Sớm sửa đổi Luật Hải quan 2014 để không bị tụt hậu

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trần Đức Hùng nêu rõ những kết quả tích cực đạt được trong thi hành Luật Hải quan.
Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trần Đức Hùng nêu rõ những kết quả tích cực đạt được trong thi hành Luật Hải quan.
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Sau 10 năm thi hành, Luật Hải quan năm 2014 đã phát huy tác dụng trong cải cách thủ tục hành chính và góp phần bảo vệ lợi ích, chủ quyền quốc gia, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh

Qua 10 năm thi hành, có thể khẳng định Luật Hải quan đã đi vào cuộc sống. Luật đã đóng góp tích cực vào việc thực hiện chủ trương cải cách hành chính và cải cách thủ tục hành chính nói chung, cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan nói riêng; tăng cường hiệu quả cho công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới. Đồng thời, góp phần bảo vệ an ninh, an toàn xã hội và bảo vệ lợi ích, chủ quyền quốc gia, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Bên cạnh kết quả đã đạt được, qua theo dõi, giám sát và phản ánh của dư luận cho thấy, việc thực hiện Luật Hải quan năm 2014 và các văn bản quy định chi tiết thi hành cũng bộc lộ một số hạn chế, bất cập cần được khắc phục. Đáng chú ý là việc thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan cũng còn một số vướng mắc, bất cập.

Trong khi đó, hiện nay Đảng và Nhà nước đang thực hiện “cuộc cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị”, cơ cấu tổ chức của nhiều cơ quan, bao gồm ngành Hải quan sẽ có sự thay đổi trong thời gian tới. Ngoài ra, Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Một trong các nhiệm vụ, giải pháp được đặt ra là “Đổi mới toàn diện việc giải quyết thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công không phụ thuộc địa giới hành chính; nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến, dịch vụ số cho người dân và doanh nghiệp, hướng tới cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình, cá nhân hóa và dựa trên dữ liệu”.

Vì thế, việc nghiên cứu, kiến nghị hoàn thiện pháp luật trong lĩnh vực hải quan nói chung và thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan nói riêng là rất cần thiết nhằm kịp thời kiến nghị cơ quan có thẩm quyền tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong việc thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan cũng như làm rõ các yêu cầu, điều kiện cần thiết để tiếp tục đổi mới toàn diện việc giải quyết thủ tục hành chính, đẩy mạnh chuyển đổi số trong ngành Hải quan...

Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trần Đức Hùng nhấn mạnh, Luật Hải quan năm 2014 có ý nghĩa chính trị, tầm quan trọng đặc biệt đối với công tác cải cách, hiện đại hóa Hải quan Việt Nam, tạo nền tảng pháp luật để tiếp tục thực hiện Chiến lược phát triển Hải quan, Chiến lược phát triển Tài chính đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đáp ứng yêu cầu hội nhập sâu, rộng trong giai đoạn mới. Luật Hải quan là văn bản pháp lý quan trọng, bao quát toàn bộ hoạt động nghiệp vụ của ngành Hải quan, là cơ sở để xây dựng hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực hải quan.

Thực hiện mục tiêu chiến lược về thực hiện hải quan số, hải quan thông minh, cùng với đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, Bộ Tài chính (Tổng cục Hải quan) đã nỗ lực cải cách quy trình theo hướng đơn giản hóa, số hóa quy trình thủ tục hải quan hướng tới số hóa quy trình thủ tục và tự động hóa tối đa việc thực hiện thủ tục hải quan nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động xuất nhập khẩu và giảm thiểu thời gian thông quan và chi phí cho doanh nghiệp.

Nêu rõ những kết quả tích cực đạt được, nhưng Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Trần Đức Hùng thẳng thắn chỉ rõ những bất cập, hạn chế và nguyên nhân. Qua đó, đưa ra những kiến nghị cụ thể về hoàn thiện chính sách, pháp luật; kiến nghị về tổ chức thực hiện trong thời gian tới...

