Sáng nay 6/1/2014, TAND TPHCM đã mở phiên tòa xét xử vụ đại án tham nhũng do bị cáo Huỳnh Thị Huyền Như (nguyên Phó Phòng quản lý rủi ro, quyền trưởng Phòng Giao dịch Điện Biên Phủ, ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, Vietinbank, Chi nhánh TPHCM) cầm đầu cùng 22 bị cáo khác lừa đảo hơn 4.000 tỷ đồng.
Các bị cáo bị truy tố hàng loạt tội danh gồm: “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”, “cho vay nặng lãi”, “vi phạm quy định về hoạt động cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”, “lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức”.
Khi bước xuống xe để vào tòa, Huỳnh Thị Huyền Như gây sự chú ý bởi không chỉ là nhân vật trung tâm của vụ án mà còn khoác trên người bộ quần áo tươm tất với quần đen, áo hồng trông rất chỉn chu. Ngồi trước vành móng ngựa, Huyền Như rất bình thản. Gương mặt bị cáo trông trẻ trung hơn so với lúc bị khởi tố. Đôi kính cận và sự điềm nhiên của Huyền Như trước tòa khiến nhiều người bất ngờ bởi không giống với "phong thái" của người đang bị truy tố trước vành móng ngựa. Huyền Như có 3 luật sư bào chữa cho mình tại tòa.
Vụ án này được đánh giá là có tính chất vi phạm nghiêm trọng, phức tạp, số tiền lừa đảo lớn nhất từ trước đến nay nên HĐXX sẽ có 5 thành viên với 2 thẩm phán, 3 hội thẩm. VKSND TPHCM cũng thừa ủy quyền của VKSND Tối cáo cử 3 kiếm sát viên (trong đó có 1 kiểm sát viên dự khuyết) giữ quyền công tố tại phiên tòa. Chánh tòa hình sự TAND TPHCM, thẩm phán Nguyễn Đức Sáu ngồi ghế chủ tọa phiên tòa.
Ngoài 23 bị cáo bị đưa ra trước vành móng ngựa, HĐXX còn triệu tập 15 nguyên đơn dân sự (bị hại), người bị hại, 80 cá nhân, tổ chức có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong vụ án. Nguyên đơn dân sự của vụ án có 3 ngân hàng TMCP gồm: Á Châu, VIB, Nam Việt... Có 50 luật sư thuộc nhiều Đoàn luật sư khác nhau trong cả nước có mặt tại tòa để tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị cáo, các cá nhân, tổ chức, công ty bị hại có liên quan trong vụ án.
Được xác định là người cầm đầu vụ án, Như bị truy tố về 2 tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản và làm giả con dấu, tài liệu của cơ quan, tổ chức. Võ Anh Tuấn cũng bị truy tố về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Ngoài ra, 21 bị cáo còn lại cũng bị truy tố với nhiều tội danh. Trong đó có 13 bị cáo nguyên là trưởng, phó phòng, cán bộ các phòng giao dịch thuộc Vietinbank và nhiều giám đốc, phó giám đốc của các doanh nghiệp.
Huyền Như, chủ mưu của vụ án bình thản trước giờ xét xử |
Một nhân viên ngân hàng, mới ở tuổi 29 mà Huyền Như đã bạo gan đi mượn hàng trăm tỷ đồng lãi suất cao để mua bất động sản khắp nơi. Bất động sản rơi vào “bất động”. Lãi mẹ đẻ lãi con khiến Huyền Như làm liều, trở thành một siêu lừa.
Vụ án này được dư luận đặc biệt quan tâm. Hàng loạt câu hỏi được đặt ra như Huyền Như là ai, có ai giúp đỡ hay không mà lừa đảo chiếm đoạt tài sản một cách dễ dàng, tinh vi thế?. Và quan trọng hơn, lý do, nguyên nhân nào đẩy Huyền Như trở thành một “siêu lừa” như thế?...
