Tại họp báo, trả lời báo chí liên quan đến dự thảo Đề án tổ chức lại Tổng cục Đường bộ Việt Nam thành Cục Đường bộ Việt Nam và Cục Đường bộ cao tốc Việt Nam, ông Vũ Hải Nam, Vụ trưởng Vụ Tổ chức - biên chế (Bộ Nội vụ) cho biết, các bộ, ngành đã bám sát quan điểm, nguyên tắc chỉ đạo trong vấn đề sắp xếp theo hướng tinh gọn bộ máy, giảm cấp trung gian. Hiện nay Bộ Giao thông vận tải (GTVT) vẫn đang trong quá trình xây dựng phương án, chưa có ý kiến chính thức gửi Bộ Nội vụ để báo cáo Ban chỉ đạo.
Theo ông Vũ Hải Nam, có 3 tiêu chí thành lập Tổng cục được quy định rất rõ trong Nghị định 101/2020/NĐ-CP của Chính phủ, gồm: có đối tượng quản lý nhà nước về chuyên ngành, lĩnh vực lớn, phức tạp, quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội; chuyên ngành, lĩnh vực cần quản lý tập trung, thống nhất ở trung ương, trường hợp đặc biệt do Chính phủ xem xét quyết định; được phân cấp, ủy quyền của Bộ trưởng để quyết định các vấn đề thuộc phạm vi quản lý nhà nước về chuyên ngành, lĩnh vực.
Đối chiếu với quy định trên thì Tổng cục Đường bộ Việt Nam có một tiêu chí chưa đáp ứng đầy đủ liên quan đến việc được giao ngành, lĩnh vực tập trung, không phân cấp cho địa phương. Cụ thể, đối với đường bộ hiện nay, đang có sự phân cấp giữa Trung ương và địa phương. Trung ương quản lý các tuyến quốc lộ; địa phương quản lý tỉnh lộ và huyện lộ. Đường quốc lộ, đường cao tốc là huyết mạch giao thông, có sự quan tâm quản lý tập trung tương đối đồng bộ và thống nhất trên cả nước. Nhưng hệ thống tỉnh lộ và huyện lộ đang được Chính phủ tính tới đẩy mạnh phân cấp cho địa phương tham gia quản lý, bảo trì, giải phóng mặt bằng, đầu tư...
Cho rằng, không có sự chồng chéo, trùng lắp trong việc tách Tổng cục Đường bộ Việt Nam ra làm 2 đơn vị quản lý, ông Vũ Hải Nam giải thích: trong đường bộ có đường cao tốc, nhưng đường cao tốc đang được xác định là tuyến đường huyết mạch, kết nối các cực tăng trưởng, tạo ra động lực tăng trưởng mới, nên cần có phương thức quản lý tập trung thống nhất.
Phương thức quản lý đường cao tốc hiện nay khác với quản lý đường bộ. Đường cao tốc được xây dựng mới, thu hút các nguồn lực, yêu cầu có cách quản lý riêng, chuyên sâu hơn. Đây là căn cứ để Bộ Nội vụ cùng Bộ GTVT báo cáo Ban Chỉ đạo và Thủ tướng Chính phủ xem phương án tổ chức nào cho hợp lý. Giả sử tách thành 2 Cục thì sẽ phải phân công rõ đầu mối để tham mưu giúp Bộ trưởng quản lý nhà nước về thể chế, chính sách, về quản lý đường bộ để đảm bảo chính sách thống nhất; khi tổ chức thực hiện có sự phân công phù hợp về phạm vi và đối tượng quản lý.
Thông tin thêm về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, việc sắp xếp tổ chức bộ máy là chủ trương lớn của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương. Nghị quyết của Quốc hội, tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ là cần giảm các đầu mối trung gian, tầng nấc, để khi thực hiện vai trò quản lý nhà nước của các bộ, các đơn vị thuộc bộ tham mưu trực tiếp.
Do đó, với những đơn vị không đảm bảo tiêu chí của Tổng cục, trừ trường hợp đặc biệt, thì sẽ sắp xếp lại theo hướng tinh gọn, hiệu quả. “Tinh thần là phải sắp xếp lại, không thể linh hoạt được với Tổng cục và tương đương. Đối với cấp Vụ, cấp Phòng cũng vậy. Sau khi sắp xếp sẽ giảm rất nhiều về số lượng các cục, vụ, phòng”- Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.
Cùng ngày, trao đổi với báo chí, Bộ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Thể khẳng định, Tổng cục Đường bộ chắc chắn sẽ không còn, bởi xét theo quy định, đơn vị này không đảm bảo tiêu chí.
Vừa qua, Tổng cục Đường bộ Việt Nam và Bộ GTVT đã báo cáo để giữ mô hình Tổng cục, do đơn vị đã có quá trình hoạt động lâu dài, song tới đây, mô hình này sẽ không còn nữa. Về định hướng sau khi xóa Tổng cục Đường bộ Việt Nam, Chính phủ giao cho Bộ GTVT xây dựng đề án trình và xin ý kiến các thành viên Chính phủ. Khi Thủ tướng ký nghị định điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ của Bộ GTVT, lúc đó mới có kết quả và mới biết mô hình cụ thể là gì, có Cục Đường bộ cao tốc Việt Nam không, hay chỉ có Cục Đường bộ Việt Nam, hoặc có cả hai.
Bộ trưởng Thể cho rằng, trong quá trình xây dựng có nhiều ý nên xin tiếp thu và lấy ý kiến các bên. Vấn đề này tới đây cũng cần công khai, tổ chức hội thảo lấy ý kiến, có thông tin nhiều chiều để tham mưu cho Chính phủ xem có nên tách hay giữ nguyên./.
