kết tội, tuyên ông Định không phạm tội.
Viện trưởng VKSND tỉnh đã quyết định kháng nghị một phần bản án, đề nghị TAND Cấp cao tại Hà Nội xử lại theo hướng: Tuyên bị cáo Định phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo khoản 2 Điều 285 BLHS.
Ngày 24/11/2016, tại phiên phúc thẩm, TAND Cấp cao chấp nhận Quyết định kháng nghị phúc thẩm 165/QĐ-VKS-P3 ngày 16/5/2016 của Viện trưởng VKSND tỉnh Sơn La, hủy một phần bản án sơ thẩm; chuyển hồ sơ vụ án cho TAND tỉnh Sơn La xét xử sơ thẩm lại.
Ngày 25/5/2017, TAND tỉnh đưa vụ án ra xử sơ thẩm lần 2, quyết định xử phạt bị cáo Định 30 tháng tù về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Ngày 25/1/2018, TAND Cấp cao đưa vụ án ra xử phúc thẩm lần 2; không chấp nhận kháng cáo của bị cáo; y án sơ thẩm với bị cáo Định.
Chứng cứ buộc tội có "vấn đề"?
Từ khi bị khởi tố tới nay, ông Định một mực cho rằng mình bị oan.
Ông Định cho rằng việc ông ký Quyết định 2439/QĐ-UBND không phải là nguyên nhân gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 826 triệu đồng; mà là do hành vi lập khống hồ sơ nghiệm thu khối lượng của đơn vị thi công cùng các đồng phạm thông đồng gây ra. Quyết định này, ông chỉ phê duyệt điều chỉnh dự toán công trình theo đúng thẩm quyền; chứ không phải quyết định điều chỉnh dự án. Và việc điều chỉnh dự toán không phải là cơ sở để thanh toán cho nhà thầu.
Theo ông Định, tháng 7/2010, ông đã được UBND tỉnh điều động sang nhận công tác tại Sở VH,TT&DL. Thời điểm này công trình đang thi công và số tiền thanh toán cho nhà thầu thi công mới chỉ là 1 tỷ, thiệt hại 826 triệu đồng chưa xảy ra. “Sự việc xảy ra tại thời điểm tôi đã chuyển công tác khác, đã bàn giao toàn bộ nhiệm vụ cho Chủ tịch mới và việc thanh toán đều do BQL thực hiện, không liên quan đến tôi”, ông Định nói.
Cũng theo ông Định, BQL không phải là cơ quan do UBND huyện Quỳnh Nhai thành lập, mà do UBND tỉnh Sơn La thành lập, có tư cách pháp nhân, con dấu riêng, hoạt động độc lập theo quy chế riêng và pháp luật. Đồng thời, BQL được UBND tỉnh giao quản lý trực tiếp toàn bộ nguồn vốn nhà nước thuộc dự án, tự hợp đồng các vụ việc, tự thanh quyết toán với đối tác theo pháp luật đầu tư và đã được ủy quyền chủ đầu tư.
Trước khi ông Định bị khởi tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, Nguyễn Thị Thanh Hương đã trả lại cho Nhà nước hơn 826 triệu đồng là hậu quả của vụ án.
Tại phiên tòa từ 28/4 - 4/5/2016, các bị cáo Vương, Hương, Động đã thừa nhận: “Nếu các bị cáo không cố tình lập khống biên bản nghiệm thu khối lượng... thì vụ án không thể xảy ra... Ông Định không biết gì cả và không liên quan gì hết”.
Ngày 18/1/2022, VKSND Cấp cao tại Hà Nội đã có Văn bản 166/GBT-VC1 gửi ông Định với nội dung đã chuyển đơn của ông Định đến TAND Tối cao để giải quyết theo thẩm quyền.