Du khách Trung Quốc mặc áo phông hình “đường lưỡi bò”, đốt tiền Việt Nam, hướng dẫn viên Trung Quốc giới thiệu sai lệch về lịch sử Việt Nam, các ấn phẩm du lịch phi pháp trà trộn vào ấn phấm du lịch Việt… Đó là hàng loạt sai phạm khiến dư luận bất bình.
Hàng loạt sai phạm “đường lưỡi bò”
Chiều 17/10/2019, ông Trần Đức Hiếu hiện công tác tại Viện Cơ học và Tin học ứng dụng (TP HCM) và một người bạn đến Công ty Lữ hành Saigontourist trên đường Lê Thành Tôn (quận 1, TP HCM) hỏi thông tin về tour du lịch đi Trương Gia Giới - Phượng Hoàng Cổ Trấn (Trung Quốc).
Tại đây, nhân viên quầy du lịch nước ngoài giới thiệu các tour đi trong tháng 11 và cung cấp cho khách cuốn cẩm nang dày gần 100 trang giới thiệu hình ảnh thắng cảnh Trương Gia Giới. Đáng chú ý, cuốn sách do Ủy ban đối ngoại và du lịch Trương Gia Giới biên soạn có in hình ảnh "đường lưỡi bò" phi pháp ở biển Đông tại hai trang cuối giới thiệu các đường bay của sân bay quốc tế Hà Hoa Trương Gia Giới.
 |
| Một ấn phẩm quảng cáo du lịch có in “đường lưỡi bò” phi pháp. |
Ngày 18/10/2019, Tổng cục Du lịch – Bộ VHTT&DL gửi văn bản hỏa tốc về việc siết chặt công tác quản lý nội dung thông tin, ấn phẩm quảng bá du lịch sau vụ việc Công ty TNHH MTV Dịch vụ lữ hành Saigontourist phát ấn phẩm có in hình "đường lưỡi bò" hay đường chín đoạn cho du khách.
Văn bản do Phó Tổng Cục trưởng Du lịch Ngô Hoài Chung ký khẳng định việc để lọt các ấn phẩm quảng bá du lịch có in hình ảnh "đường lưỡi bò" là sự việc hết sức nghiêm trọng, vi phạm pháp luật Việt Nam, thông tin sai sự thật, xuyên tạc lịch sử, vi phạm chủ quyền biển đảo của Việt Nam.
Tổng Cục yêu cầu các doanh nghiệp lữ hành nội địa, quốc tế, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài hoạt động du lịch nghiêm túc, tuân thủ đúng quy định pháp luật Việt Nam về việc không sử dụng bản đồ, ấn phẩm, hình ảnh có in hình đường chín đoạn khi kinh doanh du lịch tại Việt Nam.
Kế tiếp, các doanh nghiệp phải chủ động rà soát các ấn phẩm tuyên truyền quảng bá du lịch, đảm bảo việc tuân thủ đúng quy định của pháp luật Việt Nam về sử dụng bản đồ, ấn phẩm, không được để xảy ra sự cố mới khắc phục. Việc sử dụng những ấn phẩm do nước ngoài xuất bản cần bị hạn chế.
Nếu sử dụng, doanh nghiệp phải kiểm tra kỹ lưỡng trước khi gửi đến khách hàng. Trong trường hợp phát hiện các ấn phẩm có in hình "đường lưỡi bò", Tổng cục yêu cầu các doanh nghiệp phải lập tức tiêu hủy và báo cáo cho các cơ quan quản lý Nhà nước có thẩm quyền.
Ngay khi nhận được thông tin vụ việc trên, Chánh Thanh tra Sở Du lịch TP HCM đã cùng Thanh tra Sở Thông tin & Truyền thông đã đến trụ sở Saigontourist kiểm tra và lập biên bản sự việc.
Làm việc với đoàn Thanh tra, ông Vũ Duy Vũ, Phó Tổng Giám đốc Công ty Lữ hành Saigontourist, cho biết, tại Hội chợ du lịch quốc tế TP (ITE HCMC 2019) diễn ra đầu tháng 9/2019, công ty có tiếp một đối tác phía Trung Quốc là Công ty Trung Thế. Đơn vị này đã gửi một số quyển cẩm nang thông tin về danh thắng này để khách du lịch tham khảo.
