Sở Y tế Hải Phòng tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc

Những ngày gần đây, thị trường tân được trong nước có biến động sau khi Công ty Zuelli pharma (ZPV), công ty phân phối đôc quyền tân dược tại Việt Nam chấm dứt hoạt động.

Thuốc nội tăng, thuốc ngoại giữ giá

Chiều 3-10, chúng tôi có mặt tại cửa hàng của công ty TNHH Việt Dũng, ở số 22 phố Trần Nguyên Hãn (quận Lê Chân), một trong số công ty tư nhân kinh doanh tân dược lớn nhất thành phố. Dược sĩ Trần Anh Dũng, giám đốc công ty cho biết, trước ngày 15-9, thời điểm công ty ZPV chấm dứt hoạt động tại Việt Nam, công ty nhận được thông báo sẽ tăng giá thuốc của một số hãng nước ngoài đang cung ứng thuốc cho thị trường Việt Nam thông qua ZPV. Tuy nhiên, sau đó, do sự can thiệp kịp thời của Bộ Y tế, các hãng này không tăng giá thuốc như dự kiến. Đến thời điểm này, giá thuốc do công ty bán ra hầu như không tăng so với trước .

Tại một số cửa hàng thuốc của Công ty Dược Hải Phòng, các nhân viên bán hàng cho biết, thuốc ngoại vẫn giữ giá, chỉ một số loại tăng nhẹ như thuốc điều trị tim mạch của ZPV tăng khoảng 2-3%, không đáng kể. Tuy nhiên, thuốc trong nước sản xuất lại có chiều hướng tăng giá. Khá nhiều loại thuốc nội tăng giá từ 5- 30%. Trong đó, nhóm thuốc kháng sinh, thuốc cảm tăng nhiều hơn cả. Ví dụ, thuốc Neciome của Xí nghiệp dược phẩm trung ương Huế tăng từ 2800 đồng lên 3600 đồng ( tăng 29%); thuốc Klion của Hà Tây tăng từ 490 đồng lên 530 đồng/vỉ, (8%); thuốc Bisep của Hà Tây tăng 1500 đồng lên 1800 đồng/vỉ, (20%); rượu phong thấp của Công ty Dược Hải Phòng tăng từ 4400 đồng lên 4725 đồng chai( 8%)...

Tại Bệnh viện đa khoa Việt -Tiệp, giá thuốc không có gì thay đổi. Trưởng khoa Dược của bệnh viện cho biết, từ tháng 5 đến nay, bệnh viện không tăng giá thuốc bán cho người bệnh.

Dược sĩ Trần Văn Huyến, Giám đốc Công ty Dược Hải Phòng cho biết, công ty đảm nhiệm cung ứng thuốc cho tất cả các bệnh viện trên địa bàn thành phố, với hơn 500 loại. Giá thuốc cung ứng cho bệnh viện do hai Sở Tài chính-Y tế của thành phố duyệt. Từ tháng 5-2004, thời điểm bắt đầu thực hiện Chỉ thị 05 của Bộ Y tế về chấn chỉnh việc cung ứng và sử dụng thuốc trong các bệnh viện công lập, công ty giảm giá thuốc cung ứng cho các bệnh viện từ 5-7%. Từ nay đến hết năm 2004, giá thuốc cho các bệnh viện không có gì thay đổi. Cũng theo giám đốc Công ty Dược Hải Phòng, sở dĩ thuốc nội tăng giá là do giá nhựa, giấy nhập khẩu để làm bao bì, nhãn mác tăng. Hải Phòng không nhiều bệnh viện, nhu cầu về thuốc không lớn, do đó ảnh hưởng không nhiều sau khi ZPV chấm dứt hoạt động như thị trường thuốc của thủ đô Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.

Giá thuốc của tư nhân thả nổi

Có thể khẳng định, thành phố Hải Phòng không khan hiếm tân dược và chưa có tình trạng đầu cơ, ém thuốc chờ cơ hội tăng giá. Thành phố và ngành Y tế quản lý chặt chẽ giá thuốc trong các bệnh viện. Tuy vậy, theo dược sĩ Trần Văn Thọ, Phó giám đốc Sở Y tế, vấn đề quản lý giá thuốc tại Hải Phòng vẫn còn khó khăn, nhất là tại các đại lý, nhà thuốc tư nhân và các cơ sở khám chữa bệnh tư nhân. Theo quy định, các cơ sở bán thuốc phải niêm yết giá thuốc và chỉ được bán đúng giá niêm yết. Tuy nhiên, không phải cơ sở nào cũng thực hiện đúng quy định này. Vi phạm có tính phổ biến là các cơ sở niêm yết giá không giống nhau. Ví dụ, cùng một loại thuốc bổ Hotamin G của Hàn Quốc, cửa hàng 23 phố Lê Lợi bán ra 80 nghìn đồng/hộp, trong khi cửa hàng số 18 cùng phố chỉ bán 76 nghìn đồng/hộp. Một số thuốc điều trị bệnh tim mạch mua tại cửa hàng Việt Dũng ở phố Trần Nguyên Hãn rẻ hơn so với mua tại các cửa hàng trên phố Đà Nẵng hay Lê Lợi. Đó là chưa kể nhiều loại tân dược vào thành phố bằng con đường quà biếu hoặc xách tay từ nước ngoài về. Do số lượng ít, nên giá bán các loại thuốc này khó kiểm soát được.

