Sau vụ chìm tàu Dìn Ký ở Bình Dương, ngày 24-5 vừa qua Bộ Giao thông - Vận tải có văn bản gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương đề nghị tăng cường công tác quản lý đối với hoạt động của tàu thuyền du lịch. Theo đó, kiên quyết dừng hoạt động những tàu không bảo đảm tiêu chuẩn, lái tàu không bằng và những bến thuyền không được cấp phép.
![]() |
Tàu du lịch đón khách tham quan trên biển Cát Bà Ảnh: Duy Lân |
Gần 50% số tàu du lịch chưa đạt chuẩn
Theo Trưởng Phòng Văn hóa- Thông tin và Thể thao huyện Cát Hải Vũ Tiến Bảy, trong số 63 tàu hoạt động du lịch ở các vịnh Cát Bà hiện nay có 32 phương tiện đủ tiêu chuẩn, được cấp phép hoạt động, số còn lại đang xem xét, chờ thẩm định, cấp phép. Tuy nhiên, do nhu cầu khách du lịch thăm vịnh Lan Hạ tăng cao vào mùa hè nên tất cả tàu vẫn đều đặn đưa hàng trăm khách tham quan các vịnh mỗi ngày. Trong khi đó, du lịch Cát Bà đang khó khăn khi tỉnh Quảng Ninh có quyết định cấm tàu, thuyền đưa khách sang bến Gia Luận và nghỉ đêm trên vịnh Lan Hạ. Nhưng rõ ràng, bài học chìm tàu gỗ ở Quảng Ninh cuốn theo 13 sinh mạng và vụ đắm tàu Dìn Ký ở Bình Dương khiến 16 người thiệt mạng còn nóng hổi. Do vậy, lệnh cấm trên của tỉnh Quảng Ninh cũng là dễ hiểu, nhất là khi bến tàu Gia Luận nông, không được nạo vét và vịnh Lan Hạ chưa có điểm neo đậu qua đêm nào được cấp phép. Tuy nhiên, theo Chủ tịch Hiệp hội du lịch Cát Bà Nguyễn Thị Thu Hường, thực tế vẫn có nhiều tàu du lịch Hạ Long “lén lút” đến các điểm giáp ranh Hạ Long- Lan Hạ neo đậu, để khách nghỉ lại qua đêm. Không biết, chẳng may xảy ra sự cố, trách nhiệm sẽ thuộc về ai và du lịch Cát Bà sẽ bị ảnh hưởng xấu đến mức nào?
Ở Cát Bà hiện nay, ngoài gần một nửa số tàu du lịch chưa được cấp phép đang hoạt động chở khách thăm vịnh, theo ông Bảy, có 8 nhà nổi hoạt động dịch vụ ăn uống, trong đó có 4 nhà nổi trên vịnh Cái Bèo và 4 nhà nổi trên vịnh Cát Bà. Chưa nói đến những tiêu chuẩn về dịch vụ và vệ sinh môi trường, rõ ràng, nơi đầu sóng ngọn gió, nằm kề biển khơi ấy, vấn đề bảo đảm an toàn của du khách là mối lo thường trực. Mặt khác, thực tế trên địa bàn thành phố hiện có hàng chục tàu du lịch chở khách tuyến Hải Phòng- Cát Bà; Đồ Sơn – Cát Bà; Đồ Sơn- Đảo Dấu cũng như nhiều nhà nổi, tàu neo đậu kinh doanh, hoạt động dịch vụ du lịch, ăn uống như ở khu vực cầu Sông Giá (Thủy Nguyên); trên sông Tam Bạc ở bên cầu Lạc Long; sông Đa Độ thuộc huyện Kiến Thụy… Do vậy, việc kiểm tra, phát hiện kịp thời những vi phạm trong hoạt động này luôn là thách thức đối với các cơ quan chức năng.
Lơ là trách nhiệm về an toàn tàu du lịch
Việc chở quá tải của những chuyến tàu từ Hải Phòng ra Cát Bà cũng không hiếm. Dịp 30-4 và 1-5 vừa qua, theo Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Cát Bà Nguyễn Thị Thu Hường, hình ảnh chen chúc, chật ních khách trên các chuyến tàu ra đảo thật hãi hùng. Ngay cả khi tàu cập bến, nhìn cảnh tượng nhễ nhại mồ hôi, chen nhau lên bờ của các “thượng đế” mà người làm du lịch nhiều năm, đón nhiều tua khách từ khắp nơi đến Cát Bà như bà Hường không khỏi giật mình, hú vía vì sự liều lĩnh của cả doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách lẫn du khách. Bất chấp nguy cơ mất an toàn, họ sẵn sàng bước lên những con tàu quá tải cả người và phương tiện như thế để đi du lịch. Mặt khác, những nhà nổi, tàu nổi kinh doanh ăn uống kia do ai cấp phép, có bảo đảm an toàn theo quy chuẩn không và các biện pháp phòng ngừa tai nạn, phương tiện sẵn sàng cứu hộ vẫn chưa được cơ quan quản lý, chủ đơn vị kinh doanh cũng như du khách thật sự quan tâm. Nhiều chủ tàu ở Cát Bà thừa nhận, khách nước ngoài có ý thức bảo vệ tính mạng cao hơn hẳn khi xuống tàu họ thường phải biết trước tàu họ đi tiêu chuẩn ra sao, có hệ thông cứu hộ, cứu nạn và các phương án bảo đảm an toàn hay không. Ngược lại, rất ít khách du lịch trong nước quan tâm đến vấn đề đó mà chỉ cốt sao có phương tiện ra đảo, ra vịnh là được. Thậm chí nhiều khách chấp nhận bước lên những con tàu quá tải, chật ních người chỉ để chắc chắn rằng mình không bị bỏ lại phía sau. Thực tế đó cùng với việc luật đường thủy chưa quy định bắt buộc người đi tàu phải mặc áo phao mà chỉ dừng lại ở việc vận động nên khi tham gia lưu thông đường thủy, ý thức của chủ tàu và hành khách chưa cao, nguy cơ mất an toàn vẫn luôn tiềm ẩn.
(Còn tiếp)
Văn Lượng