Ngày 14-7, lễ tuyên bố chính thức quản lý đường biên giới mới và triển khai thực hiện Nghị định thư phân giới cắm mốc, Hiệp định về quy chế quản lý biên giới, Hiệp định về cửa khẩu và quy chế quản lý cửa khẩu biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc, ký ngày 18-11-2009, diễn ra tại khu vực cửa khẩu Thanh Thủy (tỉnh Hà Giang) -Thiên Bảo (tỉnh Vân Nam, Trung Quốc).
 |
| Trao đổi công hàm thông báo Nghị định thư phân giới cắm mốc và các văn kiện liên quan trong buổi lễ ngày 14-7-2010. |
Phát biểu tại buổi lễ, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hồ Xuân Sơn, Chủ nhiệm Ủy ban Biên giới quốc gia, Trưởng đoàn đàm phán cấp Chính phủ về biên giới lãnh thổ và ông Trương Chí Quân, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao, Trưởng đoàn đàm phán cấp Chính phủ về biên giới lãnh thổ phía Trung Quốc, đã đánh giá cao ý nghĩa của việc đưa 3 văn kiện biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc vào cuộc sống, chính thức khép lại quá trình giải quyết vấn đề biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc trong 36 năm qua.
Hai bên nhấn mạnh sự kiện này ghi thêm một mốc son mới trong lịch sử quan hệ Việt-Trung, tạo tiền đề cho việc xây dựng đường biên giới Việt-Trung hòa bình, hữu nghị, ổn định, lâu dài, góp phần đưa quan hệ đối tác hợp tác chiến lược toàn diện Việt Nam-Trung Quốc lên tầm cao mới. Hai thứ trưởng đề nghị các bộ ngành, địa phương hữu quan hai bên tiếp tục phối hợp trong việc thực thi có hiệu quả các văn kiện biên giới đất liền Việt Nam-Trung Quốc.
Đường biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc dài 1.449,6km, trong đó đường biên giới đi theo sông suối là 383,9km. Hai bên đã cắm 1971 mốc, trong đó có 1 mốc được cắm theo Hiệp ước xác định giao điểm đường biên giới Việt Nam-Lào-Trung Quốc, 1.548 mốc chính và 422 mốc phụ. Hệ thống mốc giới này cùng với các văn kiện nêu trên là cơ sở pháp lý vững chắc, đảm bảo cho việc xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị, ổn định và phát triển lâu dài giữa hai nước.
Sau lễ tuyên bố, hai bên đã tiến hành hội đàm tại thị xã Hà Giang, tỉnh Hà Giang, để thống nhất biện pháp triển khai thực hiện 3 văn kiện nói trên, theo đó hai bên nhất trí thành lập Ủy ban liên hợp biên giới trên đất liền Việt Nam-Trung Quốc, cử Đại diện biên giới, thiết lập cơ chế liên lạc quản lý Hiệp định về cửa khẩu và quy chế quản lý cửa khẩu giữa hai nước.
Nhân dịp này, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Hồ Xuân Sơn trả lời phỏng vấn TTXVN về một số vấn đề trong triển khai quản lý đường biên giới mới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc.
Áp dụng kỹ thuật số quản lý biên giới
Xin Thứ trưởng cho biết những điểm cần lưu ý trong việc triển khai quản lý đường biên giới mới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc?
Ba văn kiện Nghị định thư phân giới cắm mốc, Hiệp định về quy chế quản lý biên giới, Hiệp định về cửa khẩu và quy chế quản lý cửa khẩu biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc cùng với Hiệp ước biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc năm 1999 tạo thành bộ hồ sơ hoàn chỉnh nhất về đường biên giới trên đất liền Việt - Trung.
Các văn kiện này sẽ thay thế Công ước Pháp - Thanh 1887 và 1895 cũng như Hiệp định tạm thời về giải quyết các công việc trên vùng biên giới Việt - Trung ký giữa Chính phủ hai nước năm 1991. Điểm khác biệt giữa các văn kiện mới này so với các văn bản trước đây về đường biên giới đất liền Việt Nam Trung Quốc được thể hiện trên một số điểm sau:
Một là, trong các văn kiện mới từng đoạn biên giới, từng cột mốc biên giới giữa hai nước được thể hiện một cách rõ ràng nhất không chỉ bằng lời văn mà cả trên các sơ đồ và bản đồ, giúp cho mọi người đều có thể dễ dàng nhận biết được đường biên giới. Các văn kiện này cũng đã quy định rõ những nội dung công việc cụ thể của các ngành chức năng trong việc quản lý, bảo vệ đường biên, mốc giới.
