Ngày 23/5, phát biểu tại phiên họp tổ của Quốc hội, thông tin về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2023 - 2025 và việc xử lý trụ sở, tài sản, cán bộ, công chức, viên chức dôi dư, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho hay, vấn đề này được Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, Quốc hội, Chính phủ đặc biệt quan tâm, coi là một nhiệm vụ trọng tâm từ nay cho đến hết năm nay để chuẩn bị cho Đại hội XIV. Các địa phương cũng triển khai rất quyết liệt.
Nêu những thuận lợi trong việc triển khai công tác này, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nhấn mạnh, Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã đã bao trùm, giải quyết được những vấn đề vướng mắc khi thực hiện sắp xếp các đơn vị hành chính của giai đoạn trước.
Từ đó, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung ban hành các văn bản thuộc thẩm quyền để giải quyết những khó khăn, vướng mắc
Bên cạnh đó, có nhiều địa phương đã năng động, chủ động ban hành các chỉ thị, nghị quyết của HĐND giải quyết vấn đề này.
“Đến thời điểm này, chúng ta có 54/63 đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã nằm trong diện phải sáp nhập. Trong đó, 49 đơn vị hành chính cấp huyện phải sắp xếp, dự kiến giảm khoảng 12- 13 đơn vị hành chính cấp huyện. Số đơn vị hành chính cấp xã sẽ sắp xếp là 1.247, dự kiến giảm 624 đơn vị”, Bộ trưởng Bộ Nội vụ thông tin.
Đến nay, nhiều địa phương làm rất nỗ lực, tích cực và đã có 10 đơn vị trình đề án để Bộ Nội vụ thẩm định và sau đó trình Chính phủ trình Ban Thường vụ Quốc hội ban hành nghị quyết để thực hiện việc sắp xếp.
Dẫn chứng, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho biết, tiêu biểu và điển hình là tỉnh Nam Định, lãnh đạo tỉnh này đã rất quyết tâm, quyết liệt thực hiện việc sắp xếp, có rất nhiều cơ chế, chính sách thuận lợi để thực hiện việc giải quyết những cán bộ, công chức, tài sản dôi dư. Dự kiến, tỉnh này sẽ giảm số lượng đơn vị hành chính cấp xã là khoảng 50 đơn vị.
Song, một số địa phương có dấu hiệu chần chừ, chậm chạp, có thể nói là chưa thật sự quyết tâm, quyết liệt trong việc thực hiện, như chưa ban hành văn bản để chỉ đạo; trình tự thủ tục để triển khai thực hiện cũng chậm.
“Nếu không nhanh thì sẽ không kịp, mục tiêu đặt ra là 30/9/2024 phải xong nhưng đến thời điểm này mới có 10 địa phương gửi hồ sơ tới Bộ Nội vụ. Chúng tôi thấy rằng nếu như thế sẽ rất khó khăn để Chính phủ trình với Quốc hội”, Bộ trưởng nói.
Thông tin về việc xử lý tài sản là trụ sở, cán bộ, công chức dôi dư, Bộ trưởng Nội vụ cho hay, về trụ sở, hiện chúng ta còn tồn đọng khoảng 50% của giai đoạn trước.
Tuy nhiên, việc xử lý đối với cán bộ, công chức dôi dư sau sắp xếp rất ổn, tỷ lệ còn lại đến thời điểm này rất là ít.
“Trong giai đoạn 2023 - 2025, số lượng tài sản, tài chính dôi dư sau sắp xếp so với giai đoạn trước là rất lớn, dự kiến khoảng 2.700; còn số cán bộ, công chức, cán bộ không chuyên trách cấp xã còn dôi dư dự kiến lên đến 21.700 người. Nếu không có giải pháp căn cơ thì sẽ rất khó khăn trong thực hiện sắp xếp”, Bộ trưởng nói.
Do đó, Ban chỉ đạo trung ương về sắp xếp đơn vị hành chính cũng như Ban chỉ đạo các địa phương đang cố gắng phối hợp chặt chẽ, chủ động ngay từ khi xây dựng đề án để giải quyết vấn đề này, không để thực hiện xong rồi mới quay ra thực hiện việc sắp xếp và xử lý những vấn đề phát sinh không đồng bộ.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng, có một số vướng mắc, như vướng mắc về mặt quy hoạch đô thị, đánh giá, phân loại đơn vị hành chính đô thị sau sắp xếp. Việc này đang được trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội để sớm được tháo gỡ.
Theo Bộ trưởng Bộ Nội vụ, có 4 địa phương có số lượng đơn vị hành chính phải sắp xếp rất lớn là TP Hải Phòng, TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và tỉnh Nghệ An.