Các ý kiến ghi nhận những nỗ lực của Bộ Tài chính, Tổng cục Hải quan trong cải cách thủ tục hành chính thời gian qua. Những cải cách trong thực hiện thủ tục hành chính không chỉ giúp ngành Hải quan nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước mà còn tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp, khẳng định cam kết của Việt Nam trong việc cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế.

Tuy nhiên, các ý kiến cũng chỉ rõ, việc thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan vẫn còn những bất cập, hạn chế cần được khắc phục. Đặc biệt là công tác kiểm tra chuyên ngành, việc bảo đảm nguồn lực cho hoạt động hải quan để bảo đảm hoạt động xuất nhập khẩu và lưu thông hàng hóa được liên tục, thông suốt. Hơn nữa, việc thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về sắp xếp, tinh gọn bộ máy, chuyển đổi số quốc gia cũng đặt ra yêu cầu cần sớm nghiên cứu để đề xuất sửa đổi, bổ sung quy định của Luật Hải quan cho phù hợp.

Một số ý kiến đề nghị làm rõ về công tác phối hợp giữa các cơ quan trong hoạt động kiểm tra chuyên ngành, về hệ thống thông quan điện tử VNACSS/VCIS và 20 hệ thống công nghệ thông tin vệ tinh, về Cổng thông tin một cửa quốc gia, Cơ chế một cửa ASEAN...

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Nguyễn Trường Giang, vướng mắc trong công tác kiểm tra chuyên ngành không phải là vấn đề mới mà đã được nghiên cứu khi xây dựng Luật Hải quan năm 2014. Tuy vậy, đây là vấn đề rất khó, liên quan đến trách nhiệm của nhiều Bộ, cơ quan nên Luật Hải quan năm 2014 cũng chỉ quy định trách nhiệm của cơ quan kiểm tra chuyên ngành trong việc thông báo kết quả kiểm tra cho cơ quan Hải quan trong thời hạn 2 ngày làm việc kể từ ngày có kết quả kiểm tra.

Mặt khác, Nghị quyết số 19/NQ-CP năm 2018 của Chính phủ về tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2018 và những năm tiếp theo xác định những mục tiêu rất mạnh mẽ trong đổi mới công tác kiểm tra chuyên ngành như giảm ít nhất 50% danh mục hàng hóa, sản phẩm phải kiểm tra chuyên ngành; xóa bỏ căn bản tình trạng một mặt hàng chịu quản lý, kiểm tra chuyên ngành của nhiều hơn một cơ quan; giảm tỷ lệ các lô hàng nhập khẩu phải kiểm tra chuyên ngành tại giai đoạn thông quan từ 25 - 27% hiện nay xuống còn dưới 10%... Nhưng đến nay, nhiều mục tiêu không đạt được. Bởi thế, ông Nguyễn Trường Giang cho rằng, đây là nội dung cần có đánh giá kỹ, xác định đúng nguyên nhân để có giải pháp phù hợp.

Kịp thời khắc phục những hạn chế, bất cập

Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi, Hải quan là đầu mối phối hợp, còn thực chất trách nhiệm kiểm tra chuyên ngành nào vẫn được thực hiện theo quy định của pháp luật chuyên ngành đó, từ chất lượng hàng hóa đến an toàn vệ sinh thực phẩm... Các Bộ, ngành đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, đơn cử như Bộ Công Thương đã cắt giảm tới 60% danh mục hàng hóa phải kiểm tra chất lượng; Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã cắt giảm danh mục những hàng hóa qua chế biến, sau đóng gói thì không phải kiểm dịch; Bộ Khoa học và Công nghệ chuyển việc kiểm tra nhà nước về đo lường sang kiểm tra sau thông quan...

