Sản xuất VLXD từ tro, xỉ: Bộ Xây dựng “bó tay” trước sự thờ ơ của doanh nghiệp?

Với hàng triệu tấn tro bay và xỉ đáy lò thải mỗi năm, Nhiệt điện Vũng Áng 1 đang cấp miễn phí để làm vật liệu xây dựng
Với hàng triệu tấn tro bay và xỉ đáy lò thải mỗi năm, Nhiệt điện Vũng Áng 1 đang cấp miễn phí để làm vật liệu xây dựng
(PLO) - Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) - ông Phạm Văn Bắc thừa nhận với PLVN rằng “chỉ một số ít doanh nghiệp vào cuộc, còn lại rất dửng dưng” trước chủ trương biến tro, xỉ nhiệt điện thành vật liệu xây dựng (VLXD) hoặc thành phần thi công san lấp các công trình xây dựng.

Thống kê cho hay, ở Việt Nam, mỗi năm có tới hàng chục triệu tấn tro, xỉ do các nhà máy nhiệt điện thải ra, nhưng hiện số chất thải này chưa có điều kiện để được tái sử dụng một cách hiệu quả, dù nó thu được lợi ích kép - kinh tế lẫn môi trường.

Phụ thuộc vào doanh nghiệp

Theo Bộ Xây dựng, tro, xỉ có thể làm vật liệu san lấp công trình và làm đường giao thông, nhưng cần phù hợp với tiêu chuẩn kỹ thuật. Hiện, tiêu chuẩn tro, xỉ nhiệt điện dùng làm vật liệu san lấp do Bộ Xây dựng biên soạn đã được chuyển Bộ Khoa học và Công nghệ thẩm định.

 Ông Phạm Văn Bắc - Vụ trưởng Vụ Vật liệu xây dựng cho biết, liên quan đến tiêu chuẩn này, Bộ Xây dựng ban hành vào tháng 7/2018, tuy nhiên hiện nay Bộ Khoa học và Công nghệ muốn hoàn thiện thêm một số nội dung nên đã lùi thời gian.

Về cơ chế, chính sách khuyến khích các doanh nghiệp nhiệt điện sử dụng tro, xỉ làm vật liệu xây dựng, theo ông Bắc, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành một Quyết định về vấn đề này. “Quan trọng là doanh nghiệp họ có thực hiện không?”, ông Bắc nói và cho biết thêm, doanh nghiệp xả thải tro, xỉ có trách nhiệm xử lí những chất này, không để ảnh hưởng đến môi trường. Và cách tốt nhất là xử lí chất thải này là để sử dụng trong xây dựng hoặc làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng. “Tuy nhiên, hiện nay chỉ có một số doanh nghiệp vào cuộc, còn lại nhiều doanh nghiệp vẫn rất dửng dưng”, lời Vụ trưởng Bắc.

Theo Quyết định số 452/QĐ-TTg ngày 12/4/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án đẩy mạnh xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất, phân bón làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và sử dụng trong các công trình xây dựng, thì đến năm 2020 phải xử lý, sử dụng tro, xỉ, thạch cao đảm bảo đáp ứng lượng tồn trữ tại bãi chứa của từng nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất, phân bón nhỏ hơn tổng lượng phát thải của 2 năm sản xuất.

Bài toán kinh tế không hiệu quả 

Theo thống kê đến cuối năm 2017, cả nước có 21 nhà máy nhiệt điện đốt than hoạt động, với tổng công suất lắp đặt khoảng 14.310MW, lượng nhiên liệu tiêu thụ khoảng 40 triệu tấn than/năm, phát sinh lượng tro, xỉ thải mỗi năm khoảng 15,8 triệu tấn. 

Xỉ thải của các nhà máy nhiệt điện than hiện tại là chất thải rắn thông thường, không nguy hại. Xét về thành phần hóa học, tro xỉ đốt than chủ yếu là các ô xít kim loại như silic, nhôm, titan, sắt, canxi,… đều là các thành phần hữu ích để làm vật liệu xây dựng. Nhưng do nhiều vướng mắc nên tro, xỉ chưa thật sự được doanh nghiệp mặn mà dùng để sản xuất vật liệu xây dựng.

Trao đổi với PLVN, TS Mai Ngọc Tâm - Phó Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng) cho hay, tro, xỉ làm nguyên liệu vật liệu xây dựng hoàn toàn đảm bảo về chất lượng sử dụng. Nhưng theo ông Tâm, lý do khiến doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng thờ ơ với loại nguyên liệu này là do chi phí vận chuyển. Theo đó, quãng đường vận chuyển tro, xỉ đến các nhà máy sản xuất và nơi tiêu thụ thường khá xa. 

