Sẽ có nghị định tháo gỡ vướng mắc chi cho khoa học công nghệ trong tháng Ba

Thứ trưởng Bộ KH&CN Phạm Đức Long cho biết, Bộ đã xây dựng văn bản quy định trách nhiệm người đứng đầu các cơ quan nhà nước trực tiếp phụ trách, lãnh đạo, chỉ đạo triển khai nhiệm vụ về phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo (ĐMST) và chuyển đổi số (CĐS) của cơ quan, tổ chức; Xây dựng, ban hành Đề án đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ CĐS của cơ quan nhà nước, người đứng đầu và cán bộ, công chức, viên chức trong cơ quan nhà nước.

Nhóm nhiệm vụ về thể chế, Bộ tập trung vào một số nhiệm vụ như sửa đổi một số quy định trong Luật Ngân sách nhà nước để có quy định riêng cho phù hợp với đặc thù và thông lệ quốc tế trong lập dự toán, quyết toán, tài trợ và sử dụng ngân sách nhà nước thực hiện các nhiệm vụ KH&CN; Xây dựng Đề án cơ chế thí điểm để doanh nghiệp thử nghiệm công nghệ mới có sự giám sát của Nhà nước, hoàn thiện chính sách miễn trừ trách nhiệm đối với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong trường hợp thử nghiệm công nghệ mới, mô hình kinh doanh mới mà có thiệt hại về kinh tế do nguyên nhân khách quan.

Bên cạnh đó, xây dựng Đề án hình thành các doanh nghiệp công nghệ chiến lược quy mô lớn trong nước để phát triển hạ tầng số, nhân lực số, dữ liệu số, công nghệ chiến lược, an toàn an ninh mạng; Xây dựng, cơ chế đặt hàng, giao nhiệm vụ cho các doanh nghiệp công nghệ số thực hiện các nhiệm vụ trọng điểm về chuyển đổi số; Xây dựng Đề án chuyển đổi số doanh nghiệp vừa và nhỏ và hộ kinh doanh cá thể.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết thêm, liên quan đến vấn đề tháo gỡ thể chế, quy trình thủ tục chi cho nghiên cứu phát triển KHCN, ĐMST và CĐS, Bộ Tài chính đã phối hợp chặt chẽ với Bộ KH&CN, tham mưu cho Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết về tháo gỡ cơ chế vướng mắc cho phát triển KHCN, ĐMST và CĐS. “Hiện nay, 2 Bộ đang phối hợp để sớm tham mưu ban hành nghị định hướng dẫn, dự kiến trong tháng này” - Bộ trưởng Thắng thông tin.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Thắng cho biết, hiện nay, Nghị quyết 193/2025/QH15 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá phát triển KHCN, ĐMST, CĐS quốc gia và theo dự thảo hướng dẫn, đã tháo gỡ căn bản tất cả các vướng mắc, từ bố trí kinh phí, dự toán, phân bổ giải ngân, thanh quyết toán… Cơ chế đã mở và tiệm cận với hình thức tạo thuận lợi. Vì vậy, khi nghị định hướng dẫn được ban hành, chắc chắn quy trình chi cho nghiên cứu KHCN được tháo gỡ hoàn toàn.

Bộ Tài chính cũng đang rà soát tổng thể các vướng mắc, “điểm nghẽn” về thể chế, để trình và sửa đổi, bổ sung cho phù hợp thực tiễn. “Hiện nay, qua rà soát, chúng tôi đang phối hợp với Bộ KH&CN trình một dự án luật sửa nhiều luật, ngay trong kỳ họp Quốc hội tới. Cũng trong tháng 5 này, chúng tôi cũng sẽ đề xuất và trình Quốc hội sửa đổi Luật Ngân sách nhà nước. Như vậy, các vấn đề liên quan đến thể chế chi cho KHCN cơ bản đã tháo gỡ” - Bộ trưởng Thắng nhấn mạnh.

Cơ chế cho nghiên cứu phát triển KHCN, ĐMST và CĐS cũng đang được rà soát. Riêng nội dung hợp tác công - tư, sẽ sửa đổi ngay trong một luật sửa nhiều luật. Chúng tôi sẽ phối hợp với Bộ KH&CN chuẩn bị luôn dự thảo nghị định hướng dẫn, để sau khi luật được thông qua, chúng ta ban hành nghị định hướng dẫn để áp dụng ngay.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng: Cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư đối với các dự án PPP về KHCN

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng báo cáo tại phiên họp.

Chúng tôi dự kiến bổ sung quy trình thực hiện riêng dự án đối tác công - tư (PPP) về KHCN; cho phép áp dụng hình thức chỉ định thầu đối với các nhà đầu tư đề xuất PPP mà nhà đầu tư sở hữu có bản quyền công nghệ chiến lược. Trong trường hợp này, nhà đầu tư không cần phải đề xuất phương án kỹ thuật thực hiện dự án, chỉ cần chứng minh năng lực giá trị và đề xuất tài chính thương mại cho cơ quan nhà nước và sẽ cho phép áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt đối với các dự án PPP về KHCN. Ngoài ra, còn nhiều chính sách ưu đãi hỗ trợ của Nhà nước dành cho các dự án PPP cũng như áp dụng cơ chế chia sẻ doanh thu, vấn đề cam kết mua lại các sản phẩm khoa học công nghệ…

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi: Dùng trợ lý ảo rà soát văn bản quy phạm pháp luật

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Mai Lương Khôi.

Bộ Tư pháp và Bộ Khoa học và Công nghệ, cùng Công ty Cổ phần Tập đoàn CMC đã thiết lập Quy chế thoả thuận ba bên để nghiên cứu, phát triển trợ lý ảo rà soát văn bản quy phạm pháp luật. Đến nay, trợ lý ảo rà soát văn bản quy phạm pháp luật đã được kết nối, khai thác dữ liệu trực tiếp từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về pháp luật với trên 129.000 văn bản; đã phát triển được một số chức năng hỗ trợ hoạt động cơ bản của công tác kiểm tra, rà soát văn bản quy phạm pháp luật.

Nhìn chung, bước đầu cho thấy tiềm năng ứng dụng trí tuệ nhân tạo cho công tác rà soát và xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Tiếp tục phải nghiên cứu điều chỉnh nhưng cần phải bổ sung thêm dữ liệu để đáp ứng nhu cầu. Trong thời gian tới, Bộ Tư pháp đang rà soát bổ sung các yêu cầu mới để phát triển chức năng cho trợ lý ảo nhằm hỗ trợ cho các nghiệp vụ mở rộng như hỗ trợ công tác thẩm định, công tác soạn thảo văn bản quy phạm pháp luật.

Tổng Giám đốc FPT IS Nguyễn Hoàng Minh: Cần nhanh chóng triển khai Luật Dữ liệu

Tổng Giám đốc FPT IS Nguyễn Hoàng Minh.

Chúng tôi xin đề xuất nhanh chóng triển khai Luật Dữ liệu. Sau khi nghiên cứu, chúng tôi thấy các nước phát triển mạnh đứng đầu thế giới về AI như Mỹ và Trung Quốc đều xây dựng được hành lang pháp lý tốt, các sàn dữ liệu của họ hoạt động hiệu quả, giúp các công ty công nghệ có quyền tiếp cận, sử dụng dữ liệu lớn.

Chúng tôi mong Ban Chỉ đạo nhanh chóng thúc đẩy xây dựng sàn Dữ liệu của Việt Nam để các công ty công nghệ, các nhà khoa học có cơ hội tiếp cận dữ liệu lớn, từ đó có thể đưa ra sản phẩm AI đặc thù của Việt Nam.