Song, Thứ trưởng cũng thẳng thắn thừa nhận, đây vẫn là một trong những “nút thắt” còn tồn tại và cho biết Bộ Tài chính đang đề xuất với Chính phủ theo hướng Bộ nào, chuyên ngành nào thì cải cách mạnh mẽ chuyên ngành đó; vẫn thực hiện nhiệm vụ của từng Bộ nhưng có kết nối và chia sẻ chung để bảo đảm thực hiện nhanh, thuận lợi và hiệu quả nhất.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh: Nếu không hành động ngay sẽ lại tụt hậu. (Ảnh trong bài: Nghĩa Đức)

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nhấn mạnh: Nếu không hành động ngay sẽ lại tụt hậu. (Ảnh trong bài: Nghĩa Đức)

Khẳng định Bộ Tài chính và ngành Hải quan là những đơn vị đi đầu trong ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số, Thứ trưởng Bộ Tài chính chia sẻ, từ năm 2014, ngành Hải quan đã đưa vào ứng dụng Hệ thống thông quan hàng hóa tự động (VNACCS) và Hệ thống thông tin tình báo hải quan (VCIS). Cùng đó, phát triển thêm 20 hệ thống công nghệ thông tin của Hải quan để phục vụ công tác quản lý trong lĩnh vực này.

“Nhờ những hệ thống này, thủ tục thông quan hiện nay được thực hiện 24/7 và thu thuế 24/7, góp phần thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu. Đơn cử như năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của nước ta tiến sát mốc 800 tỷ USD”, Thứ trưởng nói.

Nhấn mạnh nếu không hành động ngay sẽ lại tụt hậu, Thứ trưởng nêu rõ, Bộ Tài chính đã quan tâm, chỉ đạo rất sát sao vấn đề này và sớm đưa vào triển khai ứng dụng hệ thống công nghệ mới để vừa củng cố hệ thống VNACCS/VCIS vừa cập nhật được những tiến bộ trong lĩnh vực công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo trong thời gian tới, phục vụ tốt nhất cho doanh nghiệp và người dân.

Tại Phiên giải trình về “Thực hiện thủ tục hành chính trong lĩnh vực hải quan” do Ủy ban Pháp luật của Quốc hội tổ chức trước dịp Tết Ất Tỵ vừa qua, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng đề nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thời gian tới tiếp tục chỉ đạo Bộ Tài chính và các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất sửa đổi Luật Hải quan năm 2014 để phục vụ công tác sắp xếp, tinh gọn bộ máy, đồng thời, khắc phục những bất cập, hạn chế.

Về giải pháp trước mắt, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật lưu ý, cần nghiên cứu sớm sửa đổi Nghị định số 85/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định thực hiện thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa quốc gia, cơ chế một cửa ASEAN và kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Trong đó, tập trung vào những nội dung liên quan đến cơ chế phối hợp đồng bộ giữa các Bộ, ngành; xây dựng cơ sở dữ liệu chung để chia sẻ thông tin, kiểm tra chuyên ngành, cấp phép, kiểm soát hàng hóa, kết nối trao đổi dữ liệu qua hệ thống một cửa quốc gia; công khai thông tin chia sẻ, có cơ chế phản hồi nhanh đối với những ý kiến đề xuất của doanh nghiệp...

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Tuyên truyền sâu rộng chính sách pháp luật trong lĩnh vực hải quan

Cán bộ Hải quan phổ biến kiến thức pháp luật cho người dân. (Ảnh: Quang Phú)
(PLVN) -  Tổng cục Hải quan vừa ban hành Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật; tuyên truyền, hỗ trợ, cung cấp thông tin năm 2025 nhằm cung cấp đầy đủ, kịp thời thông tin pháp luật, đặc biệt là các văn bản quy phạm pháp luật mới được ban hành để tổ chức, cá nhân có liên quan nắm bắt và thực thi có hiệu quả; gắn phổ biến pháp luật với xây dựng, hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật về hải quan…

Chính sách thuế mới của Trump tác động thế nào tới xuất khẩu cá ngừ Việt Nam?