Huyền Như, xuất phát điểm là cán bộ tín dụng của ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (Vietinbank). Từ năm 2007, khi mới chỉ 29 tuổi thôi nhưng cô gái này đã mạnh dạn mượn tiền của nhiều tổ chức, cá nhân với hàng trăm tỷ đồng để mua đất động sản khắp nơi như TPHCM, Đà Nẵng, Bà Rịa – Vũng Tàu, Đà Lạt, Quảng Nam, An Giang…
Thời điểm đó, đất đai “sốt xình xịch” nên Huyền Như cứ mải chạy theo lợi nhuận mà quên mất những nguy cơ rủi ro, tiềm ẩn. Đến năm 2010, khi bất động sản đóng băng, thì số tiền hơn 200 tỷ đồng mà Huyền Như vay mượn với lãi suất “khủng” cũng bắt đầu “lãi mẹ đẻ lãi con”.
Đang loay hoay tìm lối ra khi khoản nợ nần ngập đầu thì cái vị trí đang ngồi tại Vietinbank là phó Phòng quản lý rủi ro, quyền Trưởng Phòng Giao dịch Điện Biên Phủ, Chi nhánh TPHCM lại trở thành một “phao cứu sinh”, giải pháp hữu hiệu cho Huyền Như.
Lợi dụng vị trí, chức vụ, quyền hạn đang có, Huyền Như bắt đầu hành trình lừa đảo bằng thủ đoạn làm giả con dấu, giả tài liệu, hồ sơ của các tổ chức cá nhân, câu kết với một số đồng nghiệp, cá nhân khác…
Với thẩm quyền được phê duyệt lệnh chuyển tiền của chủ tài khoản từ ngân hàng đi các đơn vị, doanh nghiệp theo quyết định của chủ tài khoản với mức 50 tỷ đồng/lệnh, Huyền Như bắt đầu hành trình lừa đảo của mình.
Để thực hiện mục đích của mình, Huyền Như đã thuê người đàn ông trên đường Phạm Hồng Thái, gần công viên 23/9, quận 1 làm giả 8 con dấu đứng tên các cơ quan, đơn vị gồm: Vietinbank chi nhánh Nhà Bè, công ty Phúc Vinh, Thịnh Phát, Hưng Yên, An Lộc, Đức Minh Quang, Bảo hiểm toàn cầu, Saigonbank - Berjaya.
Trong thời gian từ tháng 3/2010 đến tháng 9/2011, Huyền Như đã giả danh Vietinbank chi nhánh Nhà Bè và chi nhánh TPHCM để huy động tiền nhằm thực hiện hành vi lừa đảo.
Tuyệt chiêu huy động vốn với mức hưởng lãi suất chênh lệnh cao bằng việc sử dụng con dấu giả, tài liệu giả của ngân hàng và một số cá nhân đơn vị, Huyền Như đã dễ dàng đưa các con mồi vào bẫy đã giăng sẵn. Một số ngân hàng thông qua các cá nhân và công ty tư nhân để gửi tiền vào Vietinbank chi nhánh Nhà Bè và Vietinbank chi nhánh TPHCM đã bị Huyền Như lừa mất trắng cả nghìn tỷ đồng.
Huyền Như sử dụng các con dấu giả này làm giả các chứng từ, hợp đồng và trả lãi suất cao để huy động tiền của các tổ chức cá nhân. Tuy nhiên, hành vi của Huyền Như dù có tinh vi, gian xảo đến mức nào cũng không qua mắt được “lưới” pháp luật. Nhận đơn tố cáo của các cá nhân, tổ chức, cơ quan cảnh sát điều tra vào cuộc. Kết quả điều tra cho thấy, Huyền Như đã thực hiện trót lọt hành vi, chiếm đoạt của 9 công ty, 3 ngân hàng và 3 cá nhân tổng số tiền là 3.982 tỷ đồng. Số tiền chiếm đoạt được, Như trả tiền vay lãi nặng cho 14 cá nhân, trả tiền chênh lệch ngoài hợp đồng cho 9 cá nhân, trả nợ gốc, nợ lãi…
Số tiền trong vụ “đại án” Huyền Như và đồng bọn chiếm đoạt gần 4.000 tỷ đồng là quá lớn; tuy nhiên đến nay, số tài sản thu giữ, kê biên được của các bị can chỉ gồm: Các loại tài sản trị giá hơn 624 tỷ đồng, gần 157.000 euro, hơn 4.600USD… Tổng cộng, chưa đến 1.000 tỷ đồng! Còn hơn 3.000 tỷ đồng vẫn chưa biết đã “đi đâu và về đâu”.