Đáng chú ý, đánh giá về kết quả hoạt động của các đại biểu, HĐND TP Hải Phòng đã đề cao vai trò của báo chí, công nghệ thông tin trong việc gắn kết giữa cử tri và các đại biểu.
Những số liệu biết nói
Trong nhiệm kỳ 5 năm, HĐND TP Hải Phòng đã để lại những dấu ấn quan trọng trong việc thực hiện vai trò là cơ quan quyền lực, đại diện cho ý chí, nguyện vọng nhân dân trong bộ máy nhà nước ở địa phương.
Trong đó, để quyết định các vấn đề quan trọng của Thành phố Hải Phòng, HĐND đã ban hành 318 quyết định, 143 nghị quyết, trong đó có 31 Nghị quyết chuyên đề; 11 nghị quyết về nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế, xã hội, an ninh, quốc phòng của Thành phố cùng nhiều nghị quyết về ngân sách, nhân sự bộ máy lãnh đạo của Thành phố Hải Phòng.
Các nghị quyết của HDDND TP đã thể chế hóa các chủ trương, chính sách của Đảng, điều hành của Chính phủ và các nghị quyết, văn bản pháp luật do Quốc hội ban hành quan trọng, phù hợp với ý chí, nguyện vọng của nhân dân Hải Phòng. HĐND Thành phố cũng đã ban hành.
Trong việc thực hiện chức năng giám sát, HĐND TP Hải Phòng đã thực hiện đổi mới đối với các hoạt động chất vấn đối với các cơ quan thuộc UBND TP và các quận huyện. Trong đó, có 177 câu hỏi chất vấn đối với lãnh đạo các ngành của Thành phố và chính quyền cơ sở. Hình thức chất vấn cũng đã được thay đổi, với việc xây dựng các đoạn phim (video) minh họa. Các câu hỏi chất vấn đã được lãnh đạo các Sở, UBND cấp huyện trả lời với tần suất cao, với 60 lượt lãnh đạo các Sở phải báo cáo giải trình tại cuộc họp và 77 văn bản trả lời theo yêu cầu giải trình của HĐND.
Trong phiên họp thứ 14, cũng là phiên họp để chuẩn bị chuyển giao nhiệm vụ cho HĐND nhiệm kỳ 2016-2021, HĐND Thành phố Hải Phòng đã nghe báo cáo toàn nhiệm kỳ của UBND Thành phố, các Ban thuộc HĐND, Tòa án và VKS; thảo luận và thông qua Đề án cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao sức cạnh tranh, giá trị gia tăng và phát triển bền vững đến năm 2020, định hướng đến năm 2030; thảo luận về nhiệm vụ, giải pháp thu hồi đất đã giao, cho thuê không đúng đối tượng, không đúng thẩm quyền, chậm đưa vào sử dụng hoặc sử dụng sai mục đích gây lãng phí tài nguyên và nhiều vấn đề quan trọng khác của công tác quản lý nhà nước, phát triển kinh tế - xã hội mà cử tri quan tâm.
Trăn trở
Mặc dù đã đạt được nhiều thành công trong nỗ lực thực hiện chức năng, quyền hạn và nhiệm vụ là cơ quan quyền lực nhà nước, đại diện cho ý chí, nguyện vọng của nhân dân TP Hải Phòng, nhưng nhìn lại 5 năm thực hiện nhiệm vụ được giao, HĐND TP Hải Phòng vẫn còn nhiều “trăn trở” về những việc chưa làm được cho dân trong nhiệm kỳ này.
Theo báo cáo của HĐND do Phó chủ tịch Nguyễn Đình Bích trình bày, nhiệm kỳ qua, một số nghị quyết, quyết định của HĐND chưa đảm bảo tốt, hiệu quả trên thực tế còn hạn chế; các quy định của pháp luật nhằm đảm bảo hiệu lực thực thi của các nghị quyết còn thiếu; một số nghị quyết về lĩnh vực cải cách hành chính, phân cấp sử dụng biên chế hành chính còn chưa rõ ràng nên chưa tạo ra sự chủ động thực hiện của các cấp, ngành của địa phương.
Đánh giá về những nguyên nhân của hạn chế trên, HĐND TP Hải Phòng cho rằng, việc thể chế hóa các chủ trương, chính sách, pháp luật bằng nghị quyết của HĐND TP còn có những bất cập, có những văn bản pháp luật chưa sát thực tiễn gây khó khăn cho việc thực hiện. Bên cạnh đó, nhận thức của một số bộ phận cán bộ, công chức, người dân về vai trò, nhiệm vụ của HĐND chưa rõ ràng, đầy đủ cũng là nguyên nhân dẫn đến việc thực hiện chưa hiệu quả các quyết sách của HĐND.
Những tồn tại trong công tác giám sát hiện nay của HĐND TP là do nguồn lực tài chính chưa đáp ứng yêu cầu; nhận thức và năng lực của một bộ phận cán bộ, công chức còn hạn chế nhưng nguyên nhân cơ bản nhất vẫn là còn thiếu các quy định của pháp luật và thiếu các chế tài để đảm bảo thực hiện kết quả của hoạt động giám sát của HĐND. Do thiếu chế tài đảm bảo việc các đối tượng chịu giám sát và đối tượng liên quan phải thực hiện kết luận giám sát nên việc giám sát còn hạn chế.
Dù còn những hạn chế mà nguyên nhân đến từ cơ chế còn thiếu nhưng HĐND TP Hải Phòng cũng rất lạc quan về kết quả đã đạt được và những đóng góp tích cực của HĐND nhiệm kỳ 2011-2016 đối với việc xây dựng, phát triển kinh tế, xã hội của địa phương và tăng cường vai trò của công tác quản lý nhà nước, thực thi pháp luật đối với các mặt của đời sống của trung tâm kinh tế - xã hội khu vực duyên hải phía Bắc.
Về những bài học quan trọng đưa đến thành công trong công tác nhiệm kỳ 2011-2016, HĐND Thành phố cho rằng, cần bám sát các quy định của pháp luật liên quan để thực hiện đúng và đầy đủ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND; quyết liệt, sáng tạo và luôn đổi mới lề lối làm việc. Trong đó, vai trò của báo chí, công nghệ thông tin là rất quan trọng, giúp gắn kết cử tri với đại biểu HĐND; giúp các đại biểu lắng nghe, nắm bắt ý kiến của cử tri cũng như để cư tri có thể theo dõi, giám sát, trao đổi với đại biểu một cách hiệu quả nhất.