Chính sách thuế mới của Trump tác động thế nào tới xuất khẩu cá ngừ Việt Nam?
(PLVN) -  Năm 2024, ngành cá ngừ Việt Nam đã cán đích ấn tượng với kim ngạch XK đạt 989 triệu USD, tăng 17% so với năm 2023. Trong số các thị trường XK cá ngừ, Mỹ đang là thị trường NK nhiều nhất cá ngừ của Việt Nam với tỷ trọng chiếm hơn 39% tổng kim ngạch XK. Chính vì thế, các doanh nghiệp đang rất là lo ngại về những chính sách thương mại, đặc biệt là các mức thuế quan mà chính quyền Trump có thể áp dụng với các quốc gia đang có thâm hụt thương mại lớn với Mỹ, trong đó có Việt Nam.

Mãnh liệt sức sống Việt

Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị của Thường trực Chính phủ gặp gỡ doanh nghiệp. Ảnh: VGP.
(PLVN) -  Hôm qua (10/2), “Hội nghị của Thường trực Chính phủ gặp gỡ doanh nghiệp về nhiệm vụ, giải pháp để doanh nghiệp tư nhân tăng tốc, bứt phá, góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững trong kỷ nguyên mới” đã diễn ra tại Hà Nội trong một bối cảnh đặc biệt.

Nhiều đề xuất sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân

Nhiều đề xuất sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân
(PLVN) -  Hiện nhiều ý kiến đề xuất sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đều cho rằng cần phải thay đổi mức giảm trừ gia cảnh và các bậc tính thuế. Trong tờ trình mới nhất về sửa đổi Luật Thuế TNCN của Bộ Tài chính, các vấn đề này đều đã được đề cập cụ thể.

Vốn chính sách giúp nhiều nữ đảng viên vùng cao phát triển thành công kinh tế gia đình

Nữ đảng viên Vũ Thị Lệ Thủy - Giám đốc HTX 3T Farm, thị trấn Cao Phong (tỉnh Hoà Bình) giới thiệu sản phẩm cam chất lượng cao để bán ra thị trường. (Ảnh trong bài: Trần Lê)
(PLVN) -  Không chỉ thể hiện vai trò của người đảng viên gương mẫu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các nữ đảng viên còn là gương sáng khi quản lý và sử dụng hiệu quả nguồn vốn chính sách, nâng cao thu nhập cho gia đình, góp phần vào việc phát triển kinh tế địa phương.

Tín hiệu vui về nội lực doanh nghiệp Việt

Thủ tướng Phạm Minh Chính khảo sát tại Tập đoàn THACO. Ảnh: VGP
(PLVN) -  Ngày 8/2 vừa qua, trong chương trình công tác tại Quảng Nam, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã tới thăm và làm việc với Cty CP Tập đoàn Trường Hải (THACO) tại Khu kinh tế mở Chu Lai.

Để có những vụ mùa bội thu

Ngành Nông nghiệp các địa phương, điển hình như Bình Thuận, nỗ lực vượt khó và đột phá. (Ảnh: Báo Bình Thuận)
(PLVN) - Bước vào năm mới, trên khắp các tỉnh, thành, không khí lao động sản xuất sôi động đang lan tỏa mạnh mẽ, từ miền núi phía Bắc đến Đồng bằng sông Cửu Long. Nông dân cùng các doanh nghiệp nông nghiệp đồng lòng đưa các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, phát triển các vùng nông nghiệp công nghệ cao và xây dựng chuỗi giá trị bền vững. Sự chung sức này đã và đang góp phần đưa ngành Nông nghiệp cả nước phấn đấu đạt những thành tựu vượt bậc, hướng đến mục tiêu tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2025.