Ông Vũ Duy Vũ lý giải, do nhân viên của công ty kiểm tra không kỹ, chỉ nghĩ đây là thông tin giới thiệu về Trương Gia Giới nên đã để ở quầy hướng dẫn để khách cần thì tìm hiểu thông tin. Lực lượng chức năng thu giữ để tiêu hủy 6 quyển cẩm nang du lịch có "đường lưỡi bò", đồng thời yêu cầu công ty phải thu hồi toàn bộ số cẩm nang đã phát cho khách.
Đồng thời yêu cầu Saigontourist cung cấp đầy đủ các hợp đồng với phía công ty Trung Quốc cũng như giải trình chi tiết về việc nhận số cẩm nang này như thế nào, số lượng bao nhiêu quyển.
Trước đó, hôm 5/9/2019, cơ quan chức năng TP HCM phát hiện ấn phẩm quảng bá du lịch có hình “đường lưỡi bò” do Công ty du lịch Hola China (trụ sở ở Thượng Hải, Trung Quốc) dự tính phát cho khách tại Hội chợ ITE HCMC 2019. Số ấn phẩm này sau đó đã bị tịch thu và tiêu hủy toàn bộ.
Còn nhớ cách đây hơn ba năm, ngày 14/5/2016, trên mạng xã hội xuất hiện một số hình ảnh về nhóm khách được cho là người Trung Quốc mặc áo phông in bản đồ hình “đường lưỡi bò” xuất hiện tại sân bay ở Việt Nam. Hình ảnh trên chiếc áo cho thấy, “đường lưỡi bò" phi pháp bao trùm các đảo, biển thuộc chủ quyền của Việt Nam và nhiều nước lân cận.
Theo đó, tối 13/5/2016, có một đoàn khách du lịch người Trung Quốc làm thủ tục nhập cảnh tại sân bay quốc tế Cam Ranh. Sau khi làm thủ tục nhập cảnh, đoàn khách này đi ra khu vực bên ngoài để chuẩn bị lên xe đi Nha Trang (Khánh Hòa). Lúc này, hơn 10 người Trung Quốc cởi bỏ áo khoác, còn lại áo thun trắng phía sau có in bản đồ hình “đường lưỡi bò”.
Khi phát hiện sự việc, lực lượng chức năng tại sân bay Cam Ranh đã yêu cầu đoàn khách Trung Quốc phải thay ngay áo khác. Đại diện Công ty TNHH Thương mại du lịch Aladin (TP Nha Trang) xác nhận đoàn khách trên đi theo tour do doanh nghiệp này tổ chức, xuất phát từ TP Tây An, Trung Quốc đến Cam Ranh.
Khách du lịch xuyên tạc lịch sử và đốt tiền Việt Nam
Ngày 28/2/2018, mạng xã hội của cộng đồng hướng dẫn viên (HDV) Hoa ngữ đăng tải video dài hơn 30 giây quay cảnh một phụ nữ nói tiếng Trung Quốc đang thuyết minh cho khách Trung Quốc tại Bảo tàng Đà Nẵng (trong khuôn viên thành Điện Hải - di tích quốc gia đặc biệt).
Đóng vai trò như HDV, người này nói áo dài truyền thống Việt Nam xuất phát từ áo sườn xám của Trung Quốc, may theo phong cách Việt nhưng vẫn giống y đúc. Người này còn giới thiệu "Việt Nam từng thuộc về Trung Quốc. Về lịch sử, Việt Nam là một khu vực nhỏ thuộc về Trung Quốc, sau này vì giao tranh mà phân chia ra và mới hình thành một quốc gia".
Người đăng tải video bày tỏ lo ngại khi lịch sử Việt Nam bị xuyên tạc ngay trong Bảo tàng nằm cách Trung tâm hành chính Đà Nẵng chưa đầy 100m. Nhiều bình luận thể hiện sự bất bình khi luật Việt Nam không cho phép người nước ngoài hành nghề HDV.
Ông Huỳnh Đình Quốc Thiện, Giám đốc Bảo tàng Đà Nẵng, xác nhận video được quay tại bảo tàng và yêu cầu kỹ thuật truy xuất camera, phối hợp với Sở Du lịch xác minh, truy tìm người phụ nữ trong video. Ông Thiện cho hay: "Theo xác minh ban đầu, một nam hướng dẫn viên Việt Nam đã trình thẻ HDV khi dẫn đoàn khách tự do vào bảo tàng. Sau đó thì người phụ nữ đứng thuyết minh, xuyên tạc lịch sử Việt Nam".