Ngành Y tế thực hiện quản lý giá tân dược bằng các quy định cụ thể, chủ yếu là kiểm tra hoá đơn, chứng từ đầu vào, đầu ra của thuốc rồi so sánh với giá niêm yết để kết luận cơ sở có vi phạm các quy định về giá hay không. Việc này, các doanh nghiệp, đơn vị lớn, có tên tuổi chấp hành tốt, còn các đại lý nhỏ hoặc nhà thuốc tư nhân khó kiểm tra, quản lý do hoá đơn chứng từ đầu vào không đầy đủ. Nan giải nhất là giá thuốc tại các cơ sở khám, chữa bệnh tư nhân. Hiện thành phố có gần 1000 cơ sở khám chữa bệnh tư nhân. Hầu hết các cơ sở này bán thuốc cho người bệnh, vi phạm quy chế kê đơn và bán thuốc theo đơn của Bộ Y tế. Nguồn thuốc tại các cơ sở y tế tư nhân do các bác sĩ mua trên thị trường, nhưng có khi của các hãng do trình dược viên giới thiệu, tiếp thị. Khám chữa bệnh tại nhà, không ai lại hỏi tiền công khám, giá các loại thuốc, vì vậy thầy thuốc hétttt bao nhiêu, người bệnh móc túi trả bấy nhiêu. Thực tế, đa số thuốc bán tại nhà bao giờ cũng đắt hơn mua tại các hiệu thuốc. Bởi thầy thuốc đã tính gộp của tiền công khám bệnh vào tiền thuốc. Khám bệnh không có y bạ, thầy thuốc không kê đơn thuốc mà vẫn bán thuốc, vì thế khó có thể biết giá thuốc leo thang đến tận đâu? Trong khi đó, ngành Y tế chưa chấn chỉnh được tình trạng khám, chữa bệnh tư, nhất là các vi phạm quy chế kê đơn và bán thuốc theo đơn, vì vậy việc quản lý giá thuốc tại các cơ sở khám, chữa bệnh tư hầu như thả nổi.

Quản lý bằng cách nào?

Thuốc chữa bệnh là loại hàng hoá đặc biệt, liên quan trực tiếp đến sức khoẻ và tính mạng con người. Quản lý chặt chẽ giá thuốc chữa bệnh là nhiệm vụ quan trọng của các ngành chức năng, trong đó, giữ vai trò chủ đạo là ngành Y tế. Theo dược sĩ Trần Văn Thọ, việc quản lý giá tân dược trước hết là nhiệm vụ của Bộ Y tế. Cần xoá bỏ độc quyền trong phân phối thuốc chữa bệnh như thời gian qua, cho phép nhiều đơn vị tham gia phân phối thuốc chữa bệnh, tạo sự cạnh tranh lành mạnh trên thị trường thuốc. Nhà nước cần quan tâm phát triển ngành công nghiêp dược, xây dựng các nhà máy sản xuấ thuốc đạt tiêu chuẩn khu vực và quốc tế; tiếp tục thực hiện mục tiêu bảo hiểm y tế toàn dân. Theo đó, bảo hiểm y tế là nơi trả tiền các chi phí khám chữa bệnh, trong đó có tiền thuốc cho người bệnh.

Có như vậy, thị trường tân dược mới mong an toàn và lành mạnh. Sở Y tế tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng thuốc chữa bệnh, phát hiện kịp thời thuốc kém chất lượng để bảo vệ quyền lợi và sức khoẻ người tiêu dùng. Cần quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị cho trung tâm kiểm nghiệm dược và mỹ phẩm nhằm nâng cao năng lực hoạt động cho trung tâm trong việc quản lý chất lượng dược phẩm. Công ty Dược Hải Phòng cung ứng đầy đủ thuốc chữa bệnh cho các bệnh viện, không để người bệnh tự mua thuốc điều trị; tiếp tục chấn chỉnh việc kê đơn và bán thuốc theo đơn trong các bệnh viện, quản lý chặt chẽ việc kê đơn thuốc ngoại trú; có giải pháp cụ thể chấn chỉnh mạng lưới khám chữa bệnh tư nhân trên địa bàn thành phố.

Về phía người bệnh, không nên tự ý mua thuốc điều trị bệnh, khi ốm nên đến các cơ sở y tế để khám và điều trị theo chỉ định của bác sĩ. Mọi người nên tự trang bị kiến thức về giá thuốc, nên tham khảo kỹ trước khi mua thuốc, tránh mua đắt và mua phải thuốc kém chất lượng.

Minh Khuê