Sẽ siết chặt quy trình ban hành quyết định hành chính?

Quyết định hành chính về đất đai là một trong những lĩnh vực được đề nghị “siết chặt” quy trình ban hành. Ảnh minh họa
Quyết định hành chính về đất đai là một trong những lĩnh vực được đề nghị “siết chặt” quy trình ban hành. Ảnh minh họa
(PLO) - Thực tế nhiều năm qua cho thấy có nhiều quyết định hành chính (QĐHC) được ban hành không bảo đảm tuân thủ đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục, gây ảnh hưởng đến tổ chức, cá nhân khiến họ phải khiếu nại, khiếu kiện, thậm chí khiếu nại, khiếu kiện kéo dài. Vì vậy, Dự án Luật Ban hành QĐHC được giao cho Bộ Tư pháp chủ trì nghiên cứu xây dựng và được kỳ vọng sẽ hạn chế sự tùy tiện trong quy trình ra QĐHC của các cơ quan công quyền.
Không đúng trình tự, người dân kiện “quan”
6h ngày 21/7/2012, tại chợ đầu mối phường Phú Hậu, TP.Huế, đang đậu xe mô tô bên lối đi vào cổng chợ cá, ông Nguyễn Ngọc Diệp bị Trần Văn Sang yêu cầu đi nơi khác. Ông Diệp không đồng ý liền bị Nguyễn Văn Dũng (cậu ruột Sang) đánh. Ông Diệp bỏ chạy, Sang và Dũng đuổi theo. Đến quầy bán thịt, ông Diệp nhặt cục đá mài dao thì Sang chụp dao chém 3 nhát vào lòng bàn tay và cẳng tay trái. Bị thương, ông Diệp chạy về Đồn Công an phường trình báo, sau đó yêu cầu khởi tố vụ án hình sự đối với Sang, Dũng.
Tuy nhiên, đến ngày 22/10/2012, cán bộ điều tra Công an TP.Huế lập biên bản vi phạm hành chính về việc ông Diệp có hành vi “đậu xe gây mất trật tự tại chợ đầu mối Phú Hậu” và ngày 12/11/2012, Trưởng Công an TP.Huế ra Quyết định (QĐ) số 02556 xử phạt cảnh cáo ông Diệp. 
Không đồng ý, ông Diệp có đơn khiếu nại đến Công an TP.Huế và nhiều cơ quan khác song không được giải quyết nên khởi kiện yêu cầu Tòa án hủy QĐ 02556, trong đó có lý do là trình tự ban hành QĐ xử phạt vi phạm hành chính không đúng quy định của pháp luật (sự việc xảy ra hơn 3 tháng mới lập biên bản).
Ngày 29/9/2013, TAND TP.Huế đưa vụ án ra xét xử, bác yêu cầu khởi kiện của ông Diệp về việc yêu cầu hủy QĐ 02556. Không đồng ý, ông Diệp kháng cáo lên TAND tỉnh. Mới đây, xét xử phúc thẩm, TAND tỉnh nhận định: Phạt cảnh cáo là trường hợp xử phạt theo thủ tục đơn giản và trong trường hợp xử phạt cảnh cáo thì người có thẩm quyền ban hành QĐ xử phạt tại chỗ và không phải lập biên bản. Nếu hành vi vi phạm phải lập biên bản thì khi phát hiện, phải kịp thời lập biên bản. 
Nhưng hơn ba tháng sau khi xảy ra vụ việc, tại cơ quan Công an TP.Huế, cán bộ điều tra mới tiến hành lập biên bản ông Diệp với hành vi “đậu đỗ xe gây mất trật tự tại khu vực chợ đầu mối Phú Hậu” là vi phạm về thời gian lập biên bản theo quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 33 Nghị định 73/2010/NĐ-CP… Bởi thế, TAND tỉnh chấp nhận kháng cáo của ông Diệp, xử hủy QĐ 02556 của Công an TP.Huế.
Trên đây chỉ là ví dụ nhỏ trong số rất nhiều các QĐHC bị khiếu nại, khiếu kiện trong thời gian qua. Theo một kết quả khảo sát của Vụ Pháp luật Hình sự Hành chính (Bộ Tư pháp), trong những lĩnh vực quản lý nhà nước, việc ban hành các QĐHC của các cơ quan nhà nước còn nhiều tồn tại, bất cập. 
Chẳng hạn như một số trường hợp QĐHC được ban hành không bảo đảm tuân thủ đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục ban hành QĐHC; chưa bảo đảm công khai, minh bạch và sự tham gia, đóng góp của đối tượng điều chỉnh của QĐHC trong quy trình ban hành; cũng có trường hợp, thủ tục hành chính được đơn giản hóa đến mức bất hợp lý (không đủ thời gian cho các cơ quan chuyên môn xem xét tính pháp lý của hồ sơ) dẫn tới QĐHC được ban hành khi chưa được xem xét cẩn trọng, kỹ lưỡng. 
Nguyên nhân của thực trạng này là do pháp luật hiện hành còn thiếu các quy định chung về điều kiện, trình tự, thủ tục ban hành QĐHC làm cơ sở để xác định trách nhiệm của cơ quan, người có thẩm quyền ban hành QĐHC.
Chuẩn hóa 5 loại QĐHC
Hôm qua (13/2), dưới sự chủ trì của Thứ trưởng Bộ Tư pháp Hoàng Thế Liên, Ban soạn thảo Dự án Luật Ban hành QĐHC đã có phiên họp đầu tiên. Tại phiên họp, Vụ trưởng Vụ Pháp luật Hình sự Hành chính Nguyễn Thị Kim Thoa cho biết: Việc ban hành QĐHC đúng điều kiện, trình tự, thủ tục không chỉ có ý nghĩa dưới góc độ quản lý nhà nước mà còn có ý nghĩa dưới góc độ dân chủ, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của cá nhân, tổ chức.
Hoạt động quản lý, điều hành của các cơ quan hành chính chỉ có thể hiệu quả và các quyền của tổ chức, công dân được bảo đảm khi các cơ quan hành chính tuân thủ các nguyên tắc và quy trình nhất định, bảo đảm tính minh bạch trên cơ sở các quy định pháp luật đã rõ ràng mà tổ chức, công dân có thể giám sát việc thực hiện quy trình, nguyên tắc ấy. 
“Do đó, một số QĐHC được ban hành không đáp ứng đúng điều kiện, trình tự, thủ tục làm ảnh hưởng tới quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức và công dân cần phải được xác định là các QĐ trái pháp luật, phải kịp thời đình chỉ việc thi hành, bãi bỏ hoặc hủy bỏ các QĐ đó” – bà Thoa chia sẻ.
Tán thành việc tập trung quy định về trình tự, thủ tục để người có thẩm quyền ra QĐHC có thể phân biệt và tuân thủ, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Nguyễn Văn Thanh nêu lên thực tế: Các QĐHC, chủ yếu là chính quyền địa phương, nhất là cấp quận, huyện, liên quan đến thu hồi, giải phóng mặt bằng… thường “vấp” rất nhiều lỗi. Có điều, ông Thanh đề xuất trước mắt chỉ chuyên nghiệp hóa quy định ra QĐHC đối với 5 lĩnh vực “nổi cộm” gồm đất đai – tài nguyên, xây dựng, an ninh trật tự, lao động – thương binh – xã hội và tư pháp.
Tuy đồng tình với kiến nghị của ông Thanh nhưng PGS.TS Phạm Hữu Nghị (Viện Nhà nước và Pháp luật) lại băn khoăn: “Nếu quy định trình tự, thủ tục chặt chẽ, cẩn thận thì làm sao đáp ứng được yêu cầu nhanh chóng, kịp thời. Trong hai tiêu chí ấy, ta sẽ chọn tiêu chí nào khi mới đây xảy ra một loạt QĐ về nhà đất tại một thành phố lớn được ban hành theo cơ chế một cửa rất nhanh gọn nhưng không chính xác?”. 
Còn Thứ trưởng Hoàng Thế Liên lưu ý, trong Dự thảo Luật cần nghiên cứu xây dựng trình tự, thủ tục chung của một QĐHC, đồng thời phải có cả trình tự, thủ tục đối với QĐHC đặc thù, đặc biệt là những QĐ phương hại đến lợi ích của người dân, tổ chức.