“Dù các nhà máy nhiệt điện có cho không tro, xỉ thì nếu chở đi 100km đến nới tiêu thụ, sản xuất, thì tính ra chi phí cũng lên tới 2.000 đồng/kg, tức 2 triệu/tấn. Như vậy, chi phí sẽ đội lên rất lớn nên các doanh nghiệp phải cân nhắc bài toán kinh tế”, ông Tâm nói và cho biết thêm, gạch - một vật liệu xây dựng có trọng lượng rất nặng, chi phí vận chuyển cao nên doanh nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng thường tính đến yếu tố kinh tế hơn là việc tiêu thụ được bao nhiêu tấn tro, xỉ.

Ngoài làm gạch, tro và xỉ còn được dùng để san lấp mặt bằng; làm bê tông. Tuy nhiên, Phó Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng rằng: “Tro, xỉ có tốt đến mấy cũng không hoàn toàn thay thế xi măng hay cát được, mà chỉ sử dụng ở một tỷ lệ nhất định. Ví dụ, nếu dùng để sản xuất gạch thì chỉ dùng khoảng 30%, bê tông 20%. Còn dùng để san lấp thì vô tư”.

Tâm lí người dân hiện nay cho rằng tro, xỉ thải ra từ các nhà máy nhiệt điện, phân bón, hóa chất là những loại chất thải nguy hại, ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường. Tuy nhiên, dưới góc độ khoa học, TS Tâm cho rằng, thực tế đây chỉ là chất thải công nghiệp thông thường, không quá ảnh hưởng đến môi trường. “Bộ Khoa học và Công nghệ cần sớm có quy định rõ ràng về tiêu chuẩn chất lượng cho những loại chất thải này để việc sử dụng được thuận lợi hơn”, ông Tâm đề nghị.

Được biết, mới đây, Bộ Xây dựng cũng đã có văn bản gửi Tổng Công ty Điện lực – TKV yêu cầu tăng cường việc tiêu thụ tro, xỉ, thạch cao. Theo đó, ngoài việc sử dụng làm vật liệu san lấp, Bộ này đã đề nghị Tổng Công ty Điện lực - TKV đẩy mạnh sử dụng tro, xỉ, thạch cao làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng. 

Cho không cũng không lấy vì vận chuyển… 2 triệu đồng/tấn

“Dù các nhà máy nhiệt điện có cho không tro, xỉ thì nếu chở đi 100km đến nơi tiêu thụ, sản xuất, thì tính ra chi phí cũng lên tới 2.000 đồng/kg, tức 2 triệu/tấn. Như vậy, chi phí sẽ đội lên rất lớn nên các doanh nghiệp phải cân nhắc bài toán kinh tế”, TS. Mai Ngọc Tâm - Phó Viện trưởng Viện Vật liệu xây dựng (Bộ Xây dựng).

Tin cùng chuyên mục

Đọc thêm

Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba thăm và làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội

Bà Juanna Lilia Delgado Portal – Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba trao đổi tại buổi làm việc với Ngân hàng Chính sách xã hội.
(PLVN) - Ngày 20/11, Đoàn lãnh đạo cấp cao Ngân hàng Trung ương Cuba do bà Juanna Lilia Delgado Portal - Bộ trưởng, Chủ tịch Ngân hàng Trung ương Cuba làm Trưởng đoàn đã đến thăm và làm việc tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH). Đi cùng đoàn có đại diện một số Bộ, ngành, Chủ tịch một số Ngân hàng tại Cuba; đại diện Đại sứ quán Cuba tại Việt Nam và đại diện Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.

Cảng Hải Phòng đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì

Thừa ủy quyền của Chủ tịch nước, ông Nguyễn Hoàng Anh, Uỷ viên Trung ương Đảng, Chủ tịch Uỷ ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp trao Bằng khen cho Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng.
(PLVN) - Ngày 20/11, Công ty CP Cảng Hải Phòng tổ chức Lễ kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Đảng bộ và Đội ngũ công nhân Cảng (24/11/1929-24/11/2024); 95 năm Ngày thành lập Chi bộ Đảng đầu tiên của Cảng Hải Phòng (28/11/1929-28/11/2024) và đón nhận Huân chương lao động Hạng Nhì.

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành

Chỉ có 28% hồ thủy lợi được lập quy trình vận hành
(PLVN) - Sáng 19/11, tại Hà Nội, Bộ NN&PTNT tổ chức diễn đàn “Nâng cao hiệu quả thông tin, cảnh báo, đảm bảo vận hành an toàn đập, hồ chứa nước trong tình hình mới". Sự kiện nêu ra những vấn đề cấp bách của hệ thống các hồ, đập thủy lợi đang “gánh” trên vai nhiều nhiệm vụ trọng yếu của quốc gia.

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp

Thúc đẩy hợp tác nông nghiệp Việt Nam - Pháp
(PLVN) - Sáng 19/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã làm việc với đoàn đại biểu Nghiệp đoàn Giới chủ Pháp (MEDEF) do ông Francois Corbin làm trưởng đoàn, trong khuôn khổ hai nước thúc đẩy hợp tác kinh tế và đầu tư.

Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với thuốc lá: Cần lộ trình tăng thuế hợp lý

Toàn cảnh Toạ đàm "Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và chống buôn lậu thuốc lá – Những vấn đề đặt ra" diễn ra chiều nay, tại Hà Nội.
(PLVN) -  Theo các chuyên gia, việc tăng thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) với thuốc lá là cần thiết. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu chính sách đề ra, cần có lộ trình tăng thuế hợp lý, đảm bảo cân bằng giữa mục tiêu hạn chế tiêu dùng và ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và tăng nguồn thu cho ngân sách Nhà nước.

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

Ngành tôm bứt phá, dự báo đạt 4 tỷ USD trong năm 2024

(PLVN) - Trong 10 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu tôm Việt Nam đạt 3,2 tỷ USD, tăng 13% so với cùng kỳ năm trước. Các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ và EU đều ghi nhận tăng trưởng tích cực. Với giá tôm cải thiện và nhu cầu nhập khẩu tăng cao, dự báo mục tiêu 4 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu trong năm nay là hoàn toàn khả thi.

Quyết tâm gỡ 'thẻ vàng' IUU của EC

Việt Nam quyết tâm gỡ “thẻ vàng” IUU trong năm 2024. (Ảnh minh họa: CTV)
(PLVN) - Ngày 18/11, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Phùng Đức Tiến đã họp với các đơn vị liên quan để thực hiện kế hoạch của Chính phủ chỉ đạo làm việc với Đoàn thanh tra Ủy ban Châu Âu (EC) về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU) lần 5.

Chờ tỉnh và huyện để kéo dây giải tỏa công suất Nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4

Đại diện NPTPMB báo cáo lãnh đạo EVNNPT về tiến độ Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái.
(PLVN) - Ban Quản lý Dự án truyền tải điện (NPTPMB) hạ quyết tâm hoàn thành Dự án đường dây 220kV Nhà máy điện Nhơn Trạch 3 - rẽ Mỹ Xuân - Cát Lái trong quý III/2025 để có thể cùng các đơn vị thuộc Tổng công ty Truyền tải điện Quốc gia (EVNNPT) thực hiện việc giải tỏa công suất Nhà máy nhiệt điện Nhơn Trạch 3 và 4.

Tiềm năng huy động vốn tư nhân cho phát triển xanh

Quản lý nước là một trong những dự án được ưu tiên cho vay để bảo vệ môi trường. (Ảnh minh họa/Vneconomy)
(PLVN) - Ngân hàng Thương mại Cổ phần Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới phát hành thành công 2.000 tỷ đồng trái phiếu xanh để cho vay các dự án thuộc lĩnh vực bảo vệ môi trường và dự án mang lại lợi ích về môi trường. Điều này cho thấy nhu cầu về trái phiếu xanh là rất lớn và là tín hiệu tích cực về tiềm năng trong việc huy động dòng vốn từ khối tư nhân cho quá trình chuyển đổi hướng đến phát thải ròng bằng 0 của Việt Nam.

Ba kịch bản tăng trưởng điện trong năm 2025

Bảo đảm đủ điện trong mọi tình huống năm 2025. (Ảnh: EVN).
(PLVN) - Cuộc họp về Kế hoạch cung cấp điện năm 2025 đã thống nhất 3 kịch bản tăng trưởng điện năng, trong đó ở kịch bản cực đoan, tăng trưởng điện phải đạt từ 14 - 15% trở lên, các tháng mùa khô phải đạt 16% trở lên.

Bắc Ninh: 3 mũi nhọn đột phá tạo ra sự hấp dẫn với các nhà đầu tư trong nước và quốc tế

Hình ảnh khu công nghiệp tại Bắc Ninh.
(PLVN) - 9 tháng đầu năm 2024, Ban quản lý các khu công nghiệp (Bắc Ninh) cấp mới giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 129 dự án đầu tư với tổng vốn đăng ký 1,8 tỷ USD (101 dự án FDI với tổng vốn đầu tư đăng ký 1.483,54 triệu USD; 28 dự án trong nước với tổng vốn 7.965,6 tỷ VNĐ tương đương 332,64 triệu USD). Tổng vốn đầu tư cấp mới và điều chỉnh trong các KCN, kể từ đầu năm đến nay đạt 3,4 tỷ USD, (đứng đầu cả nước về thu hút vốn đầu tư FDI).

VNPT giới thiệu hệ sinh thái số toàn diện tại Diễn đàn quốc gia Phát triển Kinh tế số & Xã hội số lần thứ II

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình tham khu trình diễn các giải pháp số của VNPT tại Diễn đàn Quốc gia Phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II. (Ảnh: Chi Tưởng)
(PLVN) - Những “lát cắt” của các thành tựu bước đầu trên hành trình làm chủ công nghệ số và cung cấp hệ sinh thái số trong mọi lĩnh vực đời sống KTXH đã được Tập đoàn VNPT giới thiệu tại Diễn đàn Quốc gia Phát triển Kinh tế số và Xã hội số lần thứ II do Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp với Ban Kinh tế Trung ương và Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Dương tổ chức.