Hai là, Hiệp định về quy chế quản lý biên giới mới quy định chi tiết hơn về công tác quản lý, bảo vệ, khai thác và sử dụng nguồn nước sông suối biên giới; quy định cụ thể hơn, chi tiết hơn về sự qua lại biên giới của người, phương tiện và hàng hoá; nêu rõ quy chế phối hợp trong việc duy trì, bảo đảm an ninh, trật tự trên vùng biên giới. Kèm theo Hiệp định còn có 18 phụ lục quy định về các loại mẫu giấy tờ trao đổi giữa hai bên trong quá trình xử lý các công việc trên vùng biên giới hai nước.
Ba là, Hiệp định quản lý biên giới mới đã bổ sung nhiều nội dung chi tiết hơn, đồng thời nêu ra các nguyên tắc và biện pháp cụ thể trong việc giải quyết từng vấn đề liên quan đến biên giới trên đất liền Việt - Trung, kể cả những vấn đề nảy sinh như: các biện pháp giải quyết vấn đề xuất nhập cảnh trái phép; các nguyên tắc về xây dựng các công trình ở vùng nước biên giới, vùng biên giới hay sửa chữa, khôi phục mốc giới v.v...).
Bốn là, trong Hiệp định quản lý biên giới mới có một nội dung hoàn toàn mới, đó là quy định việc thành lập Ủy ban liên hợp biên giới đất liền Việt Nam - Trung Quốc để phối hợp, đôn đốc, giám sát việc triển khai công tác quản lý biên giới; Hiệp định quy định biên giới Việt Nam - Trung Quốc chia thành 8 giai đoạn và mỗi bên cử 8 người Đại diện quốc gia phụ trách công tác quản lý ở 8 đoạn biên giới đó.
Cuối cùng, tôi xin nhấn mạnh một điểm là các văn kiện biên giới trên đất liền mới giữa Việt Nam và Trung Quốc cho phép hai bên có thể áp dụng những phương thức quản lý hiện đại, kể cả áp dụng kỹ thuật số trong công tác quản lý biên giới, tạo điều kiện cho các cán bộ trực tiếp làm công tác biên giới thực thi nhiệm vụ của mình một cách hiệu quả nhất.
Đàm phán khai thác du lịch thác Bản Giốc
Những việc hai nước Việt - Trung cần triển khai trong thời gian tới nhằm quản lý đường biên giới mới một cách hiệu quả là gì, thưa Thứ trưởng?
Nhằm triển khai có hiệu quả các văn kiện biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc, ngay sau Lễ công bố đường biên giới mới có hiệu lực, Trưởng đoàn đàm phán Chính phủ hai nước về biên giới lãnh thổ đã có cuộc trao đổi và đạt nhất trí về một số công việc tiếp theo trong công tác quản lý biên giới, cụ thể là:
Một, hai bên xúc tiến việc thành lập Uỷ ban liên hợp biên giới trên đất liền Việt Nam - Trung Quốc, cử Đại diện biên giới và thiết lập cơ chế liên lạc giữa cơ quan quản lý của hai nước để thực thi việc điều phối các lực lượng chức năng mỗi bên trong công tác quản lý, bảo vệ biên giới và giải quyết các vấn đề liên quan đến biên giới đất liền Việt – Trung.
Hai, hoàn tất công tác bàn giao trên thực địa các khu vực quy thuộc mỗi bên theo Hiệp ước biên giới trên đất liền 1999 và Nghị định thư phân giới cắm mốc; tiến hành sửa đổi Hiệp định đường sắt, đường bộ, điều chỉnh các điểm kết nối giao thông đường sắt, đường bộ theo đúng Hiệp ước biên giới trên đất liền 1999 và Nghị định thư phân giới cắm mốc ký ngày 18-11-2009.
Ba, hai bên cùng phối hợp đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục cư dân vùng biên giới hai nước tôn trọng đường biên giới mới, nâng cao ý thức của cư dân biên giới hai nước trong việc bảo vệ đường biên, mốc giới mới.
Bốn, hai bên tích cực thúc đẩy đàm phán để sớm ký kết Hiệp định về quy chế tự do đi lại của tàu thuyền ở khu vực cửa sông Bắc Luân và Hiệp định hợp tác khai thác tiềm năng du lịch thác Bản Giốc.
Năm, các ngành và địa phương biên giới hai bên tiến hành trao đổi về kế hoạch tăng cường giao lưu, mở rộng hợp tác giữa các khu vực biên giới hai nước, trong đó có việc thiết lập các khu kinh tế xuyên biên giới trên vùng biên giới hai nước.