Tin cùng chuyên mục

Toàn cảnh Hội nghị.

Đảm bảo quyền, lợi ích của công đoàn viên các cấp trong bối cảnh tinh gọn bộ máy

(PLVN) - Chiều ngày 15/1, Công đoàn Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị lần thứ Năm của Ban Chấp hành Công đoàn Bộ Tư pháp khoá III (mở rộng). Chủ tịch Công đoàn Bộ Khương Thị Thanh Huyền và các Phó Chủ tịch: Phan Hồng Nguyên, Hà Ánh Bình đồng chủ trì Hội nghị. Hội nghị còn sự tham dự của đồng chí Cao Xuân Thủy, Ủy viên Ban Chấp hành, Phó Chánh Văn phòng Đảng ủy Bộ; đồng chí Trịnh Xuân Tùng, Ủy viên BCH Đoàn Khối các cơ quan Trung ương, Bí thư Đoàn Thanh niên Bộ Tư pháp.

Đọc thêm

Cục THADS Bình Định: Giao chỉ tiêu, nhiệm vụ năm 2025

Cục THADS Bình Định tổ chức hội nghị trực báo công tác THADS Quý I năm 2025.
(PLVN) - Mới đây, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Bình Định đã ban hành quyết định giao chỉ tiêu, nhiệm vụ THADS, theo dõi thi hành án hành chính (THAHC) đồng thời đề ra các giải pháp cụ thể để lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ.