Ông Thiện cho biết Bảo tàng Đà Nẵng không cho phép người nước ngoài hoạt động HDV du lịch. Ngay bảng nội quy gắn phía trước cửa bảo tàng đã nêu rõ. Nhân viên bảo tàng cũng thường xuyên kiểm soát các đoàn khách để chấn chỉnh tình trạng HDV “chui”.
Ngay sau khi Sở Thông tin - Truyền thông và Sở Du lịch TPHCM vào cuộc xử lý việc Công ty lữ hành Saigon Tourist phát hành ấn phẩm du lịch in hình "đường lưỡi bò", đơn vị này đã bị xử phạt 50 triệu đồng, buộc thu hồi toàn bộ ấn phẩm để tiến hành tiêu hủy. Công ty đã thu hồi toàn bộ ấn phẩm hiện có để nộp lại cho đoàn thanh tra.
Đồng thời, xử phạt nghiêm khắc cá nhân, phòng ban nhận ấn phẩm mà không qua kiểm duyệt theo quy định. Saigontourist cũng ra quyết định chấm dứt ngay lập tức quan hệ với Công ty Trung Thế, đơn vị đưa ấn phẩm.
Trong thông cáo báo chí đại diện Saigontourist chia sẻ: "Chúng tôi ý thức đây là sự việc nghiêm trọng. Công ty nhận trách nhiệm trong việc để lọt ấn phẩm và xin nhận lỗi".
Không chỉ có trường hợp trên, các HDV du lịch người Việt cho biết, nhiều HDV người Trung Quốc đã giới thiệu sai về lịch sử, lãnh thổ Việt Nam. Tại buổi gặp lãnh đạo Sở Du lịch Đà Nẵng, nhóm HDV tiếng Trung người Việt có gửi cho đại diện Sở Du lịch một số hình ảnh, video... về người Trung Quốc tổ chức hoạt động hướng dẫn du lịch trái phép, sử dụng đồng nhân dân tệ, không dùng tiền Việt Nam khi mua hàng hóa.
Đặc biệt, nhóm HDV Việt đã cung cấp thêm thông tin có đoạn video ghi lại cảnh HDV tên Xue Chun Zhe xuyên tạc lịch sử, văn hóa Việt Nam. Cụ thể, khi dẫn đoàn khách Trung Quốc tham quan chùa Linh Ứng (bán đảo Sơn Trà, Đà Nẵng), Xue Chun Zhe nói: "14 thế kỷ trước Việt Nam thuộc một bộ phận phía bắc Trung Quốc. Sau này Việt Nam đã độc lập rồi tự thành lập một quốc gia nhưng nó vẫn thuộc quốc gia phụ thuộc, phải triều cống cho Trung Quốc".
Một HDV người Việt còn cho biết thêm, nhiều HDV Trung Quốc khi dẫn đoàn trên xe khách qua biển Mỹ Khê còn ngang nhiên giới thiệu biển Đà Nẵng là “biển của Trung Quốc”.
Cũng tại Đà Nẵng, một du khách người Trung Quốc ngang nhiên đốt tiền Việt ngay giữa một quán bar. Sự việc xảy ra vào tối ngày 14/6/2016, một nhóm du khách Trung Quốc đi du lịch tại TP Đà Nẵng đến chơi tại quán bar TV Club cùng với 3 thông dịch viên là nữ.
Đến khoảng nửa đêm, nhóm khách Trung Quốc chuẩn bị ra về nên gọi nhân viên đến tính tiền thì một vị khách lấy từ túi quần ra 1 tờ tiền mệnh giá 200.000 đồng, yêu cầu nhân viên cầm giúp và bất ngờ lấy bật lửa đốt tờ tiền. Nhân viên của quán vội dập lửa nhưng người này ngăn cản và để tờ tiền cháy.
Những người chứng kiến sự việc du khách Trung Quốc đốt tiền Việt hôm đó cũng không khỏi tức giận và phẫn nộ, đặc biệt là cách hành xử, thái độ của vị khách Trung Quốc bất lịch sự, vô văn hóa, vi phạm pháp luật Việt Nam.