Đồng Nai trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho các dự án lớn

Lãnh đạo tỉnh Đồng Nai trao Giấy chứng nhận đầu tư cho các doanh nghiệp. (Ảnh: H.M)
(PLVN) - Chiều 7/2, UBND tỉnh Đồng Nai tổ chức Lễ trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 14 dự án vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và vốn trong nước; trong đó, 12 dự án FDI với tổng vốn hơn 680 triệu USD và 2 dự án trong nước với vốn đầu tư gần 1.500 tỷ đồng.

Xuất khẩu nông sản gặp khó ngay đầu năm 2025

Xuất khẩu nông sản gặp khó ngay đầu năm 2025
(PLVN) - Chia sẻ về tình hình tăng trưởng của ngành nông nghiệp đầu năm 2025, Thứ trưởng Bộ NN & PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, nông sản đang gặp bất lợi kép do sản lượng tăng nhưng giá và sức mua giảm.

EU siết quy định đối với nông sản tươi: Lưu ý cho doanh nghiệp Việt

Ảnh minh họa. (Ảnh: TTĐN)
(PLVN) -  Thông tin từ Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ điển cho biết, Liên minh Châu Âu (EU) đang áp dụng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt hơn đối với nông sản tươi nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm và giảm tác động môi trường. Điều này đặc biệt ảnh hưởng đến thị trường Bắc Âu, gồm Thụy Điển, Đan Mạch và Na Uy – nơi nổi tiếng với yêu cầu cao về an toàn thực phẩm. Đây vừa là thách thức nhưng cũng là cơ hội lớn cho doanh nghiệp Việt Nam.

Sức Xuân trên công trường

Ảnh minh họa
(PLVN) -  Trong những ngày đầu Xuân, ngay từ 1/2 (tức mùng 4 Tết Ất Tỵ), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có chương trình công tác kiểm tra một số công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm.

Bảo đảm cấp đủ vốn cho mục tiêu tăng trưởng năm 2025

Phó Thống đốc thường trực NHNN Đào Minh Tú thông tin tại cuộc họp báo thường kỳ Chính phủ tháng 1/2025. (Ảnh: NHNN)
(PLVN) -  Ngân hàng Nhà nước (NHNN) bảo đảm nguồn vốn cho nền kinh tế trên cơ sở đẩy mạnh vốn huy động, vốn nhàn rỗi cho nền kinh tế với chính sách lãi suất hợp lý. Ngoài ra, nếu cần thiết, NHNN sẽ sử dụng các công cụ điều hành trong việc cung ứng vốn, tái cấp vốn…

Nghiệm thu phòng thí nghiệm Nông sản và Thực phẩm tại cửa khẩu cầu Bắc Luân II

Quang cảnh Lễ ký kết
(PLVN) - Ngày 6/2, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Quốc tế Tân Đại Dương (Việt Nam) và Tập Đoàn Kiểm Nghiệm Trung Quốc - Công ty TNHH Quảng Tây, Chi nhánh Đông Hưng (Trung Quốc) đã ký kết nghiệm thu bàn giao nhà làm việc, trang thiết bị phòng thí nghiệm Nông sản và Thực phẩm (CCIC) tại cửa khẩu cầu Bắc Luân II.

Doanh nhân Hoàng Việt Anh - Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Viễn thông FPT - FPT Telecom: Hy vọng và tin tưởng vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc

Doanh nhân Hoàng Việt Anh - Chủ tịch hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Viễn thông FPT - FPT Telecom: Hy vọng và tin tưởng vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc
(PLVN) - Tiếp theo thành tựu của các kỷ nguyên giải phóng dân tộc và hội nhập quốc tế, giờ đây những doanh nghiệp và doanh nhân Việt Nam đang trở thành trụ cột của đất nước trong kỷ nguyên mới. Trong không khí đầu Xuân của một kỷ nguyên mới, Báo Pháp luật Việt Nam đã có cuộc phỏng vấn doanh nhân Hoàng Việt Anh - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Viễn thông FPT - FPT Telecom.