Khơi thông nguồn lực phát triển đô thị

Khơi thông nguồn lực phát triển đô thị
(PLVN) - Chiều 14/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Hội đồng thẩm định Dự án Luật quản lý phát triển đô thị. Đồng chủ trì phiên họp là Thứ trưởng Bộ Tư pháp Trần Tiến Dũng và Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng.

Ông Nguyễn Khánh Ngọc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp được bầu làm Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam

Ra mắt Ban Thường vụ Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV, nhiệm kỳ 2024 - 2029.
(PLVN) - Sáng 14/1, Đại hội Đại biểu toàn quốc Hội Luật gia Việt Nam đã thông qua Nghị quyết Đại hội và bầu Ban Chấp hành Trung ương Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV, nhiệm kỳ 2024 - 2029 gồm 115 thành viên; bầu Ban Kiểm tra gồm 8 thành viên. Ban Chấp hành khoá mới đã họp phiên thứ nhất, bầu các chức danh lãnh đạo chủ chốt của Hội. Theo đó, đồng chí Nguyễn Khánh Ngọc được bầu làm Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam khoá XIV.

Làm tốt vai trò “dẫn dắt” chuyển đổi số trong Bộ, ngành Tư pháp

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi phát biểu chỉ đạo hội nghị.
(PLVN) - Tại Hội nghị triển khai công tác năm 2025 của Cục Công nghệ thông tin (CNTT) diễn ra chiều 13/1, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi yêu cầu Cục cần nâng cao tính chuyên nghiệp, khoa học, chủ động, sáng tạo để làm tốt công tác hướng dẫn, “dẫn dắt” các đơn vị của Bộ, ngành Tư pháp trong chuyển đổi số.

Trao “Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình: Lan tỏa yêu thương dịp Xuân Ất Tỵ 2025

“Mái ấm Tư pháp" tại Ninh Bình (Ảnh: Hoàng Giáp)
(PLVN) - Chiều ngày 10/1, tại huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình, Báo Pháp luật Việt Nam đã phối hợp cùng Ngân hàng TMCP Quân đội (MB), Bệnh viện thẩm mỹ Saigon Young, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thị trấn Yên Thịnh tổ chức lễ bàn giao hai căn nhà “Mái ấm Tư pháp” cho hai gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn.

Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định Phạm Dân: Người cán bộ Tư pháp tận tâm

Ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định
(PLVN) - Trong hơn 30 năm gắn bó với ngành Tư pháp, ông Phạm Dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Bình Định vẫn được biết đến như một con người luôn gắn bó với những trang viết, nhất là về các hạn chế, chồng chéo, bất cập trong hệ thống pháp luật. Qua đó, góp phần cùng tập thể Sở để lại nhiều dấu ấn và đóng góp tích cực vào sự phát triển của Tư pháp địa phương, cũng như góp phần hoàn thành nhiệm vụ công việc của Bộ, ngành Tư pháp. 

Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter ủng hộ 200 triệu đồng xây nhà cho người nghèo ở huyện Cẩm Xuyên

Lãnh đạo huyện Cẩm Xuyên tiếp nhận biểu trưng của các cơ quan, đơn vị ủng hộ chương trình “Xuân ấm tình người”. Ảnh: PV
(PLVN) - Hưởng ứng Chương trình “Xuân ấm tình người” do UBND huyện Cẩm Xuyên (Hà Tĩnh) tổ chức nhằm giúp đỡ người nghèo đón Tết Ất Tỵ và đóng góp quỹ xóa nhà tạm, nhà dột nát, xây dựng nhà đại đoàn kết năm 2025, Báo Pháp luật Việt Nam và Công ty CP MBN Jupiter tại Hà Nội đã ủng hộ 200 triệu đồng.

Hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống VBQPPL thống nhất, đồng bộ

Cảnh phiên họp.
(PLVN) - Ngày 10/1, Bộ Tư pháp tổ chức họp Tổ biên tập dự thảo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (sửa đổi). Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật Trần Anh Đức chủ trì phiên họp. Tham dự phiên họp là đại diện các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp; bộ, ngành khác có liên quan.

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới

Xây dựng Ngành Thi hành án Quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới
(PLVN) -  Tại Hội nghị tổng kết công tác Thi hành án dân sự (THADS) năm 2024, triển khai nhiệm vụ năm 2025 của Ngành Thi hành án Quân đội diễn ra chiều 9/1, Thiếu tướng Nguyễn Phi Hùng, Cục trưởng Cục Thi hành án (Bộ Quốc phòng) đề nghị trong năm 2025, chỉ huy các cơ quan, đơn vị trong toàn ngành cần đổi mới tư duy, phương pháp làm việc, triển khai có hiệu quả các giải pháp đã đề ra, tạo sự chuyển biến đột phá trong cơ quan, đơn vị, xây dựng Ngành Thi hành án ngày càng vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.