Chiều qua (21/12), ông Thăng đã nói lời sau cùng trước khi tòa nghị án. Ông Thăng cảm ơn HĐXX đã điều hành phiên toà công minh, tạo điều kiện cho các luật sư và bị cáo được trình bày quan điểm, trong đó nhiều bị cáo được trình bày nhiều lần.
Một lần nữa, ông Thăng khẳng định mình nhận trách nhiệm là người đứng đầu trong dự án bán quyền thu phí cao tốc Trung Lương. "Tôi chịu trách nhiệm hành chính, công vụ, còn hình sự là không có", ông Thăng nói.
Theo ông Thăng, các công việc đều thực hiện theo quy định pháp luật và hướng dẫn của Bộ Tài chính. Trong quá trình triển khai dự án kéo dài, nhiều văn bản pháp luật chồng chéo, cách hiểu khác nhau rất phức tạp. Đây cũng là lý do các cơ quan tố tụng phải mất hai năm đưa ra đánh giá về vụ án, bốn lần thay đổi tội danh. Hơn nữa, Bộ GTVT không chỉ thực hiện mỗi dự án này mà cùng lúc còn rất nhiều dự án khác nên việc vi phạm trình tự thủ tục là không thể tránh khỏi.
"Làm nhiều sai nhiều, làm ít sai ít, không làm không sai. Thế nên làm nhiều việc sẽ có rủi ro và sai sót nhiều hơn. Giữa cái đúng và cái sai thực sự rất mong manh", ông Thăng nói.
Về cáo buộc mình phải biết các vấn đề liên quan dự án này, ông Thăng cho biết có văn bản nhận được, có văn bản không nên "buộc Bộ trưởng phải biết là phi thực tế". "Quy định pháp luật không buộc tôi phải biết và tôi cũng không thể nắm hết. Tôi mong HĐXX xem xét, phân tích đánh giá khách quan chứng cứ tài liệu để có một phán quyết công minh đúng pháp luật và nhân văn", ông Thăng nói.
Nhắc đến ông Nguyễn Hồng Trường (từng là cấp phó của ông Thăng) và các bị cáo từng là cấp dưới, ông Thăng cho rằng, quá trình tranh tụng chứng minh vụ án này không có thiệt hại. "Mong HĐXX xem xét để miễn trách nhiệm hình sự với anh Trường và các bị cáo thuộc Bộ GTVT và TCty Cửu Long. Còn tôi, trách nhiệm nào của tôi thì tôi xin nhận", ông Thăng trình bày.
Về phía ông Trường, cảm ơn HĐXX vì "phiên toà công khai, dân chủ, cởi mở". Ông nói đã hiểu toàn bộ diễn biến của vụ án này và nhận là đã làm việc hết sức, bán đấu giá tài sản Nhà nước với hành vi trong sáng, không có mục đích khác. Ông Trường gửi lời xin lỗi Đảng, Nhà nước và nhân dân về sai sót mình đã gây ra. "Mong HĐXX khoan hồng, xét đúng bản chất sự việc, đánh giá đúng sai phạm của tôi, Bộ GTVT và TCty Cửu Long", ông Trường nói.
Tương tự, Đinh Ngọc Hệ và nhóm bị cáo còn lại đề nghị tòa xem xét cho bản thân.
Dự án cao tốc TP HCM - Trung Lương là dự án cao tốc đầu tiên tại miền Nam, được Thủ tướng phê duyệt năm 2004, chủ đầu tư là Bộ GTVT với số vốn gần 10.000 tỷ đồng. TCty Cửu Long quản lý.
Cáo trạng xác định, tháng 2/2012, ông Thăng đã chỉ đạo Dương Tuấn Minh (TGĐ Cty Cửu Long) "tạo điều kiện" cho Cty Yên Khánh và Cty Khánh An của Đinh Ngọc Hệ (đang kinh doanh thua lỗ, không có năng lực tài chính) mua được quyền thu phí. CQĐT cáo buộc, ông Thăng đã "phớt lờ" các quy định về quản lý tài sản nhà nước và chuyển giao quyền thu phí. Sai phạm của ông Thăng và các cấp dưới đã giúp Hệ chiếm đoạt 725 tỷ đồng.
VKS đề nghị HĐXX tuyên phạt ông Thăng mức án 10-11 năm tù về tội Vi phạm quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí.
Đối với ông Trường, VKS cho rằng bị cáo là người chịu trách nhiệm xuyên suốt quá trình xây dựng đề án bán quyền thu phí. Với vai trò Thứ trưởng, bị cáo phải có trách nhiệm cùng ông Thăng về quản lý tài sản nhà nước. Tuy nhiên, ông Trường thành khẩn khai báo, nhân thân tốt, phạm tội do tin tưởng vào cấp tham mưu nên VKS đề nghị HĐXX xem xét giảm nhẹ, tuyên phạt ở mức 6-7 năm tù.
Với vai trò đồng phạm, bị cáo Nguyễn Chí Thành (quyền Vụ trưởng Tài chính, Bộ GTVT) và Lê Trung Cường (chuyên viên) bị đề nghị 3-4 năm tù; Dương Tuấn Minh và Dương Thị Trâm Anh 5-6 năm tù; Nguyễn Thu Trang (nguyên Phó phòng Đầu tư và quản lý đấu thầu, TCty Cửu Long) 3-4 năm tù.
Đinh Ngọc Hệ bị đề nghị án chung thân về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; 13-14 năm tù về Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi; tổng hợp hình phạt là chung thân.
Về trách nhiệm dân sự, VKS đề nghị tòa buộc Hệ bồi thường toàn bộ 725 tỷ đồng chiếm đoạt của Nhà nước; bồi thường 3 tỷ đồng trong vụ mua căn biệt thự Công ty Licogi 13.
12 người bị cáo buộc đồng phạm của Hệ về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản bị đề nghị mức án 2-8 năm tù.
Trước đó, trong phần tranh luận, ông Thăng cho biết quá trình thực hiện dự án có rất nhiều văn bản quy phạm pháp luật chồng chéo, đối nghịch nhau, có văn bản chưa có hướng dẫn. Bộ GTVT không thể chờ đầy đủ văn bản mới thực hiện mà phải hoạt động. Do đó, ngoài các văn bản đã có, trong quá trình thực hiện, Bộ GTVT bằng văn bản cá biệt đã xin hướng dẫn và ý kiến của Bộ Tài chính.
"Tại tòa, Bộ Tài chính trả lời Bộ GTVT thực hiện đúng theo hướng dẫn. Do đó, VKS cáo buộc Bộ GTVT làm sai là không đúng. Tôi trình bày ở đây không chỉ cho tôi mà còn cho những người trong Bộ GTVT và các bộ, ngành khác cần biết, rút kinh nghiệm trong quá trình làm việc của mình", ông Thăng nói.
Ông Thăng cho rằng, các cán bộ đã nỗ lực hết mình thực hiện nhiệm vụ Thủ tướng giao. Nếu có sai sót thì là sai sót về chứng từ thủ tục, không gây ra hậu quả, không thất thoát trong vụ án này. "Mong HĐXX xem xét khách quan. Tôi biết rất khó để VKS thay đổi cáo buộc của mình, nhưng tôi cần sự thật khách quan để cho những người bị cáo buộc phải tâm phục khẩu phục. Tôi hoàn toàn tôn trọng quan điểm cáo buộc của VKS nhưng tôi hoàn toàn bác bỏ cáo buộc đó", ông Thăng nói.