Khách đến Việt Nam phải tuân thủ pháp luật Việt Nam
Ông Nguyễn Văn Tuấn - nguyên Tổng Cục trưởng Tổng cục Du lịch, Bộ VHTT&DL:
Việt Nam hoan nghênh tất cả các khách du lịch từ tất cả các quốc gia đến. Tuy nhiên, khách đến Việt Nam phải tuân thủ mọi quy định pháp luật của Việt Nam. Thêm nữa, các địa phương phải chỉ đạo các công ty lữ hành quốc tế đưa khách vào Việt Nam và các công ty lữ hành của Việt Nam đón khách Trung Quốc, quốc tế vào Việt Nam phải tuân thủ những quy định này. Các địa phương khác phải quan tâm và quản lý ngay từ khi khách đi vào cửa khẩu để tránh tình trạng các du khách ngoại quốc đem những ấn phẩm phi pháp vào Việt Nam.
Luật sư Trương Anh Tú - Trưởng Văn phòng Luật sư Trương Anh Tú, Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội:
Tôi được biết chúng ta có lực lượng an ninh văn hóa rất đông và mạnh, trong thời gian tới chắc chắn họ sẽ vào cuộc quyết liệt để “dẹp” hiện tượng vi phạm trắng trợn này, lực lượng chính ngoài các phòng an ninh của Công an các tỉnh thì cần thiết có sự hỗ trợ của Cục An ninh A83, Bộ Công an. Ngoài ra, tại các khu du lịch chúng ta nên chủ động lập các bảng giới thiệu thông tin đa dạng, đầy đủ về di tích, về lịch sử Việt Nam… bằng nhiều thứ tiếng và đặc biệt là tiếng Trung ở những nơi dễ tiếp cận đối với du khách.
Luật sư Lê Văn Hoan - Đoàn Luật sư TP HCM:
Việc đoàn khách du lịch Trung Quốc ngang nhiên mặc áo in hình “đường lưỡi bò 9 đoạn” nhập cảnh Cam Ranh rõ ràng là có ý đồ, động cơ mục đích rõ ràng. Hiện nay, “đường lưỡi bò 9 đoạn” mà Trung Quốc thể hiện trên bản đồ của mình không riêng gì Việt Nam mà các nước trong khu vực đều phản đối. Với hình ảnh này thì Trường Sa và Hoàng Sa của Việt Nam nằm trọn trong đường lưỡi bò.
Việc Trung Quốc đưa “đường lưỡi bò 9 đoạn” vào bản đồ của mình là trái với luật pháp quốc tế, trái công ước Liên Hợp quốc về Luật biển năm 1982. Như vậy, một số người mặc áo in hình “đường lưỡi bò 9 đoạn” nhập cảnh ở sân bay Cam Ranh là vi phạm về hoạt động du lịch và xúc tiến hoạt động du lịch được quy định tại Khoản 2 Điều 47 Nghị định 158/2013 “hành vi lợi dụng hoạt động xúc tiến du lịch làm phương hại quyền lợi quốc gia, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác”.
Mức phạt tiền đối với hành vi này từ 10.000.000 đồng đến 15.000.000 đồng đối với cá nhân; nếu là tổ chức thì mức phạt là gấp đôi so với cá nhân.
Luật sư Nguyễn Hồng Hà - Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Khánh Hòa:
Trước khi sang Việt Nam, cả đoàn cùng chuẩn bị áo thun in hình đó chứ không phải vài người tự phát. Lúc làm thủ tục nhập cảnh, qua cửa kiểm soát tại sân bay Cam Ranh, đoàn khách đều mặc khoác bên ngoài để che giấu áo thun có in hình “đường lưỡi bò” đã mặc sẵn bên trong.
Làm thủ tục xong, khi vào được bên trong sân bay Cam Ranh, họ đồng loạt cởi bỏ áo khoác ngoài quàng xuống thắt lưng, để trưng ra hình in trên áo thun. Đây là hành động có chủ đích theo mưu đồ đã tổ chức, chuẩn bị sẵn chứ không phải ngẫu nhiên, vô ý như họ nói. Đây là việc làm không thể chấp nhận được.
Có thể nói đây là hành vi vi phạm Luật An ninh quốc gia, ảnh hưởng đến độc lập chủ quyền của Việt Nam. Do đó, việc tịch thu, tiêu hủy tất cả các áo in hình “đường lưỡi bò”, trục xuất những người nước ngoài vi phạm trên là điều cần làm ngay. T.Dương (tổng hợp)
