Có tình trạng lợi dụng kho ngoại quan để buôn lậu
Tổng cục Hải quan cho biết, hiện nay, quy định pháp luật và quy trình nghiệp vụ về công tác quản lý hàng hóa gửi kho ngoại quan cơ bản đã đầy đủ; các đơn vị trong toàn Ngành nhìn chung đã chủ động, tích cực trong việc triển khai thực hiện công tác kiểm tra, giám sát hải quan, phòng chống thẩm lậu, buôn lậu, gian lận thương mại trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ và địa bàn quản lý.
Tuy nhiên, vẫn còn hiện tượng một số DN lợi dụng chính sách thông thoáng đối với loại hình kho ngoại quan để buôn lậu, gian lận thương mại như: Không khai hoặc khai không đúng tên hàng, mã số HS, số lượng, khối lượng hàng hóa để thẩm lậu hàng hóa vào nội địa, gian lận tiền thuế, trốn tránh các quy định về chính sách quản lý mặt hàng, không khai báo để đưa vào kho ngoại quan hàng hóa thuộc diện không được phép gửi kho ngoại quan; lợi dụng hình thức gửi kho ngoại quan để tạm nhập, tái xuất hàng hóa né tránh các quy định về kinh doanh tạm nhập, tái xuất.
Bên cạnh đó, có tình trạng vận chuyển không đúng tuyến đường, tự ý tắt định vị GPS, phá niêm phong, sang tải hàng hóa trái phép trong quá trình vận chuyển, đăng ký gửi hàng hóa vào kho ngoại quan nhưng thực tế không đưa hàng vào kho.
Yêu cầu siết chặt quản lý
Để đảm bảo công tác quản lý hải quan, lãnh đạo Tổng cục Hải quan chỉ đạo cục hải quan các tỉnh, thành phố rà soát, đánh giá tình hình hoạt động các kho ngoại quan trên địa bàn, đề xuất tạm dừng hoặc chấm dứt hoạt động các kho ngoại quan không đáp ứng đủ các điều kiện theo Nghị định 68/2016/NĐ-CP; đánh giá khó khăn, kiến nghị giải pháp quản lý kho ngoại quan.
Cụ thể, Cục hải quan các tỉnh, thành phố chỉ đạo các đơn vị thuộc và trực thuộc tăng cường việc kiểm tra, kiểm soát đối với loại hình hàng hóa gửi kho ngoại quan, trong đó chú trọng việc phối hợp giữa các đơn vị hải quan trong kiểm soát quá trình vận chuyển, giao nhận hàng hóa; xác định một số lô hàng trọng điểm để tiến hành kiểm tra thực tế; kiểm tra đột xuất sổ sách và hệ thống quản lý kho ngoại quan để đánh giá tuân thủ; tăng cường áp dụng giám sát hải quan bằng niêm phong, thiết bị định vị GPS, hệ thống camera… Xử lý nghiêm các trường hợp có dấu hiệu lợi dụng để buôn lậu, gian lận thương mại.
Lãnh đạo Tổng cục giao Cục Giám sát quản lý về hải quan nghiên cứu, đề xuất đưa vào Thông tư sửa đổi, bổ sung Thông tư 38/2015/TT-BTC các nội dung cần thiết để hoàn thiện cơ sở pháp lý, cải tiến quy trình quản lý đối với loại hình hàng hóa gửi kho ngoại quan, đảm bảo thống nhất, chặt chẽ từ khi hàng hóa được phê duyệt vận chuyển để gửi vào kho cho đến khi hoàn thành thủ tục hải quan, xác nhận thực xuất, trong đó tập trung vào các nội dung chính: Hàng hóa đưa vào, đưa ra kho ngoại quan đều phải đăng ký tờ khai hải quan, việc khai báo phải đảm bảo đầy đủ thông tin từng dòng hàng, chi tiết tên hàng, mã số HS, chủng loại, số lượng…
Quy định cụ thể các yêu cầu, biện pháp giám sát hải quan đối với hàng hóa trong quá trình vận chuyển như: Niêm phong, đánh dấu, chụp ảnh, ghi hình, thiết bị định vị GPS, seal điện tử, camera hành trình… Quy định rõ thủ tục xác nhận thực xuất đảm bảo tính khả thi, phân định rõ trách nhiệm, quản lý chặt chẽ trong các trường hợp một lô hàng được xuất nhiều lần, thay đổi cửa khẩu xuất hoặc đề nghị đưa trở lại kho ngoại quan.
Đồng thời, Tổng cục Hải quan yêu cầu các đơn vị xây dựng bài toán nghiệp vụ quản lý đối với hàng hóa gửi kho ngoại quan đảm bảo: Phù hợp với các quy định của pháp luật, quy trình nghiệp vụ của Ngành; phần mềm quản lý kho thống nhất theo chuẩn dữ liệu do Tổng cục Hải quan ban hành; đáp ứng việc tra cứu, thống kê lượng hàng nhập, xuất, tồn kho theo từng tờ khai, DN, mã số HS, khoảng thời gian; kết nối và chia sẻ dữ liệu theo thời gian thực với cơ quan Tổng cục Hải quan.
Các đơn vị nghiệp vụ cần nghiên cứu chế tài xử phạt vi phạm hành chính đủ sức răn đe đối với các hành vi vi phạm liên quan đến loại hình hàng hóa gửi kho ngoại quan, đưa vào nội dung Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 45/2016/NĐ-CP, Nghị định 127/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan.
Lãnh đạo Tổng cục Hải quan cũng chỉ đạo tăng cường công tác quản lý rủi ro, điều tra chống buôn lậu đối với loại hình hàng hóa gửi kho ngoại quan, bố trí trang thiết bị phục vụ giám sát hải quan.
